Axit malic (hình bên) có trong thành phần quả xanh như táo, nho, anh đào ... và được dùng làm chất phụ gia thực phẩm để tạo hương vị và bảo quản. Axit malic chứa hai nhóm cacboxyl và một nhóm OH trong phân tử nên thể hiện tính chất hóa học của cả ancol và axit. Khi đun nóng axit malic trong ancol etylic có mặt axit sunfuric thì thu được các chất H1, H2 và H3 trong đó H1 không làm sủi bọt dung dịch Na₂CO₃. H2 và H3 đều chứa 44,44% khối lượng cacbon trong phân tử. Mặt khác, đun nóng axit malic trong sự có mặt của axit sunfuric thì thu được ba sản phẩm H4, H5 và H6 đều làm sủi bọt dung dịch Na₂CO₃. Chất H4 (có vòng 6 cạnh) chứa 55,17% khối lượng oxi trong phân tử. H5 và H6 đều chứa 38,40% khối lượng cacbon trong phân tử. Vẽ công thức cấu tạo của các chất từ H1 đến H6.

2. Anken mạch hở là các hợp chất có công thức phân tử CmH2m, chứa liên kết đôi C=C trong phân tử. Dãy hợp chất này thể hiện tính chất hóa học đặc trưng tương tự etilen như phản ứng cộng Br2, phản ứng trùng hợp.

a) Quá trình “bẻ gãy” các ankan có khối lượng phân tử lớn hơn tạo thành anken và ankan có khối lượng phân tử nhỏ hơn gọi là quá trình “cracking” thường dùng trong hóa học dầu mỏ. Cracking ankan dưới đây thu được C3H8 và hai anken mạch không phân nhánh G3, G4 có cùng công thức phân tử C5H10.

$\begin{array}{l}{H}_{3}C-H_{2}C-C{H}_2-\underset{\left|\right.}{C}H-C{H}_2-C{H}_2-C{H}_3 \stackrel{cracking}{\to } C_3{H}_8 + C_5{H}_{10}\\ C{H}_3\end{array}$

- Vẽ công thức cấu tạo của hai anken G3 và G4.

- Phản ứng trùng hợp giữa hai anken G3 và G4 tạo nên polime T. Vẽ các công thức cấu tạo có thể có của đoạn mạch trong T tạo thành bởi sự liên kết một phân tử G3 và một phân tử G4 .

b) Tách loại nguyên tử H và nguyên tử Cl liên kết với hai nguyên tử C cạnh nhau trong cloankan tạo thành anken tương ứng. Khi tiến hành tách loại H và Cl từ hợp chất G5 có công thức phân tử C₇H₁₅Cl  thì chỉ thu được duy nhất sản phẩm G6 (C₇H₁₄). Biết rằng, G5 là một sản phẩm được tạo ra bởi phản ứng clo hóa U (C₇H₁₆). G5 và U đều chứa ba nhóm CH₃ trong phân tử. Vẽ công thức cấu tạo của G5 và G6.

1. Cho cấu tạo lớp vỏ electron của nguyên tử thuộc các nguyên tố kí hiệu X1, X2, X3, X4, X5 như sau:

Trong số các nguyên tố trên, hãy cho biết:

a) Nguyên tố nào thuộc nhóm II của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học?

4. Tinh thể muối ngậm nước FeSO₄.xH₂O được điều chế bằng cách cho lượng dư muối sắt(II) cacbonat phản ứng với dung dịch axit sunfuric loãng theo quy trình sau: Thêm từng lượng nhỏ sắt(II) cacbonat đến dư vào dung dịch axit sunfuric loãng. Sau đó, lọc hỗn hợp phản ứng để thu lấy dung dịch. Đun nóng dung dịch đến khi thu được dung dịch bão hòa rồi để nguội. Lọc thu lấy tinh thể chất rắn và thấm khô bằng giấy lọc.

a) Tại sao phải dùng lượng dư sắt(II) cacbonat?

1. A1 và A2 là hợp chất của Na, trong phân tử chỉ chứa hai nguyên tố và đều có hàm lượng Na là 58,97% theo khối lượng. A1 là chất khử mạnh còn A2 là chất oxi hóa mạnh. A1 phản ứng với dung dịch KMnO₄ trong H₂SO₄ loãng tạo nên chất rắn màu vàng nhạt B1. Phản ứng tương tự của A2 với KMnO₄ tạo nên khí không màu B2. Biết B1 và B2 là đơn chất của hai nguyên tố cùng nhóm trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học.

a) Xác định A1, A2, B1, B2 và viết các phương trình phản ứng.

b) Khi clo hóa ankan G1 và G2 có cùng công thức phân tử C₅H₁₂, G1 chỉ cho một sản phẩm còn G2 cho ba sản phẩm đều có công thức phân tử C₅H_11­Cl. Vẽ công thức cấu tạo của G1, G2 và các sản phẩm này.

b) Tìm các chất từ C1 đến C5 và D1 đến D4 trong sơ đồ chuyển hóa sau. (Không cần viết phương trình phản ứng)

Cho biết các hợp chất từ D1, D2, D3 và D4 đều có 1 nguyên tử S trong công thức hóa học và đều có hàm lượng S là 26,67% theo khối lượng.

Thêm từ từ dung dịch Y chứa AlCl₃ 0,3 M và HCl 0,2 M vào 100 ml dung dịch NaOH 1,54 M. Tính thể tích dung dịch Y trong các trường hợp sau:

a) Kết tủa trắng bắt đầu xuất hiện.

b) Hãy chỉ ra dấu hiệu cho thấy lượng sắt(II) cacbonat đã dư.