Bữa cơm ngày đói trông thật thảm hại. Giữa cái mẹt rách có độc một lùm rau chuối thái rối, và một đĩa muối ăn với cháo, nhưng cả nhà đều ăn rất ngon lành. Bà cụ vừa ăn vừa kể chuyện làm ăn, gia cảnh với con dâu.  Bà lão nói toàn chuyện vui, toàn chuyện sung sướng về sau này: 

- Tràng ạ. Khi nào có tiền ta mua mua lấy đôi gà. Tạo tính rằng cái chỗ đầu bếp kia làm cái chuồng gà thì tiện quả. Này ngoảnh đi ngoảnh lại chả mấy chốc mà có ngay đàn gà cho mà xem... Tràng chỉ vâng. Tràng vâng rất ngoan ngoãn. Chưa bao giờ trong nhà này mẹ con lại đầm ẩm, hòa hợp như thế. Câu chuyện trong bữa ăn đang đà vui bỗng ngừng lại. Niêu cháo lõng bõng, mỗi người được có hai lưng  bát đã hết nhẵn. 

Bà lão đặt đũa bát xuống, nhìn hai con vui vẻ: 

- Chúng mày đợi u nhá. Tao có cái này hay lắm cơ. 

Bà lão lật đật chạy xuống bếp, lễ mễ bung ra một cải nồi khỏi bốc lên nghi ngút. Bà lão đặt cải nồi xuống bên  cạnh mẹt cơm, cầm cái môi vừa khuẩy khuấy vừa cười: 

- Chè đây. - Bà lão múc ra một bát - Chè khoán đây, ngon đảo để cơ. 

Người con dâu đón lấy cái bát, đưa lên mắt nhìn, hai con mắt thị tối lại. Thị điềm nhiên và vào miệng. Tràng cầm cái bát thứ hai mẹ đưa cho, người mẹ vẫn tươi cười, đon đả: 

- Cảm đẩy mày ạ, hì. Ngon đảo để, cứ thử ăn mà xem. Xóm ta còn khối nhà chả có cảm mà ăn đấy.

(Trích Vợ nhặt, Kim Lân, Ngữ văn 12, tập 2, NXB Giáo dục Việt Nam, 2014, tr.31)

Phân tích nhân vật bà cụ Tứ trong đoạn trích trên; từ đó nhận xét về cách nhìn con người của nhà văn Kim Lân thể hiện trong đoạn trích.

Từ nội dung của bài thơ phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng  200 chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với nguồn cội, quê hương mình.

Những dòng thơ sau giúp anh/chị hiểu gì về con người và mảnh đất Sông Thương?

Quê em đó, sông Thương, ơi sông Thương 

Nơi chúng mình hò hẹn 

Nơi xưa Thân Nhân Trung đọc sách trên thuyền 

Nơi mẹ và áo cho con, người chiến sĩ. 

Những sự kiện lịch sử nào được gợi nhắc trong bài thơ? 

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi: 

DÒNG THƯƠNG XANH

(1) Sông Thương đó, chảy tới Lục Đầu Giang 

Có Bình Than xưa, hội nghị Diên Hồng 

Sông Thương đấy, đôi bờ dâu xanh ngắt 

Qua thành đây, Xương Giang chống quân thù 

(2) Đây có phải, nghĩa quân Đề Thám 

Xuôi chèo đánh Pháp những đêm trăng 

Ôi bát ngát, con sông vào huyền thoại 

Gái Bắc Giang ngày ấy phả đường. 

(3) Quê em đó, sông Thương, ơi sông Thương 

Nơi chúng mình hò hẹn 

Nơi xưa Thân Nhân Trung đọc sách trên thuyền 

Nơi mẹ và ảo cho con, người chiến sĩ 

(4) Quê em đấy ngày đêm không nghỉ 

Dòng Thương xanh, núi Quảng Phúc soi mình 

Ơi dòng Thương, dòng Thương mến yêu ơi! 

(Trường đời, Vũ Từ Sơn, NXB Hội nhà văn, 2019, tr.38) 

Bài thơ được viết theo thể thơ nào? 

Trong Việt Bắc, nhà thơ Tố Hữu viết: 

Ta về, mình có nhớ ta 

Ta về, ta nhớ những hoa cùng người. 

Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi, 

Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng. 

Ngày xuân mơ nở trắng rừng, 

Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang. 

Ve kêu rừng phách đổ vàng, 

Nhớ cô em gái hái măng một mình. 

Rừng thu trăng rọi hòa bình, 

Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung. 

(Việt Bắc - Tố Hữu, sách Ngữ văn 12, Tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam, 2017, trang 111) 

Anh/chị hãy phân tích đoạn trích trên; từ đó, nhận xét về lẽ sống ân nghĩa được thể hiện trong đoạn trích.

Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200  chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về sức mạnh của tinh thần vượt khó trong cuộc sống.

Nêu nội dung của hai dòng thơ: 

tập con bước vịn vào ca dao tục ngữ 

dù uống nước đâu lòng vẫn nhớ nguồn 

Chỉ ra những từ ngữ diễn tả đời sống nghèo khó, vất vả của người mẹ trong đoạn thơ:

chính mẹ đẻ anh hùng và truyền thuyết 

từ túp lều lợp lá lợp tranh 

cắt cuống nhau bằng lưỡi liềm 

bàn chân thô quanh năm bùn lấm 

chưa một lần ướm qua sử sách 

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:

 (Trích Những người đi tới biển, Thanh Thảo, NXB Quân đội Nhân dân, 2004, tr.53-54)

Xác định thể thơ của đoạn trích 

Ngày Tết, Mị cũng uống rượu. Mị lén lấy hũ rượu, cứ uống ực từng bát. Rồi say, Mị lịm mặt ngồi đấy nhìn  mọi người nhảy đồng, người hát, nhưng lòng Mị thì đang sống về ngày trước. Tai Mị văng vẳng tiếng sáo gọi  bạn đầu làng. Ngày trước, Mị thổi sáo giỏi. Mùa xuân này, Mị uống rượu bên bếp và thổi sáo. Mị uốn chiếc  lá trên môi, thổi lá cũng hay như thổi sáo. Có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị. Rượu  đã tan lúc nào. Người về, người đi chơi đã vãn cả. Mị không biết, Mị vẫn ngồi trơ một mình giữa nhà. Mãi  sau Mị mới đứng dậy, nhưng Mị không bước ra đường chơi, mà từ từ bước vào buồng. Chẳng năm nào A Sử cho Mị đi chơi tết. Mị cũng chẳng buồn đi. Bấy giờ Mị ngồi xuống giường, trông ra cái cửa sổ lỗ vuông mờ mờ trăng trắng. Đã từ nãy, Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui sướng như những đêm Tết ngày  trước. Mị trẻ lắm. Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi. Bao nhiêu người có chồng cũng đi chơi ngày Tết. Huống  chi A Sử với Mị, không có lòng với nhau mà vẫn phải ở với nhau! Nếu có nắm lá ngón trong tay lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay, chứ không buồn nhớ lại nữa. Nhớ lại, chỉ thấy nước mắt ứa ra. Mà tiếng sáo gọi bạn yêu  vẫn lửng lơ bay ngoài đường. Anh ném pao, em không bắt Em không yêu, quả pao rơi rồi... 

(Trích Vợ chồng A Phủ, Tô Hoài, Ngữ Văn 12, NXB Giáo dục Việt Nam, 2008, tr. 7-8) 

Phân tích diễn biến tâm trạng của nhân vật Mị trong đoạn trích trên. Từ đó, nhận xét về cách nhìn con người  của nhà văn Tô Hoài.

Từ ý nghĩa của văn bản trong phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ), trình bày suy nghĩ của mình về những điều bản thân thấy cần thay đổi để phù hợp với  cuộc sống hiện đại.  

Theo anh/ chị, tại sao tác giả cho rằng không bao giờ là quá trễ cho một sự thay đổi?

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi: 

(1) Bất kỳ một quan điểm nào cũng có thể thay đổi, điều quan trọng là bạn có “muốn” thay đổi hay không mà  thôi. Mọi thứ không bỗng dưng mà có, thái độ cũng vậy. Để có một thái độ sống đúng đắn, trước tiên ta cần  hình thành nó, rồi dần dần phát triển lên, biến nó thành tài sản quý giá cho bản thân. (2) Một số người từ chối việc thay đổi, họ cho rằng “Tôi đã quen sống như thế này từ nhỏ, thay đổi chỉ làm  cho cuộc sống thêm rắc rối mà thôi!” hoặc “Cha mẹ sinh mình ra thế nào thì cứ để thế ấy, thay đổi làm gì  cho mệt!”. Bạn cần biết rằng, không bao giờ là quá trễ cho một sự thay đổi. Nhờ thay đổi, con người mới có  những bước tiến vượt bậc. Không chấp nhận thay đổi, cuộc sống của bạn sẽ trở nên nghèo nàn, thậm chí bạn  sẽ gặp những rắc rối lớn. Bạn gọi một cái cây không đâm chồi nẩy lộc, không ra hoa kết trái là gì? Đó chẳng  phải là “cây chết” hay sao? Con người chúng ta cũng vậy. Cuộc sống sẽ luôn được vận hành tốt nếu ta không  ngừng hoàn thiện bản thân. 

(3) Những ai không chịu thay đổi cho phù hợp với biến cố cuộc đời sẽ chẳng thể nào thích nghi được với hoàn  cảnh. Có thể họ vẫn hiện hữu nhưng trong cuộc sống của họ sẽ bị tách biệt, không bắt nhịp được với đồng  loại của mình. 

(Trích Thái độ quyết định thành công, Wayne Cordeiro,

NXB Tổng hợp TP. HCM, 2016, tr.34)

Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích. 

Trong tùy bút Người lái đò Sông Đà, nhà văn Nguyễn Tuân viết: 

Cưỡi Từ nội dung đoạn trích phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ)  trình bày suy nghĩ của anh/chị về trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc bảo vệ chủ quyền biển đảo Việt Nam.  lên thác Sông Đà, phải cưỡi đến cùng như là cưỡi hổ. Dòng thác hùm beo đang hồng hộc tế mạnh trên sông đá. Nắm chặt lấy được cái bờm sóng đúng luồng rồi, ông đò ghì cương lái, bám chắc lấy  luồng nước đúng mà phóng nhanh vào cửa sinh, mà lái miết một đường chéo về phía cửa đá ấy. Bốn năm bọn  thủy quân cửa ải nước bên bờ trái liền xô ra định níu thuyền lôi vào tập đoàn cửa tử. Ông đò vẫn nhớ mặt  bọn này, đứa thì ông tránh mà rảo bơi chèo lên, đứa thì ông đè sấn lên mà chặt đôi ra để mở đường tiến.  Những luồng tử đã bỏ hết lại sau thuyền. Chỉ còn tiếng reo hò của sóng thác luồng sinh. Chúng vẫn không  ngớt khiêu khích. Mặc dầu cái thằng đá tướng đứng chiến ở cửa vào đã tiu nghỉu cái mặt xanh lè thất vọng  thua cái thuyền đã đánh trúng vào cửa sinh nó trấn lấy. Còn một trùng vây thứ ba nữa. Ít cửa hơn, bên phải  bên trái đều là luồng chết cả. Cái luồng sống ở chặng ba này lại ở ngay giữa bọn đá hậu vệ của con thác. Cứ phóng thẳng thuyền, chọc thủng cửa giữa đó. Thuyền vút qua cổng đá cánh mở cánh khép. Vút, vút, cửa ngoài,  cửa trong, lại cửa trong cùng, thuyền như một mũi tên tre xuyên nhanh qua hơi nước, vừa xuyên vừa tự động lái được lượn được. Thế là hết thác.  

 (Ngữ văn 12, Tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam, 2020, tr 189-190) 

Anh/Chị hãy phân tích đoạn trích trên; từ đó nhận xét về nét tài hoa, uyên bác trong tùy bút của Nguyễn Tuân. 

Từ nội dung đoạn trích phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ)  trình bày suy nghĩ của anh/chị về trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc bảo vệ chủ quyền biển đảo Việt Nam. 

Nhận xét về tình cảm của tác giả với người lính đảo được thể hiện trong đoạn trích.

Anh/Chị hiểu nội dung các dòng thơ sau như thế nào? 

 Ta đứng vững giữa muôn trùng sóng gió 

 Tổ quốc Việt Nam bắt đầu từ nơi này…  

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi: 

Nào hát lên cho mây nước biết 

Rằng chúng ta là những con người 

Yêu em thủy chung hơn muối mặn 

Dù thư tình chưa biết gửi cho ai 

Nào hát lên cho đêm tối biết 

Rằng tình yêu sáng trong ngực ta đây 

Ta đứng vững giữa muôn trùng sóng gió 

Tổ quốc Việt Nam bắt đầu từ nơi này… 

 (Trích Lính đảo hát tình ca trên đảo, Trần Đăng Khoa, Tuyển thơ, NXB Văn học)

Xác định thể thơ của đoạn trích. 

Trong bài thơ Tây Tiến, Quang Dũng viết: 

Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa 

Kìa em xiêm áo tự bao giờ 

Khèn lên man điệu nàng e ấp 

Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ 

Người đi Châu Mộc chiều hôm ấy 

Có thấy hồn lau nẻo bến bờ 

Có thấy dáng người trên độc mộc 

Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa. 

(Trích “Tây Tiến” – Quang Dũng, SGK Ngữ Văn 12, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam,

2020, tr89)

Cảm nhận đoạn thơ trên, từ đó nhận xét về cảm hứng hoài niệm của thơ Quang Dũng.

Từ nội dung đoạn trích phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng  200 chữ) tình bày suy nghĩ về sự cần thiết phải làm chủ sức mạnh của công nghệ. 

Lời chào mừng đến với thế giới tương lai - một thế giới toàn kim loại, sử dụng rất nhiều pin và  máy móc rất có thể nổi giận nhằm gửi tới con người thực tại bài học nào? 

Trước sự phát triển tiến bộ, hoàn thiện nhanh chóng của của Al, theo tác giả điều gì có thể xảy  ra với con người? Tại sao? 

Tác giả cho rằng AI đã thay đổi như thế nào những năm gần đây? 

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi: 

    Rất ít người nghi ngờ việc Al (tri tuệ nhân tạo) sẽ tiến bộ hết sức nhanh chóng trong những năm tới. Một  số nhà bình luận nói rằng A1 hiện nay đang ở vị trí giống với máy tính cá nhân trong khoảng năm 2004, vậy  nên sự tiến bộ ấy có thể sẽ vô cùng lớn. Trước kia tiếp cận Al của chúng ta vẫn mang tính thủ công, nhưng  một khi các kĩ thuật vĩ tỉnh phát triển song song trở nên hoàn thiện, ta có thể nhanh chóng đạt được AI đích thực. 

    Tuy nhiên, vẫn còn đỏ hai câu hỏi lớn. Thứ nhất liệu não người về cơ bản chỉ là một cỗ máy với đống dây  dợ và vài chất hoá học cũng như điện năng được thêm vào, hay còn chứa nhiều thứ hơn thể? Nếu não người  chỉ đơn giản là bộ sưu tập của những nguyên tử, vậy thì chắc chắn rằng trước sau gì chúng ta cũng thiết kế ra những cỗ máy có thể bắt kịp và thậm chí vượt qua những năng lực của con người. Nếu điều này xảy đến,  thì có lẽ loài người sẽ bước vào một kỷ nguyên tiến hóa mới, thời điểm chúng ta bắt đầu hợp nhất với máy  móc và đạt được sự bắt tử ở một mức nào đó. Thực vậy có lẽ việc này đã xảy ra rồi nếu cho rằng bản thể thực  sự của chúng ta là DNA và cơ thể con người chi là “phần xác” tạm thời chứa đựng chúng. Thứ hai, ngay cả nếu máy móc không đạt được mức độ tinh tế như trên, nhiều khả năng là chúng vẫn sẽ trở nên rất thông minh,  vậy thì điều gì sẽ xảy đến với những người trước kia làm những việc mà máy móc sẽ đảm nhiệm trong tương lai? Chào mừng đến với thế giới tương lai. Một thế giới toàn kim loại và sử dụng rất nhiều pin. Hi vọng rằng  máy móc sẽ không giận dữ và không tìm ra cách nô dịch loài người. 

(Theo Ri-sút Oất - xem, 50 ý tưởng về tương lai - SGK Ngữ văn 11, Kết nối tri thức với

- Trống gì đấy, u nhỉ? 

- Trống thúc thuế đấy. Đằng thì nó bắt gồng đay, đằng thì nó bắt đóng thuế. Giời đất này không chắc đã sống  qua được đâu các con ạ...

- Bà lão ngoảnh vội ra ngoài. Bà lão không dám để con dâu nhìn thấy bà khóc. Người con dâu có vẻ lạ lắm, thị lầm bầm: 

- Ở đây vẫn phải đóng thuế cơ à? 

Im lặng một lúc thị lại tiếp: 

- Trên mạn Thái Nguyên, Bắc Giang người ta không chịu đóng thuế nữa đâu. Người ta còn phá cả kho thóc  của Nhật, chia cho người đói nữa đấy. 

Tràng thần mặt ra nghĩ ngợi. Cái mặt to lớn bặm lại, khó đăm đăm. Miếng cám ngậm trong miệng hắn đã bã  ra chát xít... Hắn đang nghĩ đến những người phá kho thóc Nhật. 

Tràng hỏi vội trong miếng ăn: 

- Việt Minh phải không? 

- Ừ, sao nhà biết? 

Tràng không trả lời. Trong ý nghĩ của hắn vụt hiện ra cảnh những người nghèo đói ầm ầm kéo nhau đi trên  đê Sộp. Đằng trước có lá cờ đỏ to lắm. 

Hôm ấy hắn láng máng nghe người ta nói họ là Việt Minh đấy. Họ đi cướp thóc đấy. Tràng không hiểu gì sợ quá, kéo vội xe thóc của Liên đoàn tắt cánh động đi lối khác. À ra họ đi phá kho thóc chia cho người đói. Tự dưng hắn thấy ân hận, tiếc rẻ vẩn vơ, khó hiểu. 

Ngoài đình tiếng trống thúc thuế vẫn dồn dập. Mẹ và vợ Tràng đã buông đũa đứng dậy. Trong óc Tràng vẫn thấy đám người đói và lá cờ đỏ bay phấp phới… 

(Trích Vợ nhặt, Kim Lân, Ngữ văn 12, tập hai, Nxb Giáo dục, 2011, tr.24) 

Anh/chị hãy phân tích đoạn trích trên. Từ đó nhận xét sự mới mẻ của nhà văn Kim Lân khi viết về đề tài người  nông dân trước cách mạng tháng Tám.

Từ gợi ý ở phần đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trả lời câu hỏi: Ngông nghênh của tuổi trẻ khiến con người dễ bỏ lỡ những điều gì? 

Qua bài thơ, anh/chị có suy nghĩ gì nếu con người phải nói lời ước chi trong cuộc đời mình.

Anh chị hiểu như thế nào về những câu thơ: 

Đi giữa cõi nhân gian

ta như quả non xanh

ủ đất đèn chín ép

Chỉ ra những tính từ thể hiện thái độ sống của nhân vật trữ tình khi còn trẻ tuổi trong văn bản trên.

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi: 

BẢN NHÁP

Ngông nghênh tuổi trẻ

vô tình đục rạn chân chim mắt mẹ

Ngông nghênh tuổi trẻ

vô tình vít còng lưng cha.

Hồn nhiên bước vào ngôi nhà hôn nhân

Cuộc sống lứa đôi

đại ngàn nhiệt đới

Ta bơ vơ đứa trẻ rừng chiều lạc lối

Như thiêu thân

lao vào ánh sáng công danh

Bảy dại…Ba khôn

Một giận…Mười buồn

Đi giữa cõi nhân gian

ta như quả non xanh

ủ đất đèn chín ép

Chuyến tàu đời vừa qua ga Lục Thập

Ngoái lại, ước chi

Đó là BẢN NHÁP

(Bản nháp, Vân Anh, Dưới vòm sữa mẹ, NXB Hội Nhà văn, 2016, tr.31) 

Trong tác phẩm Vợ nhặt, nhà văn Kim Lân viết: 

Ngoài vườn người mẹ đang lúi húi giẫy những búi cỏ mọc nham nhở. Vợ hắn quét lại cái sân, tiếng chổi từng  nhát kêu sàn sạt trên mặt đất. Cảnh tượng thật đơn giản, bình thường nhưng đối với hắn lại rất thấm thía cảm  động. Bỗng nhiên hắn thấy hắn thương yêu gắn bó với cái nhà của hắn lạ lùng. Hắn đã có một gia đình. Hắn sẽ cùng vợ sinh con đẻ cái ở đấy. Cái nhà như cái tổ ấm che mưa che nắng. Một nguồn vui sướng, phấn chấn  đột ngột tràn ngập trong lòng. Bây giờ hắn mới thấy hắn nên người, hắn thấy hắn có bổn phận phải lo lắng  cho vợ con sau này. Hắn xăm xăm chạy ra giữa sân, hắn cũng muốn làm một việc gì để dự phần tu sửa lại  căn nhà. 

Bà cụ Tứ chợt thấy con giai đã dậy, bà lão nhẹ nhàng bảo nàng dâu: 

- Anh ấy dậy rồi đấy. Con đi dọn cơm ăn chẳng muộn. 

- Vâng. 

Người đàn bà lẳng lặng đi vào trong bếp. Tràng nom thị hôm nay khác lắm, rõ ràng là người đàn bà hiền  hậu đúng mực không còn vẻ gì chao chát chỏng lỏn như mấy lần Tràng gặp ở ngoài tỉnh. Không biết có phải  vì mới làm dâu mà thị tu chí làm ăn không? Bà mẹ Tràng cũng nhẹ nhõm, tươi tỉnh khác ngày thường, cái mặt  bủng beo u ám của bà rạng rỡ hẳn lên. Bà lão xăm xắn thu dọn, quét tước nhà cửa. Hình như ai nấy đều có ý  nghĩ rằng thu xếp nhà cửa cho quang quẻ, nền nếp thì cuộc đời họ có thể khác đi, làm ăn có cơ khấm khá hơn. Bữa cơm ngày đói trông thật thảm hại. Giữa cái mẹt rách có độc một lùm rau chuối thái rối, và một đĩa muối  ăn với cháo, nhưng cả nhà đều ăn rất ngon lành. Bà cụ vừa ăn vừa kể chuyện làm ăn, gia cảnh với con dâu.  Bà lão nói toàn chuyện vui, toàn chuyện sung sướng về sau này: 

- Tràng ạ. Khi nào có tiền ta mua lấy đôi gà. Tao tính rằng cái chỗ đầu bếp kia làm cái chuồng gà thì tiện  quá. Này ngoảnh đi ngoảnh lại chả mấy mà có ngay đàn gà cho mà xem... 

Tràng chỉ vâng. Tràng vâng rất ngoan ngoãn. Chưa bao giờ trong nhà này mẹ con lại đầm ấm, hòa hợp như thế.

(Ngữ Văn 12, Tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam, 2020, tr.30-31)

Anh/Chị hãy phân tích vẻ đẹp tâm hồn người nông dân trong đoạn trích trên; từ đó, liên hệ tới chi tiết xuất  hiện trong óc Tràng ở cuối truyện để rút ra nhận xét về cách nhìn cuộc sống và con người của nhà văn Kim Lân.

Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, Anh/ chị hãy viết một đoạn văn (khoảng  200 chữ) trình bày suy nghĩ về vấn đề sống là hành động. 

Nêu nội dung của hai dòng thơ sau: 

Ta biến thành con tàu, thành tấm vé 

Những ban mai lên đường. 

Xác định một biện pháp tu từ được sử dụng trong hai dòng thơ sau: 

Thời gian - đó là chiều dài những ngày ta sống bên nhau 

Thời gian - đó là chiều dày những trang ta viết 

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi: 

Kim đồng hồ tích tắc, tích tắc 

Hai tiếng động nhỏ bé kia 

Hơn mọi ầm ào gầm thét 

Là tiếng động khủng khiếp nhất đối với con người 

Đó là thời gian 

Nó báo hiệu mỗi giây phút đi qua không trở lại 

Nhắc nhở cái gì đang đợi ta ở cuối 

Nhưng anh, anh chẳng sợ nó đâu 

Thời gian – đó là chiều dài những ngày ta sống bên nhau 

Thời gian – đó là chiều dày những trang ta viết 

Bây giờ anh mới hiểu hết câu nói trong kịch Sexpia: 

“Tồn tại hay không tồn tại” 

Không có nghĩa là sống hay không sống 

Mà là hành động hay không hành động 

Nhận thức hay không nhận thức 

Tác động vào cuộc đời hay quay lưng lại nó? 

Anh không băn khoăn mình có tài hay kém tài, thành công hay thất bại 

Chỉ day dứt một điều: Làm sao với những sự vật bình thường 

Những ngày tháng bình thường 

Như chiếc hộp con, như tờ lịch trên tường 

Ta biến thành con tàu, thành tấm vé 

Những ban mai lên đường. 

(Cho Quỳnh những ngày xa - Lưu Quang Vũ, NXB Hội nhà văn, 2010) 

Những người vợ nhớ chồng còn góp cho Đất Nước những núi Vọng Phu  

Cặp vợ chồng yêu nhau góp nên hòn Trống Mái  

Gót ngựa của Thánh Gióng đi qua còn trăm ao đầm để lại  

Chín mươi chín con voi góp mình dựng đất Tổ Hùng Vương  

Những con rồng nằm im góp dòng sông xanh thẳm  

Người học trò nghèo góp cho Đất Nước mình núi Bút; non Nghiên  

Con cóc, con gà quê hương cùng góp cho Hạ Long thành thắng cảnh  

Những người dân nào đã góp tên Ông Đốc, Ông Trang, Bà Đen, Bà Điểm  

Và ở đâu trên khắp ruộng đồng gò bãi  

Chẳng mang một dáng hình, một ao ước, một lối sống ông cha  

Ôi Đất Nước sau bốn nghìn năm đi đâu ta cũng thấy  

Những cuộc đời đã hóa núi sông ta...  

(Trích Đất Nước, trường ca Mặt đường khát vọng - Nguyễn Khoa Điềm, Ngữ văn 12, Tập một, NXB Giáo dục  Việt Nam, 2016, tr.120)  

Cảm nhận của anh/chị về đoạn thơ trên. Từ đó, nhận xét về sự kết hợp giữa chất chính luận và chất trữ tình trong  đoạn thơ. 

Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ)  trả lời câu hỏi: Tại sao cần xoá bỏ ranh giới trong cuộc sống?  

Trình bày suy nghĩ của anh/chị về câu nói: “âm nhạc của ông tạo nên mảnh ghép hoàn hảo cho hy  vọng tương lai của nhân loại.” 

Trong văn bản trên, nhân vật “cháu” trăn trở về những điều gì? 

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:  

Đêm trở gió, 20/1/2022 

Gửi danh cầm Đặng Thái Sơn với đôi bàn tay kỳ diệu! 

Ông có bất ngờ khi nhận lá thư được tạo nên từ những tiếng xào xạc? Là cháu đây, ngọn gió lành, gửi đến ông  những lời khẩn thiết. 

Cháu đang ở đây, ngay bên cửa sổ! Còn ông ngồi trầm tư bên phím đàn. Ông vừa trở về từ lễ trao giải VinFuture.  Ở sân khấu quốc tế với những tên tuổi lừng danh ấy, âm nhạc của ông tạo nên mảnh ghép hoàn hảo cho hy vọng  tương lai của nhân loại. 

Ông vẫn nói: "Bạn cứ nghe tôi chơi nhạc, bạn sẽ hiểu tôi muốn nói gì!". Cháu cảm biết được tấm lòng của ông  với cuộc đời. Nên, cháu hy vọng, ông và nghệ thuật của ông - mang sức mạnh tạo nên thay đổi, cứu vãn thảm  hoạ thiên nhiên và gió nhỏ đã tận mắt chứng kiến. 

Từ khi được sinh ra từ cơn cựa mình của Mẹ, cháu đã du hành khắp thế gian. Những điều ấm áp cho cháu hạnh  phúc và cũng có nhiều điều khiến cháu trăn trở. 

Cháu băn khoăn: Một con mèo chết gục trước cửa ngôi nhà, mươi phút sau, nó được hất gọn sang cửa nhà đối  diện. Có một ranh giới con người giữ sạch sẽ riêng mình. 

Cháu lo lắng: Cũng con phố ấy, ngày hè oi ả, trong khi ai đó nằm điều hoà mát lạnh, thì dưới gầm cầu, góc chợ tạm... còn bao người thở nghẹn trong lồng ngực. Có một ranh giới con người giữ tiện nghi riêng mình. Cháu hoang mang: Dòng sông phía thượng nguồn đắp đập làm thuỷ điện, tận dụng triệt để sức nước, thì dưới  hạ lưu, tập quán của một dân tộc bị tước đi, hoặc cảnh quan của một vùng bị biến đổi. Có một ranh giới con  người giữ lợi ích cho riêng mình.

Nhưng hơn ai hết, ông - một nghệ sĩ chọn cho mình cuộc sống không biên giới, hiểu rằng nhìn từ một phía nào  đó, mọi ranh giới đều không tồn tại phải không? 

(https://vnexpress.net/thu-gui-dang-thai-son-doat-giai-nhatquoc-gia-viet-thu-upu-4461247-p4.html)

Xác định phong cách ngôn ngữ được sử dụng trong văn bản trên.  

Từ nội dung trích phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết 01 đoạn văn (khoảng 200 chữ)  về cách đối diện với thử thách của bản thân để thành công.