- Mạng là một tập hợp các máy tính được kết nối theo một phương thức nào đó sao cho chúng có thể trao đổi dữ liệu và dùng chung thiết bị. Các máy tính được kết nối có thể trong cùng một phòng, một tòa nhà, một thành phố hoặc trên phạm vi toàn cầu.

- Lợi ích của mạng máy tính:

Cần sao chép một lượng lớn dữ liệu từ máy này sang máy khác trong thời gian ngắn mà việc sao chép bằng đĩa mềm, thiết bị nhớ flash hoặc đĩa CD không đáp ứng được;

Nhiều máy tính có thể dùng chung dữ liệu, các thiết bị, phần mềm hoặc tài nguyên đắt tiền như bộ xử lí tốc độ cao, đĩa cứng dung lượng lớn, máy in laser màu tốc độ cao,…

- Bảo trì máy đơn giản: khi nâng cấp chỉ cần nâng cấp máy chủ mà không cần phải thay đổi toàn bộ máy tính và các thiết bị.

Mạng máy tính bao gồm ba thành phần:

Các máy tính.

Các thiết bị mạng đảm bảo kết nối các máy tính với nhau.

Phần mềm cho phép thực hiện việc giao tiếp giữa các máy tính.

- Điểm giống:

Mạng không dây hay có dây đều là tập hợp các máy tính được kết nối theo một phương thức nào đó sao cho chúng có thể trao đổi dữ liệu và dùng chung thiết bị. Các máy tính được kết nối có thể trong cùng một phòng, một tòa nhà, một thành phố hoặc trên phạm vi toàn cầu.

- Điểm khác:

+ Về mặt kỹ thuật - Công nghệ: Mạng có dây sử dụng dây cáp (cáp thường hoặc cáp quang) để truyền thông tin. Trong khi đó, Mạng ko dây sử dụng sóng vô tuyến!

+ Về mặt chi phí lắp đặt: Mạng có dây chi phí cao hơn hẳn (Tiền mua dây cáp), còn mạng ko dây chi phí rất rẻ!

+ Về tính ổn định: Mạng có dây có tính ổn định cao, ít phụ thuộc môi trường bên ngoài. Mạng ko dây có tính ổn định ko cao, phụ thuộc nhiều vào môi trường

1. Thiết kế kiểu đường thẳng:

- Với kiểu BUS các máy tính được nối với nhau thông qua một trục cáp, ở hai đầu trục cáp có các Terminador đánh dấu điểm kết thúc đường trục, mỗi máy tính được nối với đường trục thông qua một Transceptor.

- Ưu điểm: Theo thiết kế này thì dây cáp nối được tối ưu nhất, tiết kiệm khoảng cách.

- Nhược điểm:

+ Nhược điểm là mạng này cho tốc độ chậm.

+ Khi trên đường cáp có sự cố thì toàn bộ mạng sẽ ngưng hoạt động.

+ Khi có sự cố rất khó kiểm tra phát hiện lỗi

+ Trên thực tế mạng kiểu BUS ít được sử dụng vì có nhiều nhược điểm.

2. Thiết kế kiểu RING (kiểu vòng)

Các máy tính kết nối với nhau thành hình vòng, mỗi máy tính được nối với đường trục thông qua một Transceptor.

- Ưu điểm: Tiết kiệm được dây cáp, tốc độ có nhanh hơn kiểu BUS.

- Nhược điểm:

+ Khi trên đường cáp có sự cố thì toàn bộ mạng sẽ ngưng hoạt động

+ Khi có sự cố rất khó kiểm tra phát hiện lỗi

+ Tương tự kiểu BUS mạng kiểu RING cũng ít được sử dụng.

3. Thiết kế kiểu STAR (kiểu hình sao)

- Hub hay Switch đóng vai trò thiết bị trung tâm và các thiết bị khác kết nối với nó. Hiện tại mô hình này được thiết kế nhiều nhất.

- Ưu điểm:

+ Mạng đấu kiểu hình sao (STAR) cho tốc độ nhanh nhất

+ Khi cáp mạng bị đứt thì thông thường chỉ làm hỏng kết cấu của một máy, các máy khác vẫn hoạt động được.

+ Khi có lỗi mạng, ta dễ dàng kiểm tra sửa chữa.

- Nhược điểm: Kiểu dấu mạng này có chi phí dây mạng và thiết bị trung gian tốn kém hơn.

Hiện nay thì mạng hình STAR được sử dụng phổ biến. Phạm vi ứng dụng của mạng LAN thường được sử dụng để kết nối các máy tính trong gia đình, trong một phòng Game, phòng NET, trong một toà nhà của Cơ quan, Trường học.- Cự ly của mạng LAN giới hạn trong phạm vi có bán kính khoảng 100m, các máy tính có cự ly xa hơn thông thường người ta sử dụng mạng Internet để trao đổi thông tin.

- Hai loại mô hình mạng đó là:

Mô hình ngang hàng: Trong mô hình này tất cả các máy tính đều bình đẳng với nhau, Điều đó có nghĩa là mỗi máy vừa có thể cung cấp trực tiếp tài nguyên của mình cho các máy khác vừa có thể sử dụng trực tiếp tài nguyênn của các máy khác trong mạng.

Mô hình khách chủ: Trong mô hình này một hoặc một vài máy sẽ được chọn để đảm nhận việc quản lí và cung cấp tài nguyên (chương trình, dữ liệu...), được gọi là máy chủ (Server), các máy khác sử dụng tài nguyên này, được gọi là máy khách (Client).

- Phân biệt máy chủ và máy khách:

Máy chủ là máy tính đảm bảo việc phục vụ các máy khách bằng cách điều khiển việc phân bố tài nguyên nằm trong mạng với mục đích sử dụng chung.

Máy khách là máy sử dụng tài nguyên do máy chủ cung cấp.

Máy chủ thường là máy tính có cấu hình mạnh, lưu trữ được dung lượng lớn thông tin phục vụ chung.

- Giống nhau: đều là hai mạng được phân loại dưới góc độ địa lý.

- Khác nhau :

Mạng LAN kết nối các máy tính ở gần nhau: một phòng, tòa nhà, xí nghiệp, trường học…

Mạng WAN kết nối những máy tính ở cách nhau những khoảng cách lớn, mạng diện rộng thường liên kết các mạng cục bộ.

- Để tạo thành mạng, các máy tính trong mạng phải có khả năng kết nối vật lí với nhau và tuân thủ các quy tắc truyền thông thống nhất để giao tiếp được với nhau.

- Phương tiện truyền thông (media): để kết nối các máy tính trong mạng gồm hai loại: có dây và không dây:

Kết nối có dây: Cáp truyền thông có thể là cáp xoắn đôi, cáp đồng trục, cáp quang. Để tham gia vào mạng, máy tính cần có vỉ mạng được nối với cáp mạng nhờ giác cắm.

Kết nối không dây:

Điểm truy cập không dây WAP là thiết bị có chức năng kết nối các máy tính trong mạng, kết nối mạng không dây với các mạng có dây.

Mỗi máy tính tham gia mạng không dây đểu phải có vỉ mạng không dây.

Bộ định tuyến không dây (Wireless Router) để định tuyến đường tuyền.

- Giao thức là các bộ quy tắc phải tuân thủ trong việc trao đổi thông tin trong mạng giữa các thiết bị nhạn và truyền dữ liệu.