Theo A-rê-ni-ut chất nào dưới đây là axit ?

A. $Cr{\left(N{O}_3\right)}_3$

B. $HBr{O}_3$

C. $CdS{O}_4$

D. CsOH

I. Axit

- Theo thuyết A-rê-ni-ut, axit là chất khi tan trong nước phân li ra cation H+.

Thí dụ:

         HCl →$H^{+}+C{l}^{-}$

         C$H_3$COOH$\rightleftarrows C{H}_{3}CO{O}^{-}+H^{+}$

Chú ý: Các dung dịch axit đều có một số tính chất chung, đó là tính chất của các cation H+ có trong dung dịch.

- Axit 1 nấc là các axit khi tan trong nước mà phân tử chỉ phân li một nấc ra ion H+.

Thí dụ: HCl, HBr, HN$O_3$…

- Axit nhiều nấc là axit khi tan trong nước mà phân tử phân li nhiều nấc ra ion H+.

Thí dụ:

         $H_3$P$O_4$$\rightleftarrows H^{+}+H_{2}P{O}_4^{-}$

        $H_{2}P{O}_4^{-}\rightleftarrows H^{+}+HP{O}_4^{2-}$

        $HP{O}_4^{2-}\rightleftarrows H^{+}+P{O}_4^{3-}$

⇒ $H_3$P$O_4$ là axit ba nấc.

II. Bazơ

- Theo thuyết A-rê-ni-ut, bazơ là chất khi tan trong nước phân li ra anion .

Thí dụ:

         Ba${\left(OH\right)}_2$ →$B{a}^{2+}+2O{H}^{-}$

         KOH →$K^{+}+O{H}^{-}$

- Chú ý: Các dung dịch bazơ đều có một số tính chất chung, đó là tính chất của các anion OH- trong dung dịch.

III. Hiđroxit lưỡng tính

- Hiđroxit lưỡng tính là những hiđroxit khi tan trong nước vừa có thể phân li như axit vừa có thể phân li như bazơ.

 - Các hiđroxit lưỡng tính thường gặp: Zn${\left(OH\right)}_2$, Pb${\left(OH\right)}_2$, Sn${\left(OH\right)}_2$, Al${\left(OH\right)}_3$…

Ví dụ:

Phân li theo kiểu bazơ:

$Zn{\left(OH\right)}_2 \rightleftarrows Z{n}^{2+} +2O{H}^{-}$

$Al{\left(OH\right)}_3 \rightleftarrows A{l}^{3+} +3O{H}^{-}$

Phân li theo kiểu axit:

$Zn{\left(OH\right)}_2 \rightleftarrows Zn{O}_2^{2-} +2H^{+}$

$Al{\left(OH\right)}_3 \rightleftarrows Al{O}_2^{-} +{\text{ H}}^{+}+H_{2}O$

IV. Muối

1. Định nghĩa và phân loại

- Muối là hợp chất khi tan trong nước phân li ra cation kim loại (hoặc cation $N{H}_4^{+}$) và anion gốc axit.

- Muối được chia làm hai loại chính: muối axit, muối trung hoà.

+ Muối axit: Muối có anion gốc axit còn hiđro có khả năng phân li cho ion H+.

        Ví dụ: NaHC$O_3$; Na$H_2$P$O_4$; NaHS$O_4$; ...

+ Muối trung hoà: Muối có anion gốc axit không còn hiđro có khả năng phân li cho ion H+.

       Ví dụ: NaCl , (N$H_4$)2S$O_4$, N$a_2$C$O_3$, ...

Chú ý: Trong gốc axit của một số muối như N$a_2$HP$O_3$, Na$H_2$P$O_2$ vẫn còn H, nhưng các muối đó là muối trung hòa, vì các hiđro đó không có tính axit.

2. Sự điện li của muối trong nước

- Hầu hết các muối khi tan trong nước phân li hoàn toàn thành cation kim loại (hoặc cation $N{H}_4^{+}$) và anion gốc axit.

Thí dụ:

         $N{a}_{2}S{O}_4\to 2N{a}^{+}+S{O}_4^{2-}$

          NH4Cl → NH4+ + Cl-

Gốc $HS{O}_3^{-}$có khả năng tiếp tục phân li ra ion H+.

         $HS{O}_3^{-}\rightleftarrows H^{+}+S{O}_3^{2-}$