Trong hình a, nam châm đang chuyển động đến gần vòng dây dẫn kín, hình b vòng dây dẫn kín đang chuyển động đến gần nam châm. Dòng điện cảm ứng xuất hiện trên hai vòng dây dẫn kín có chiều
A. cùng chiều kim đồng hồ
B. ngược chiều kim đồng hồ
C. ngược chiều kim đồng hồ ở hình a, cùng chiều kim đồng hồ ở hình b
D. cùng chiều kim đồng hồ ở hình a, ngược chiều kim đồng hồ ở hình b
Đáp án: C
Trong cả hai trường hợp ở hình a, b, từ thông qua khung dẫn đều tăng. Theo định luật Len-xơ, chiều của véctơ cảm ứng từ ngược với ngược với chiều từ trường ban đầu.
Áp dụng quy tắc nắm bàn tay phải ta xác định được chiều của dòng điện cảm ứng qua mỗi vòng dây như hình vẽ
Gói VIP thi online tại VietJack (chỉ 400k/1 năm học), luyện tập gần 1 triệu câu hỏi có đáp án chi tiết
Cho một khung dây có điện tích S đặt trong từ trường đều, cảm ứng từ , là góc hợp bởi và pháp tuyến của mặt phẳng khung dây. Công thức tính từ thông qua S là:
Trong hình a, b, vòng dây dẫn kín cố định, mũi tên chỉ chiều của dòng điện cảm ứng xuất hiện trên vòng dây khi có sự chuyển động của nam châm. Kết luận nào sau đây là đúng?
Từ thông qua khung dây có diện tích S đặt trong từ trường đều đạt giá trị cực đại khi
Một khung dây hình vuông, cạnh dài 4cm, đặt trong từ trường đều có cảm ứng từ , các đường sức từ hợp với pháp tuyến của mặt phẳng khung dây góc . Từ thông qua mặt phẳng khung dây là
Một khung dây có diện tích S được đặt song song với đường sức của từ trường đều có cảm ứng từ B. Qua khung dây một góc thì từ thông qua khung sẽ
Trong hình a, b. Nam châm thẳng đang chuyển động đến gần hoặc ra xa vòng dây theo mỗi tên. Vòng dây dẫn kín cố định, mũi tên chỉ chiều của dòng điện cảm ứng xuất hiện trên vòng dây. Khi xác định cực của nam châm thì kết luận nào sau đây là đúng?
Trường hợp nào sau đây từ thông qua vòng dây dẫn (C) biến thiên?
Một khung dây hình vuông có cạnh dài 5cm, đặt trong từ trường đều có cảm ứng từ , mặt phẳng khung dây tạo với các đường sức từ một góc . Từ thông qua mặt phẳng khung dây nhận giá trị nào sau đây?
Phát biểu nào sau đây không đúng với định luật Len-xơ về chiều dòng điện cảm ứng ?
Một khung dây hình tròn có diện tích đặt trong từ trường có cảm ứng từ , các đường sức từ vuông góc với mặt phẳng khung dây. Từ thông qua mặt phẳng khung dây là
Một hình vuông có cạnh 5cm đặt trong từ trường đều có cảm ứng từ . Từ thông qua diện tích hình vuông đó bằng . Góc α hợp bởi véctơ cảm ứng từ với pháp tuyến hình vuông đó bằng
Một khung dây hình chữ nhật có chiều dài 25cm, được đặt vuông góc với các đường sức từ của một từ trường đều có . Từ thông xuyên qua khung dây là , chiều rộng của khung dây nói trên là
1. Từ thông
a. Định nghĩa
Từ thông là số đường sức từ xuyên qua diện tích S đặt trong từ trường đều:
Φ = BScosα
Từ thông qua khung dây có N vòng dây: Φ = NBScosα
Trong đó:
+ α: góc tạo bởi pháp tuyến và
+ Φ: từ thông xuyên qua diện tích S (Wb)
+ B: từ trường (T)
+ N: số vòng dây của khung dây
- Đơn vị từ thông là vêbe (Wb): 1 Wb = 1 .
- Các trường hợp đặc biệt:
2. Hiện tượng cảm ứng điện từ
Khi từ thông qua một mạch kín biến thiên thì trong mạch xuất hiện dòng điện cảm ứng. Hiện tượng xuất hiện dòng điện cảm ứng là hiện tượng cảm ứng điện từ.
3. Định luật Len-xơ về chiều dòng điện cảm ứng
- Định luật Len-xơ: Dòng điện cảm ứng xuất hiện trong mạch kín có chiều sao cho từ trường cảm ứng có tác dụng chống lại sự biến thiên của từ thông ban đầu qua mạch kín.
Ví dụ:
+ Đưa nam châm lại gần vòng dây kín (C), dòng điện cảm ứng xuất hiện có chiều sao cho từ trường do nó tạo ra có tác dụng chống lại sự tăng của từ thông ban đầu.
+ Đưa nam châm ra xa vòng dây kín (C), dòng điện cảm ứng xuất hiện có chiều sao cho từ trường do nó tạo ra có tác dụng chống lại sự giảm của từ thông ban đầu.
- Khi từ thông qua (C) biến thiên do kết quả của một chuyển động nào đó thì từ trường cảm ứng có tác dụng chống lại chuyển động nói trên.
4. Dòng điện Fu – cô
a. Thí nghiệm
- Cho tấm kim loại (đồng hay nhôm) dao động trong từ trường của nam châm. Tấm kim loại chỉ dao động trong một khoảng thời gian rồi dừng lại.
- Cho tấm kim loại có rãnh xẻ dao động giữa hai cực của nam châm nó sẽ dao động được lâu hơn.
b. Định nghĩa
Dòng điện cảm ứng được sinh ra ở trong khối vật dẫn khi vật chuyển động trong từ trường hay được đặt trong từ trường biến đổi theo thời gian là dòng điện Fu – cô.
c. Tính chất và công dụng của dòng Fu-cô:
- Ứng dụng của dòng điện Fu-cô:
+ Bộ phanh điện từ của những ô tô hạng nặng.
+ Lò cảm ứng để nung nóng kim loại.
+ Dòng Fu – cô cũng được ứng dụng trong một số lò tôi kim loại.
- Trong trường hợp dòng điện Fu-cô gây nên những tổn hao năng lượng vô ích. Để giảm tác dụng của dòng Fu-cô, người ta có thể tăng điện trở của khối kim loại bằng cách:
+ Khoét những lỗ trên bánh xe.
+ Thay khối kim loại nguyên vẹn bằng một khối gồm nhiều lá kim loại xếp liền nhau, cách điện với nhau.