Đọc phần Kiến thức ngữ văn (sách giáo khoa (SGK) Ngữ văn 7, tập một, trang 58 – 59) và điền nội dung còn thiếu vào chỗ trống trong câu sau:

Đọc phần Kiến thức ngữ văn (sách giáo khoa (SGK) Ngữ văn 7, tập một, trang 58 – 59) và điền nội dung còn thiếu vào chỗ trống trong câu sau:

Truyện khoa học viễn tưởng

Truyện khoa học viễn tưởng là những tác phẩm văn học mà ở đó,.............................................................................................

...................................................................................................

..................................................................................................

Truyện khoa học viễn tưởng rất ít khi chứa các yếu tố..........................................

mà luôn dựa trên những.................................................................... tại thời điểm tác phẩm ra đời.

Viết một đoạn văn (khoảng 6 – 8 dòng) nêu cảm xúc của em sau khi đọc bài thơ Một mình trong mưa.

Từ nào sau đây là từ ghép?

A. Lận đận

B. Bơ vơ

C. Khắc khoải

D. Lặn lội

Biện pháp tu từ nào không có trong bài thơ trên?

A. Ẩn dụ

B. Tương phản

C. So sánh

D. Điệp cấu trúc

Qua bài thơ, tác giả chủ yếu dành cho “cò” thái độ, tình cảm gì?

A. Kính trọng, nể phục

B. Đồng cảm, xót thương

C. Ngưỡng mộ, ngợi ca

D. Yêu mến, sẻ chia

Bài thơ không nhằm nhấn mạnh đặc điểm nào của “cò”?

A. Vất vả, chịu thương chịu khó

B. Thương con, hi sinh vì con

C. Cô đơn, lẻ loi một mình

D. Đảm đang, tháo vát

Hình ảnh “cò” trong bài thơ có thể tượng trưng cho ai?

A. Người mẹ

B. Người cha

C. Người vợ

D. Người chồng

Bài thơ có thể được xếp vào nhóm đề tài nào?

A. Tình mẹ con

B. Tình cha con

C. Tình bà cháu

D. Tình vợ chồng

Cách gieo vần của bài thơ thuộc loại nào?

A. Vần liền

B. Vần cách

C. Vần hỗn hợp

D. Vần chân

Cách dòng trong bài thơ được ngắt nhịp như thế nào?

A. 1/3

B. 3/1

C. 2/2

D. 1/1/2

Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào?

A. Lục bát

B. Bốn chữ

C. Năm chữ

D. Tự do

Tìm ý và lập dàn ý:

- Tìm ý: Em sẽ nêu các câu hỏi nào để tìm ý cho bài nói?

+.....................................................................................

- Lập dàn ý: Nêu các ý lớn của bài nói (Chỉ nêu ý, chưa phải là bài nói hoàn chỉnh):

+ Mở đầu:..........................................................................

+ Nội dung chính:.................................................................

+ Kết thúc:...............................................................................

Thực hành: Trong các bài thơ Mẹ (Đỗ Trung Lai), Ông đồ (Vũ Đình Liên), Tiếng gà trưa (Xuân Quỳnh), em thích nhất bài thơ nào? Vì sao?

Những nội dung cần chuẩn bị:........................................

Đọc mục Định hướng (SGK Ngữ văn 7, tập một, trang 54) và hoàn chỉnh câu trả lời cho câu hỏi: Để trao đổi về một vấn đề, em cần lưu ý điều gì?

- Vấn đề cần trao đổi có thể.............................................................

- Lựa chọn........................................................................................

- Xác định.........................................................................................

- Trao đổi, thảo luận..........................................................................

- Khi trao đổi,....................................................................................

Từ dàn ý nêu trên, em hãy viết thành đoạn văn hoàn chỉnh.

Lập dàn ý: Em sẽ nêu các ý lớn nào trong mỗi phần của đoạn văn? (Chỉ nêu ý, chưa viết thành văn)

- Mở đoạn:.........................................................................

- Thân đoạn:........................................................................

- Kết đoạn:...........................................................................

Tìm ý và lập dàn ý cho đoạn văn bộc lộ cảm xúc của em sau khi đọc một trong các bài thơ: Mẹ (Đỗ Trung Lai), Ông đồ (Vũ Đình Liên), Tiếng gà trưa (Xuân Quỳnh).

Để viết đoạn văn ghi lại cảm xúc sau khi đọc một bài thơ bốn chữ, năm chữ, các em cần chú ý những gì?

Viết đoạn văn ghi lại cảm xúc sau khi đọc một bài thơ bốn chữ, năm chữ thực chất là .......................................

Đoạn văn có thể nêu......................................................

Viết bài thơ bốn chữ (về người thân trong gia đình hay một kỉ niệm của em với người thân, bạn bè) hoặc bài thơ năm chữ (về một loài vật, cây cối mà em yêu thích).

- Chuẩn bị:

+ Em muốn viết về ai hay kỉ niệm nào, loài vật, loài vây nào?.................

+ Tình cảm, cảm xúc của em với đối tượng ấy như thế nào?.....................

- Viết bài thơ:.......................................................................................

- Kiểm tra và chỉnh sửa:

+ Đọc lại bài thơ đã viết.

+ Bài thơ đã đảm bảo số tiếng, vần, nhịp của thơ bốn chữ, năm chữ chưa?

................................................................................................

+ Bài thơ có tập trung thể hiện đối tượng mà em chọn viết và tình cảm của em với đối tượng đó không?

.................................................................................................

+ Có cần thay thế từ ngữ nào đề bài thơ hay hơn không?

...................................................................................................

Điền từ thích hợp trong ngoặc đơn vào những chỗ trống tương ứng với các khổ sau. Từ đó, xác định cách gieo vần ở mỗi khổ thơ.

(ngay, trong, đây)

Bóng bàng tròn lắm

Tròn như cái nong

Em ngồi vào ...

Mát ơi là mát!

(Xuân Quỳnh)

(băm, cày, lao)

(mịt, sương, mờ)

Ngựa phăm phăm bốn vó

Như ... xuống mặt đường

Mặc sớm rừng mù ...

Mặc đêm đông giá buốt.

(Phan Thị Thanh Nhàn)

Đọc mục Định hướng (SGK Ngữ văn 7, tập một, trang 51) và điền nội dung còn thiếu vào chỗ trống trong các câu sau:

Khi làm bài thơ........................................................................ ,các em cần chú ý..................................................................................

Người bà hiện lên qua những hình ảnh, chi tiết nào? Qua đó, em có cảm nhận như thế nào về người bà và những tình cảm người cháu dành cho bà?

Dòng thơ “Tiếng gà trưa” được lặp lại mấy lần trong bài thơ? “Tiếng gà trưa” đã khơi gợi ở người cháu những hình ảnh và kỉ niệm gì của tuổi thơ? Em ấn tượng với hình ảnh hoặc kỉ niệm nào nhất? Vì sao?

Cảm xúc nào xuyên suốt bài thơ Tiếng gà trưa? Cảm xúc đó khơi gợi từ điều gì? Em hiểu người xưng “cháu” trong bài thơ là ai?

Ghi lại những dòng thơ có cấu trúc giống nhau trong khổ thơ cuối.

Ghi lại các từ diễn tả cảm xúc của người cháu.

Những hình ảnh và kỉ niệm nào được gợi lại từ “tiếng gà trưa”?

Xác định vần và nhịp của bài thơ.

Đọc lướt bài thơ, chỉ ra dòng nào không đủ năm tiếng. Số dòng trong mỗi khổ có giống nhau không?

Chia sẻ về kỉ niệm với những người thân trong gia đình mà em nhớ nhất.

Ghi lại những thông tin em tìm hiểu được về nhà thơ Xuân Quỳnh.

Tìm các câu hỏi trong bài thơ Ông đồ (Vũ Đình Liên). Tác giả sử dụng những câu hỏi đó để biểu đạt điều gì?

Câu hỏi “Sao mẹ ta già?” trong bài thơ Mẹ (Đỗ Trung Lai) có tác dụng như thế nào đối với việc thể hiện tình cảm của tác giả?

: Nêu tác dụng miêu tả, biểu cảm của biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong khổ thơ dưới đây:

Một miếng cau khô

Khô gầy như mẹ

Con nâng trên tay

Không cầm được lệ

(Đỗ Trung Lai)

Trong hai khổ thơ đầu của bài thơ Mẹ (Đỗ Trung Lai), các dòng thơ được bố trí thành từng cặp có sự tương phản (trái ngược) về nghĩa. Hãy chỉ ra điều đó và cho biết cách bố trí như vậy có tác dụng gì.

Qua bài thơ Ông đồ, em hiểu gì về tục “xin chữ” mỗi dịp Tết đến, xuân về? Nếu vẽ minh họa cho bài thơ, em sẽ vẽ hình ảnh nào?

Theo em, những dòng thơ sau tả cảnh hay tả tình? Vì sao?

- Giấy đỏ buồn không thắm;

Mực đọng trong nghiên sầu...

- Lá vàng rơi trên giấy;

Ngoài trời mưa bụi bay.

Trong bài thơ, tác giả sử dụng những biện pháp tu từ nào? Nêu tác dụng của những biện pháp đó.

Chỉ ra và phân tích sự khác nhau của hình ảnh ông đồ ở các khổ thơ 1, 2 so với các khổ thơ 3, 4. Sự khác nhau ấy nói lên điều gì?

Nội dung bài thơ được trình bày theo trình tự nào? Cách trình bày ấy có tác dụng gì?

Bài thơ Ông đồ viết về ai và về việc gì? Ai là người bày tỏ cảm xúc, suy nghĩ trong bài thơ? Đó là cảm xúc, suy nghĩ gì?

Tìm hiểu nghĩa của một số từ trong bài thơ:

- Ông đồ:..........................................................................................

- Mực tàu:.........................................................................................

- Tấm tắc:...........................................................................................

- Hoa tay:...........................................................................................

- Thảo:..............................................................................................

- Nghiên:................................................................................................

Các hình ảnh ở khổ thơ cuối có gì khác so với khổ thơ đầu?

Từ “nhưng” ở dòng 9 (Nhưng mỗi năm mỗi vắng) có vai trò gì?

Trong khổ thơ 2, tài năng viết chữ của ông đồ được thể hiện ở chi tiết nào?

Cảnh và người trong hai khổ thơ đầu của bài thơ hiện lên như thế nào?

Xác định vần và nhịp của bài thơ Ông đồ.