Cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX, ở nước Nga tồn tại nhiều mâu thuẫn, ngoại trừ mâu thuẫn giữa

I. Hai cuộc cách mạng ở nước Nga năm 1917

1. Tình hình nước Nga trước cách mạng

- Về chính trị: Đầu thế kỉ XX Nga vẫn là một nước quân chủ chuyên chế, đứng đầu là Nga hoàng.

Nga Hoàng Ni-cô-lai II

- Về kinh tế: lạc hậu, kiệt quệ vì chiến tranh, nông nghiệp đình đốn.

- Về xã hội:

+ Đời sống nhân dân vô cùng cực khổ.

Những người nông dân Nga đầu thế kỉ XIX

+ Phong trào phản đối chiến tranh đòi lật đổ Nga hoàng diễn ra khắp nơi.

2. Cách mạng tháng Hai năm 1917

- Tháng 2 - 1917, cách mạng đã bùng nổ ở Nga.

- Ngày 23 - 2 - 1917, 9 vạn nữ công nhân đã biểu tình ở Pê-tơ-rô-gơ-rát.

Cuộc tổng bãi công ở Pê-tơ-rô-grat (tháng 2 - 1917)

- Ngày 27 - 2- 1917, dưới sự lãnh đạo Đảng Bôn-sê-vích công nhân chuyển từ bãi công chính trị sang khởi nghĩa vũ trang.

- Kết quả:

+ Chế độ quân chủ chuyên chế Nga hoàng bị lật đổ.

+ Song song tồn tại hai chính quyền: Đại biểu Xô Viết công, nông, binh và chính phủ lâm thời  tư sản cũng thành lập

- Tính chất: Cách mạng dân chủ tư sản.

3. Cách mạng tháng Mười năm 1917

- Sau Cách mạng tháng Hai, Nga tồn tại 2 chính quyền song song:

+ Chính phủ lâm thời (tư sản)

+ Xô viết đại biểu (vô sản)

$\to$ Lê-nin và Đảng Bôn-sê-vích, đã tiến hành cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa lật đổ chính quyền tư sản lâm thời.

* Diễn biến

- Diễn biến khởi nghĩa

+ Ngày 24 - 10 – 1917, quân khởi nghĩa chiếm toàn bộ Pê-tơ-rô-grat.

+ Ngày 25 - 10 tấn công cung điện Mùa Đông, bắt giữ các bộ trưởng của Chính phủ tư sản.

Cuộc tấn công Cung điện Mùa Đông

+ Ngày 3/11/1918 chính quyền Xô viết giành thắng lợi Mát-cơ-va.

- Tính chất: Cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa

II. Cuộc đấu tranh xây dựng và bảo vệ thành quả cách mạng ý nghĩa lịch sử của cách mạng tháng Mười Nga năm 1917

1. Xây dựng chính quyền Xô viết

- Đêm 25/10/1917, Đại hội Xô viết toàn Nga thành lập chính quyền Xô viết và ban bố Sắc lệnh hòa bình và Sắc lệnh ruộng đất.

Lê-nin tại Đại hội Xô viết toàn Nga lần thứ hai

 - Nội dung chính sách:

 + Nhân dân được sống trong hòa bình, công bằng, toàn thể nhân dân Nga có ruộng.

 +  Xóa bỏ các đẳng cấp xã hội, nhà nước nắm quyền các ngành kinh tế then chốt

 - Tháng 3/1918: Nga rút khỏi chiến tranh, kí hòa ước  Bơ – rét Li – tốp với Đức

 - Tác dụng: Nga có thời gian củng cố chính quyền, xây dựng kinh tế.

2. Chống thù trong, giặc ngoài

Lược đồ nước Nga chống thù trong giặc ngoài.

- Cuối năm 1918 quân đội 14 nước đế quốc cấu kết với bọn phản trong nước tấn công tiêu diệt nước Nga.

- Đầu năm 1919 chính quyền Xô viết đã thực hiện chính sách cộng sản thời chiến.

- Nội dung của chính sách:

+ Nhà nước kiểm soát toàn bộ nền công nghiệp.

+ Trưng thu lượng thực thừa của nông dân.

+ Thi hành chế độ cưỡng bức lao động.

- Tác dụng:

+  Huy động tối đa nguồn của cải nhân lực của đất nước, tạo nên sức mạnh tổng hợp.

+ Năm 1920, Nga đẩy lùi sự can thiệp của các nước đế quốc, bảo vệ chính quyền non trẻ.

3. Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Mười Nga

- Với nước Nga.

+ Đập tan ách áp bức, bóc lột của phong kiến, tư sản, giải phóng công nhân và nhân dân lao động.

+ Đưa công nhân và nông dân lên nắm chính quyền, xây dựng chủ nghĩa xã hội.

- Với thế giới:

+ Làm thay đổi cục diện thế giới.

+ Cổ vũ và để lại nhiều bài học kinh nghiệm cho cách mạng thế giới.