Em hiểu thế nào về câu nói “Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai”?

Tự liên hệ bản thân, em đã thực hiện bổn phẩn trẻ em của mình như thế nào?

Vì sao gia đình, nhà trường và xã hội có trách nhiệm thực hiện chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ em?

Là doanh nhân thành đạt nhưng vào dịp cuối tuần hay những hôm nghỉ làm, vợ chồng cô Hạnh luôn cùng nhau dạy các con làm việc nhà theo kiểu vừa học vừa chơi với con gái bé và giao việc cho con trai lớn. Thỉnh thoảng vợ chồng cô lại rủ các con đạp xe đi chơi ở cánh đồng, khám phá miền quê nông thôn thanh bình. Cô chú dạy con cách đọc sách, cảm nhận vẻ đẹp ngôn ngữ, những lời nhắn nhủ mà tác giả gửi gắm trong mỗi câu chuyện nhỏ.

a. Việc làm của vợ chồng cô Hạnh với các con thể hiện điều gì?

Vân sinh ra trong một gia đình nghèo, đông con nên chỉ học hết lớp 6 em đã phải ở nhà đi làm phụ giúp bố mẹ bán hàng ăn. Hằng ngày, em phải làm rất nhiều công việc, từ nhóm lò than, dọn dẹp đến rửa bát, bưng bê đồ ăn cho khách. Công việc khá vất vả lại lặp đi lặp lại nên Vân rất buồn. Em chỉ ước được đến trường như các bạn nhưng lại không dám đề xuất ý kiến với bố mẹ.

a) Trong điều kiện này, những quyền gì của trẻ em đã bị xâm phạm?

Ở xã H, Ủy ban nhân dân và nhân dân trong xã thường xuyên quan tâm và chăm lo cho trẻ em. Đối với những trẻ em thuộc diện gia đình khó khăn, Ủy ban nhân dân quan tâm, giúp đỡ và hỗ trợ vật chất để các em không vì nghèo khó mà bỏ học. Chủ trương đó đã tạo được sự ủng hộ và đồng thuận từ phía các gia đình, vì vậy phần lớn học sinh của xã đều học hành chăm chỉ, ngoan ngoãn. Tuy nhiên, dịp gần đây xuất hiện một số trẻ em rất mải chơi, bỏ bê chuyện học hành và tệ hơn nữa là một số trẻ em bắt đầu tụ tập hút thuốc lá và sử dụng ma túy.

a. Việc làm của Ủy ban nhân dân và nhân dân xã H đã thể hiện trách nhiệm gì?

Đọc câu chuyện dưới đây và trả lời câu hỏi:      

a. Vì sao bác Trọng không muốn cho Liên đi học?

Nội dung nào dưới đây là quyền, nội dung nào là bổn phận của trẻ em?

(Đánh dấu X vài ô tương ứng)

Mỗi hình ảnh dưới đây nói về một quyền nào của trẻ em?

Nội dung nào dưới đây là quyền, nội dung nào là bổn phận của trẻ em?

(Đánh dấu X vài ô tương ứng)

Mỗi hình ảnh dưới đây nói về một quyền nào của trẻ em?

Quyền nào dưới đây không phải quyền trẻ em?

(Khoanh tròn chữ cái trước câu em lựa chọn)

A. Quyền học tập

B. Quyền được vui chơi, giải trí

C. Quyền được vui chơi, thỏa thích

D. Quyền được làm mọi việc theo sở thích của mình

E. Quyền được tham gia

G. Quyền được bày tỏ ý kiến, nguyện vọng của mình

I. Quyền được sống độc lập

Nếu chứng kiến việc bạn bè em xâm phạm nhân phẩm, danh dự của người khác, em sẽ làm gì?

Cùng các bạn thảo luận và nêu ví dụ về hành vi bảo vệ và hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của công dân theo bảng dưới đây:

X và Y có mâu thuẫn với nhau từ mấy tháng nay mà vẫn chưa hòa giải được. X quyết tâm hạ uy tín, danh dự của Y bằng cách tung tin xấu về Y trong học tập. X nói với các bạn trong lớp rằng Y học kém nhưng hay nhìn bài của bạn bên cạnh nên được điểm cao. Y ấm ức, xấu hổ vì bị vu oan, nói xấu, nhưng không biết phải làm gì.

a. Em đồng tình hay phản đối việc làm của X? Vì sao?

B và C là hai học sinh giỏi của lớp nhưng có mâu thuẫn với nhau. Trong một buổi sinh hoạt lớp, B có góp ý phê bình C về việc hay trốn, không tham gia các hoạt động tập thể của lớp, của trường. Từ đó, C nảy sinh ý định trả thù B. C thường xuyên tung tin xấu, sai sự thật về B trên facebook làm cho nhiều người hiểu sai về B. B rất buồn về chuyện này.

Hãy nêu một số ví dụ về các hành vi xâm phạm quyền học tập và quyền được pháp luật bảo hộ về sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của công dân.

Gia đình ông M và gia đình ông K có mâu thuẫn về tranh chấp lối đi chung. Một buổi tối, H là con trai ông K tổ chức tiệc nhậu tại nhà cùng hai người bạn. Đến khoảng 20 giờ, H đưa hai bạn ra đường quốc lộ để về nhà. Khi đi đến cửa rào của nhà ông M, H cự cãi với ông M về việc rào lối đi. N (con ông M) đang ngồi uống trà trong sân nhà hàng xóm gần đó nghe cự cãi thì chạy đến chỗ cửa rào cãi cọ với H.

Từ chỗ cãi cọ nhau, người trong hai gia đình đánh lộn, xô đẩy nhau,… Sau đó, H đánh vào mặt ông M làm ông ngã xuống đường gây thương tích; còn N dùng gạch đánh vào đầu ông K.

Tòa án đã tuyên án phạt H 3 năm tù, N 4 năm tù cùng về tội “Cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác”. Ngoài ra, tòa còn tuyên buộc hai bị cáo phải bồi thường cho hai bị hại số tiền hơn 100 triệu đồng.

a. Trong câu chuyện trên, những hành vi nào là vi phạm pháp luật?

Đọc câu chuyện dưới đây và trả lời câu hỏi:

Trách nhiệm của Nhà nước và xã hội đảm bảo quyền và nghĩa vụ học tập của công dân được thể hiện thế nào qua câu chuyện trên?

Hãy nối các quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân ở cột I cho tương ứng với mỗi nhóm quyền ở cột II

Hình ảnh và thông tin dưới đây thể hiện những quyền và nghĩa vụ cơ bản nào của công dân?

Quyền nào sau đây không phải là quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân?

(Khoanh tròn chữ cái trước câu em lựa chọn)

A. Quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư

B. Quyền bất khả xâm phạm về thân thể

C. Quyền bất khả xâm phạm về kinh doanh

D. Quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở

Quốc tịch là căn cứ để xác định công dân của một nước. Muốn biết một người nào đó có phải là công dân của một nước hay không, cần tìm hiểu xem người đó có quốc tịch nước đó hay không.

Theo em, nhận định trên đúng hay sai?

Hà có bố là người Hàn Quốc, mẹ bạn là người Việt Nam. Khi bạn mới sinh, bố mẹ bạn làm giấy khai sinh và thỏa thuận với nhau để bạn mang quốc tịch Việt Nam.

Theo em, Hà có quốc tịch Việt Nam hay Hàn Quốc? Vì sao?

Long sinh ra ở Hàn Quốc, có bố là người Việt Nam, mẹ là người Hàn Quốc. Khi Long sinh ra, bố mẹ không thỏa thuận được việc chọn quốc tịch cho Long. Long cùng bố mẹ đã sinh sống ở Việt Nam được gần 10 năm.

Theo em, Long có quốc tịch Việt Nam hay Hàn Quốc? Vì sao?

Nga sinh ra và lớn lên tại Hung-ga-ri. Cả bố và mẹ của Nga đều là công dân Việt Nam. Nga nói với các bạn mình mang quốc tịch Việt Nam nên là công dân Việt Nam. Nhưng một số bạn lại nói Nga là công dân Hung-ga-ri, vì bạn sinh ra và lớn lên hoàn toàn ở Hung-ga-ri, hơn nữa Nga lại nói tiếng Hung-ga-ri rất tốt.

Em đồng ý với ý kiến của Nga hay của các bạn khác? Vì sao?

b. Em học tập được điều gì từ Tiểu Vy?

Đọc câu chuyện dưới đây và trả lời câu hỏi:

a. Em có cho rằng, Tiểu Vy là tấm gương công dân Việt Nam tiêu biểu hay không? Giải thích vì sao.

b. Vì sao ở thông tin 4, chị Lan Anh là công dân Việt Nam?

Quan sát hình ảnh, đọc thông tin và trả lời câu hỏi

a. Vì sao những người ở thông tin và các hình ảnh 1, 2, 3 không phải là công dân Việt Nam?

Người nào dưới đây là công dân hoặc không là công dân nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam?

Người nào dưới đây mới là công dân Việt Nam?

(Khoanh tròn chữ cái trước câu em lựa chọn)

A. Người từ đủ 18 tuổi trở lên

B. Người có quốc tịch Việt Nam

C. Người có quốc tịch nước ngoài nhưng đang ở Việt Nam

D. Người có quốc tịch Việt Nam nhưng đang ở nước ngoài

Có ý kiến cho rằng, lối sống tiết kiệm rất cần thiết đối với mỗi học sinh, là điều mà mỗi học sinh chúng ta nên học tập và rèn luyện ngay từ khi còn nhỏ.

Em có đồng ý với ý kiến này không? Giải thích vì sao.

Năm nay lên lớp 6, Quân học ở trường trung học cơ sở cách nhà khoảng hơn 2km, Quân đi xe đạp khoảng 10 phút là đến trường. Đang đạp xe đến trường, Quân thấy một số bạn trong lớp có xe đạp điện, Quân muốn mình cũng có xe đạp điện để không thua kém bạn nào trong lớp. Quân ngỏ lời với bố mẹ:

- Bố ơi, ở lớp con có nhiều bạn có xe đạp điện mới mua đấy. Bố mua cho con một chiếc để thay chiếc xe đạp này nhé. Nhân tiện cũng là quà bố mẹ thưởng cho con vào học trung học cơ sở.

- Nhà mình gần trường, con cứ đi xe đạp đi học cũng được. Nhà mình còn nhiều khó khăn lắm con ạ! Đợi khi nào đỡ khó khăn hơn bố mẹ sẽ mua xe đạp điện cho con. – Bố của Quân nói.

- Bố mẹ không thương con, để con thua kém bạn bè rồi. – Quân dằn dỗi bố mẹ.

Theo em, Quân có nên đòi hỏi bố mẹ mua xe đạp điện cho mình không? Vì sao?

Mùa Đông đến, trời rét. Mẹ muốn mua cho An một chiếc áo ấm mới để An đi học. Đối với gia đình nghèo như gia đình An thì việc chi tiêu mấy trăm nghìn đồng vào chiếc áo rét cũng là việc cần phải đắn đo suy nghĩ. Có bao nhiêu việc cần phải chi tiêu như tiền ăn hằng ngày của gia đình, tiền học phí của hai anh em An, tiền mua sách vở,… mà gia đình An làm nghề nông nên làm ra đồng tiền rất khó. Mặc dù rất thích có áo mới, nhưng thương bố mẹ. An nói với mẹ chiếc áo hiện nay của bạn còn mặc được, không cần mua áo mới lúc này.

a. Vì sao An nói với mẹ không cần mua áo mới nữa?

Đọc câu chuyện dưới đây và trả lời câu hỏi

CÂU CHUYỆN VỀ THỰC HÀNH TIẾT KIỆM CỦA BÁC HỒ

Sinh thời, không ít hơn hai lần Bác Hồ kể lại câu chuyện Người dùng phong bì gửi công văn, thư từ. Lần thứ nhất, tháng 5 – 1949, Bác Hồ kể: “Trung bình một cái phong bì có kích thước giấy 180 phân vuông. Mỗi ngày các cơ quan, đoàn thể và tư nhân ít nhất cũng dùng hết một vạn cái phong bì, tức là 180 thước vuông giấy. Mỗi năm là 64800 thước vuông giấy. Nếu ai cũng tiết kiệm, dùng một cái phong bì hai lần, thì mỗi năm chỉ tốn một nửa số giấy, tức là 32 400 thước vuông. Còn 32 400 thước để dành cho các lớp bình dân học vụ thì chẳng tốt sao? Hơn nữa, nhờ sự tiết kiệm giấy, mà tiền bạc và công phu làm giấy có thể làm thêm việc kiến thiết khác, thì càng lợi ích hơn nữa.”

Sinh thời, Bác Hồ luôn có lối sống tiết kiệm, là tấm gương mẫu mực để chúng ta noi theo. Câu chuyện ngắn về sử dụng phong bì đã để lại bài học sâu sắc về thực hành tiết kiệm.

Năm 1952, nói về thực hành tiết kiệm, Bác Hồ dẫn ví dụ: “Cơ quan nào cũng dùng phong bì, nếu mỗi cơ quan đều tiết kiệm, một chiếc phong bì dùng hai, ba lần, thì mỗi năm Chính phủ có thể tiết kiệm được hàng chục tấn giấy.”. Và Bác nhấn mạnh: “Đối với giấy như thế, đối với mọi thứ khác đều như thế.”, bởi: “Giấy bút, vật liệu đều tốn tiền của Chính phủ, tức là của dân; ta cần phải tiết kiệm. Nếu một miếng giấy nhỏ đủ viết, thì chớ dùng một tờ to. Một cái phong bì có thể dùng hai, ba lần”. Và Bác đã làm để mọi người bắt chước: hằng ngày các văn bản Bác đều viết ở mặt sau của bản tin Thông tấn xã Việt Nam; còn phong bì Bác đều dùng lại phong bì của các nơi gửi tới đến hai, ba lần.

Em có nhận xét gì về những hình ảnh dưới đây?

Câu tục ngữ nào dưới đây nói về tiết kiệm? (Khoanh tròn chữ cái trước câu em lựa chọn)

A. Năng nhặt chặt bị

B. Kiến tha lâu cũng đầy tổ

C. Buôn tàu bán bè không bằng ăn dè hà tiện.

D. Thua keo này bày keo khác

E. Chớ thấy sóng cả mà ngã tay chèo

G. Của bền tại người

H. Góp gió thành bão

I. Khéo ăn thì no, khéo co thì ấm

K. Làm khi lành để dành khi đau.

L. Có chí làm quan, có gan làm giàu