Các đế quốc "trẻ" vào cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX có đặc điểm nổi bật là

I. Nguyên nhân của chiến tranh

1. Nguyên nhân sâu xa

- Sự phát triển không đều về kinh tế và chính trị của chủ nghĩa tư bản cuối XIX đầu XX đã làm thay đổi sâu sắc tương quan lực lượng giữa các nước đế quốc:

+ Các nước đế quốc “già” (Anh, Pháp) có hệ thống thuộc địa rộng lớn.

+ Các nước đế quốc “trẻ” không có hoặc có rất ít thị trường, thuộc địa.

⇒ Mâu thuẫn giữa các đế quốc về vấn đề thuộc địa ngày càng sâu sắc, nhiều cuộc chiến tranh cục bộ nhằm tranh giành thuộc địa đã diễn ra: Chiến tranh Anh – Bô-ơ (1899 – 1902), chiến tranh Nga – Nhật (1904 – 1905),...

- Đầu thế kỉ XX, ở châu Âu đã hình thành hai khối đế quốc đối lập nhau gay gắt:

+ Phe Liên minh: Đức – Italia – Áo-Hung.

+ Phe Hiệp ước: Anh – Pháp – Nga.

⇒ Cả hai khối đế quốc đều ôm mộng xâm lược, cướp đoạt lãnh thổ của nhau.

Lược đồ hai khối quân sự trong chiến tranh thế giới thứ nhất

(Màu đỏ - phe Liên minh; màu xanh – phe Hiệp ước)

2. Duyên cớ:

- 28/6/1914, Thái tử Áo – Hung bị ám sát tại Xéc-bi ⇒ giới quân phiệt Đức, Áo chớp cơ hội đó để gây chiến tranh.

Thái tử Áo – Hung bị ám sát

II. DIỄN BIẾN CỦA CHIẾN TRANH

Lược đồ Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 – 1918)

1. Giai đoạn thứ nhất (1914 – 1916)

2. Giai đoạn thứ hai (1917 – 1918)

III. KẾT CỤC CỦA CUỘC CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT

- Chiến tranh thế giới thứ nhất đã để lại nhiều hậu quả nặng nề:

+ Khoảng 1.5 tỷ người bị lôi cuốn vào vòng khói lửa, 10 triệu người bị chết, hơn 20 triệu người bị thương.

+ Nhiều thành phố, làng mạc, nhà máy... bị phá hủy.

Hậu quả chủa Chiến tranh thế giới thứ nhất

+ Chi phí cho chiến tranh của các nước Đế quốc tham chiến lên tới 85 tỉ USD.

- Trong quá trình chiến tranh, thắng lợi của cách mạng tháng Mười Nga đã đánh dấu sự chuyển biến lớn trong cục diện chính trị thế giới.