Hãy phân biệt hình thức sử dụng pháp luật và áp dụng pháp luật về bản chất, chủ thể thực hiện, hình thức thể hiện và tính bắt buộc.
Tiêu chí phân biệt |
Sử dụng pháp luật |
Áp dụng pháp luật |
Bản chất |
|
|
Chủ thể thực hiện |
|
|
Hình thức thực hiện |
|
|
Tính bắt buộc |
|
|
Tiêu chí phân biệt |
Sử dụng pháp luật |
Áp dụng pháp luật |
Bản chất
|
Các chủ thể lựa chọn xử sự những điều pháp luật cho phép. |
Vừa là hoạt động thực hiện pháp luật của các cơ quan nhà nước, vừa là hoạt động mà các cơ quan nhà nước có thẩm quyền tiến hành tổ chức cho các chủ thế pháp luật khác thực hiện các quy định pháp luật. |
Chủ thể thực hiện. |
Mọi chủ thể. |
Cơ quan/người có thẩm quyền. |
Hình thức thể hiện |
Các quy phạm pháp luật về quyền của chủ thể |
Tất cả các loại quy phạm, vì Nhà nước trao quyền hạn và nghĩa vụ tổ chức cho các chủ thể khác thực hiện pháp luật. |
Tính bắt buộc |
Không bắt buộc. Các chủ thể trong hình thức thực hiện pháp luật này có thể lựa chọn thực hiện hoặc không thực hiện tùy vào ý chí, khả năng của mình mà không phải chịu trách nhiệm pháp lí từ việc lựa chọn đó |
Bắt buộc thực hiện. Do chủ thể trong hình thức thực hiện pháp luật này là cơ quan/ người có thẩm quyền nên việc thực hiện vừa là quyền, vừa là nghĩa vụ. Trong trường hợp không áp dụng pháp luật hoặc áp dụng không đúng, các chủ thể phải chịu trách nhiệm pháp lí do vi phạm nghĩa vụ |
Gói VIP thi online tại VietJack (chỉ 400k/1 năm học), luyện tập gần 1 triệu câu hỏi có đáp án chi tiết
Em hãy xác định hình thức thực hiện pháp luật trong các trường hợp dưới đây:
a. Cứ sáng chủ nhật hằng tuần, nhân dân ở tổ dân phố K lại tập trung làm vệ sinh đường phố. Việc làm của nhân dân ở tổ dân phố K là biểu hiện của hình thức thực hiện pháp luật nào?
b. Cơ sở sản xuất bún G xả nước thải chưa qua xử lí ra môi trường làm ô nhiễm nguồn nước, không khí, ảnh hưởng tới cuộc sống của người dân xung quanh. Cảnh sát môi trường đã lập biên bản và xử phạt vi phạm hành chính. Việc xử phạt của cảnh sát môi trường là biểu hiện của hình thức thực hiện pháp luật nào?
c. Phát hiện một hộ gia đình trồng cây thuốc phiện, chị D đã tố cáo với cơ quan có thẩm quyền để kiểm tra và kịp thời ngăn chặn. Việc làm của chị D là hình thức thực hiện pháp luật nào?
d. Một số học sinh nam lớp 12 Trường Trung học phổ thông H xin nghỉ một buổi học để đi đăng kí nghĩa vụ quân sự ở địa phương. Việc làm này là hình thức thực hiện pháp luật nào?
e. Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh S ban hành quyết định điều chuyển cán bộ từ phòng A sang phòng B. Giám đốc đã thực hiện pháp luật theo hình thức nào?
g. Sau khi tốt nghiệp Trung học phổ thông, V ở nhà làm nghề truyền thống dệt vải của gia đình. V đã thực hiện pháp luật theo hình thức nào?
h. Học xong Trung học phổ thông, G đã gửi hồ sơ đến sở Kế hoạch và Đầu tư đăng kí kinh doanh thức ăn nhanh. G đã thực hiện pháp luật theo hình thức nào?
i. Toà án nhân dân thành phố D vừa tuyên án Trần Xuân I với mức án 2 năm tù giam về tội buôn bán động vật hoang dã trái phép. Đây là hình thức thực hiện pháp luật nào?
k. Anh C chở S đi học bằng xe máy. Đến ngã tư, khi có tín hiệu đèn đỏ, thấy đường vắng S bảo anh vượt đèn đỏ để đến trường cho nhanh nhưng anh C không nghe mà dừng lại chờ đèn bật xanh mới đi. Anh C đã thực hiện pháp luật theo hình thức nào?
Em hãy đọc trường hợp sau và trả lời câu hỏi:
- Trường hợp a. N (16 tuổi) mượn xe máy của anh trai có dung tích xi-lanh trên 50 cm3 để đi học. Trên đường đến trường, N bị chú cảnh sát giao thông yêu cầu dừng xe vì rẽ phải không bật đèn xi nhan. Khi kiểm tra giấy tờ, chú cảnh sát nói N còn mắc thêm lỗi là chưa đủ tuổi sử dụng xe máy nên đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với N.
1/ Em có đồng tình với việc làm của N không? Vì sao?
2/ Việc chú cảnh sát giao thông xử phạt N là hình thức nào của thực hiện pháp luật?
3/ Hình thức thực hiện pháp luật đó được sử dụng trong những trường hợp nào? Nêu ví dụ minh hoạ.
- Trường hợp b. Anh K và chị H đến Uỷ ban nhân dân phường nộp hồ sơ đăng kí kết hôn. Năm ngày sau, tại trụ sở uỷ ban, đại diện Uỷ ban nhân dân phường trao cho anh chị Giấy chứng nhận kết hôn và chính thức công nhận anh chị là vợ chồng hợp pháp.
1/ Hãy nêu điểm giống nhau giữa hành vi của anh K, chị H và Uỷ ban nhân dân phường khi thực hiện các thủ tục đăng kí kết hôn.
2/ Nêu điểm khác nhau (về chủ thể và hình thức thực hiện pháp luật) của anh K, chị H và Uỷ ban nhân dân phường khi thực hiện thủ tục đăng kí kết hôn.
Hãy nêu nội dung của các hình thức thực hiện pháp luật và lấy ví dụ minh hoạ.
Hình thức thực hiện |
Nội dung |
Ví dụ |
Sử dụng pháp luật |
|
|
Thi hành pháp luật |
|
|
Tuân thủ pháp luật |
|
|
Áp dụng pháp luật |
|
|
Em hãy cho biết những chủ thể dưới đây thực hiện đúng hay thực hiện không đúng pháp luật. Vì sao?
a. Thanh tra thuế ra quyết định xử phạt đối với doanh nghiệp X vì chậm nộp thuế thu nhập doanh nghiệp.
b. Ông B khiếu nại quyết định thu hồi đất trái pháp luật do Uỷ ban nhân dân huyện A áp dụng đối với gia đình mình.
c. Anh D mở công ty kinh doanh vật liệu xây dựng, kinh doanh các mặt hàng có tên trong giấy phép đăng kí kinh doanh.
d. Người sử dụng lao động đơn phương ra quyết định chấm dứt hợp đồng lao động đối với người lao động trước thời hạn mà không có lí do cụ thể.