Dựa vào thông tin và các hình trong mục 1, trình bày nguyên nhân, kết quả, tính chất, đặc điểm chính và ý nghĩa của Cách mạng tư sản Anh.

♦ Nguyên nhân bùng nổ

* Nguyên nhân sâu xa: thế kỉ XVII, đời sống kinh tế - chính trị - xã hội ở Anh có nhiều chuyển biến:

- Về kinh tế: Anh là nước có nền kinh tế phát triển nhất châu Âu. Kinh tế công - thương nghiệp có bước phát triển mạnh, nhưng lại bị chế độ phong kiến chuyên chế kìm hãm.

- Xã hội có nhiều biến động:

+ Tư sản Anh giàu lên nhanh chóng nhờ hoạt động ngoại thương. Nhiều quý tộc phong kiến cũng chuyển hướng kinh doanh theo phương thức tư bản chủ nghĩa, trở thành tầng lớp quý tộc mới. Giai cấp tư sản và tầng lớp quý tộc mới có thế lực về kinh tế nhưng không có thực quyền về chính trị, bị lực lượng phong kiến chèn ép.

+ Nông dân bị mất ruộng đất, cuộc sống vô cùng khổ cực.

+ Trong xã hội tồn tại nhiều mâu thuẫn và dần có sự phân chia thành hai phe đối lập: một bên là vua và các thế lực phong kiến; một bên là giai cấp tư sản, tầng lớp quý tộc mới, nông dân và bình dân thành thị.

- Về chính trị: nền thống trị chuyên chế của vua Sác-lơ I dựa vào các địa chủ lớn và Giáo hội đã cản trở kinh tế tư bản chủ nghĩa ở Anh phát triển; đồng thời cũng gây nên nhiều bất bình sâu sắc trong nhân dân.

* Nguyên nhân trực tiếp

- Năm 1640, vua Sác-lơ I triệu tập Quốc hội để tăng thuế, phục vụ cho việc đàn áp cuộc nổi dậy của người Xcốt-len ở miền Bắc. Quốc hội Anh (gồm đa số đại biểu là quý tộc mới và tư sản) đã kịch liệt phản đối.

- Đầu năm 1642, nhà vua chạy lên phía bắc Luân Đôn, tập hợp lực lượng chống lại Quốc hội => Mâu thuẫn giữa các giai cấp, tầng lớp trong xã hội, đặc biệt là giữa tư sản và quý tộc mới với chế độ phong kiến ngày càng sâu sắc. Đến tháng 8/642, cách mạng bùng nổ.

♦ Kết quả: Cách mạng tư sản Anh đã kết thúc thắng lợi:

+ Chế độ phong kiến chuyên chế bị lật đổ;

+ Chế độ quân chủ lập hiến được thiết lập đã hạn chế quyền lực của nhà vua.

♦ Tính chất: Cách mạng Anh là cuộc cách mạng tư sản không triệt để vì: không xóa bỏ hoàn toàn chế độ phong kiến, không giải quyết được vấn đề ruộng đất cho nông dân,...

♦ Đặc điểm:

- Diễn ra dưới hình thức một cuộc nội chiến.

- Cách mạng đặt dưới sự lãnh đạo của giai cấp tư sản và tầng lớp quý tộc mới (sự liên minh này quyết định đến tính chất không triệt để của cách mạng).

♦ Ý nghĩa:

- Thắng lợi của Cách mạng tư sản Anh là thắng lợi của chế độ xã hội mới - chế độ tư bản chủ nghĩa đối với phong kiến.

- Cuộc cách mạng đã mở đường cho chủ nghĩa tư bản ở Anh phát triển mạnh mẽ, đồng thời cổ vũ nhân dân các nước Âu - Mỹ đứng lên làm cách mạng.