Trong trường hợp nào sau đây xuất hiện điện từ trường?
A. Êlectron chuyển động trong dây dẫn thẳng
B. Êlectron chuyển động trong ống dây điện
C. Êlectron trong đèn hình vô tuyến đến và va chạm vào màn hình
D. Êlectron chuyển động trong dây dẫn tròn
Đáp án C
Điều kiện để xuất hiện điện từ trường là khi
+ điện tích chuyển động xung quanh một dòng điện.
+ khi điện tích đứng yên và dòng điện biến thiên.
Trong các trường hợp đưa ra thì trường hợp "Êlectron trong đèn hình vô tuyến đến và va chạm vào màn hình" làm xuất hiện điện từ trường vì để Êlectron va chạm vào màn hình thì lúc này vô tuyến phải có điện (khi đó Êlectron mới tăng tốc trong ống phóng điện tử để có gia tốc va chạm vào màn hình)
Gói VIP thi online tại VietJack (chỉ 400k/1 năm học), luyện tập gần 1 triệu câu hỏi có đáp án chi tiết
1. Mối quan hệ giữa điện trường và từ trường
a. Từ trường biến thiên và điện trường xoáy
- Điện trường có đường sức là những đường cong kín gọi là điện trường xoáy.
- Nếu tại một nơi có một từ trường biến thiên theo thời gian thì tại đó xuất hiện một điện trường xoáy.
b. Điện trường biến thiên và từ trường
- Từ trường của mạch dao động:
Xét mạch dao động lý tưởng đang hoạt động. Giả sử ở thời điểm t điện tích của tụ điện và chiều dòng điện đang như hình 21.2. Tụ điện phẳng có hai bản tụ cách xa nhau.
Cường độ dòng điện tức thời: trong mạch là:
(q = CU = CEd)
d: khoảng cách giữa hai bản tụ
Biển thức trên cho thấy i liên quan đến tốc độ biến thiên của cường độ điện trường trong tụ điện.
Thực nghiệm cho thấy, dòng điện tức thời trong mạch dao động cũng tạo ra một từ trường. Xung quanh chỗ có điện trường biến thiên trong tụ điện đã xuất hiện một từ trường.
c. Kết luận
Nếu tại một nơi có điện trường biến thiên theo thời gian thì nơi đó xuất hiện một từ trường. Đường sức của từ trường bao giờ cũng khép kín.
2. ĐIỆN TỪ TRƯỜNG VÀ THUYẾT ĐiỆN TỪ MAXWELL
a. Điện từ trường
Điện từ trường là trường có hai thành phần biến thiên theo thời gian, liên quan mật thiết với nhau là điện trường biến thiên và từ trường biến thiên.
b. Thuyết điện từ MaxWell (Mắc – xoen)
Thuyết điện từ MaxWell khẳng định mối liên hệ khăng khít giữa điện tích, điện trường và từ trường.
- Mắc – xoen đã xây dựng hệ thống bốn phương trình diễn tả mối quan hệ giữa:
+ Điện tích và điện trường, dòng điện và từ trường.
+ Sự biến thiên của từ trường theo thời gian và điện trường xoáy.
+ Sự biến thiên của điện trường theo thời gian và từ trường.