Nêu tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong đoạn thơ: 

anh đi vào mơ 

vào thực 

vào buổi chiều chẳng có ai để nhớ 

mưa bủa vây bốn phía 

mưa như nước mắt đàn ông 

rơi lì lợm... 

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi: 

BÃO 

thế là em đã nói điều ấy trước giờ bão đến 

trời Sài Gòn u u mắt nâu 

anh đi vào mơ 

vào thực 

vào buổi chiều chẳng có ai để nhớ 

mưa bủa vây bốn phía 

mưa như nước mắt đàn ông 

rơi lì lợm... 

anh ngồi với anh mân mê từng hạt nước 

ngoài Trung nhiều tin chẳng lành 

đời chi lạ ! 

bão cũng xé thành hai cõi 

bão của đời mải mê tàn phá 

bão lòng anh tan nát đời anh 

bão lòng anh chỉ mình anh chịu 

bão của đời xin hãy lặng yên !... 

 (Nguyễn Trung Bình, Người trẻ dáng nâu, NXB Lao động, 2011, tr.95)

Còn xa lắm mới đến cái thác dưới. Nhưng đã thấy tiếng nước réo gần mãi lại réo to mãi lên. Tiếng nước thác nghe như là oán trách gì, rồi lại như là van xin, rồi lại như là khiêu khích, giọng gằn mà chế nhạo. Thế rồi nó rống lên như tiếng một ngàn con trâu mộng đang lồng lộn giữa rừng vầu rừng tre nứa nổ lửa, đang phá tuông rừng lửa, rừng lửa cùng gầm thét với đàn trâu da cháy bùng bùng. Tới cái thác rồi. Ngoặt khúc sông lượn, thấy sóng bọt đã trắng xoá cả một chân trời đá. Đá ở đây từ ngàn năm vẫn mai phục hết trong lòng sông, hình như mỗi lần có chiếc thuyền nào xuất hiện ở quãng ầm ầm mà quạnh hiu này, mỗi lần có chiếc nào nhô vào đường ngoặt sông là một số hòn bèn nhổm cả dậy để vồ lấy thuyền. Mặt hòn đá nào trông cũng ngỗ ngược, hòn nào cũng nhăn nhúm méo mó hơn cả cái mặt nước chỗ này. Mặt sông rung rít lên như tuyếc-bin thuỷ điện nơi đáy hầm đập. Mặt sông trắng xoá càng làm bật rõ lên những hòn những tảng mới trông tưởng như nó đứng nó ngồi nó nằm tuỳ theo sở thích tự động của đá to đá bé. Nhưng hình như Sông Đà đã giao việc cho mỗi hòn. Mới thấy rằng đây là nó bày thạch trận trên song. Đám tảng đám hòn chia làm ba hàng chặn ngang trên sông đòi ăn chết cái thuyền một cái thuyền đơn độc không còn biết lùi đi đâu để tránh một cuộc giáp lá cà có đá dàn trận địa sẵn. Hàng tiền vệ, có hai hòn canh một cửa đá trông như là sơ hở nhưng chính hai đứa giữ vai trò dụ cái thuyền đối phương đi vào sâu nữa, vào tận tuyến giữa rồi nước sóng luồng với đánh khuỷu quật vu hồi lại Nếu lọt vào đây rồi mà cái thuyền du kích ấy vẫn chọc thủng được tuyến hai, thì nhiệm vụ của những boong-ke chìm và pháo đài đá nổi ở tuyến ba phải đánh tan cái thuyền lọt lưới đá tuyến trên, phải tiêu diệt tất cả thuyền trưởng thuỷ thủ ngay ở chân thác. Thạch trận dàn bày vừa xong thì cái thuyền vụt tới. Phối hớp với đá, nước thác reo hò làm thanh viện cho đá, những hòn bệ vệ oai phong lẫm liệt. Một hòn ấy trông nghiêng thì y như là đang hất hàm hỏi cái thuyền phải xưng tên tuổi trước khi giao chiến. Một hòn khác lùi lại một chút và thách thức cái thuyền có giỏi thì tiến gần vào.

(Trích Người lái đò Sông Đà – Nguyễn Tuân, Ngữ văn 12, tập một, Nxb GD, 2019, tr 188, 189, 190)

Phân tích hình tượng Sông Đà trong đoạn trích trên. Từ đó, nhận xét ngắn gọn về nét độc đáo trong cách miêu tả sông Đà nói riêng, thiên nhiên Tây Bắc nói chung của nhà văn Nguyễn Tuân.

Thông điệp ý nghĩa nhất với anh/chị sau văn bản là gì?

Phân tích hiệu quả của biện pháp điệp được sử dụng trong  đoạn sau: Đó có thể là những trở ngại nhỏ ta vấp phải vào một thời điểm nào đó trước khi tự đứng thẳng trên đôi chân của mình. Có thể nó như những đám mây đen kịt báo hiệu cơn dông, khiến ngay cả những tâm hồn dũng cảm nhất cũng phải tìm kiếm sự chở che.

Theo văn bản, khát vọng là chính mình đem đến cho con người điều gì?

Nhận xét về nghệ thuật kể chuyện của tác giả trong đoạn trích trên.

Anh/chị hiểu như thế nào về nội dung của câu văn: Sự sống nảy sinh từ cái chết, hạnh phúc hiện hình từ trong những hi sinh gian khổ, ở đời này không có con đường cùng, chỉ có những ranh giới, điều cốt yếu là phải có sức mạnh để bước qua ranh giới ấy ?

Chỉ ra chi tiết gợi nhắc đến dấu tích của chiến tranh trong câu văn sau: Ở đây, trong những buổi lễ cưới, người ta tặng nhau một quả mìn nhảy đã tháo kíp làm giá bút, một quả đạn cối đã tiện đầu, quét lượt sơn trắng làm bình hoa, một ống thuốc mồi của quả bom tấn để đựng giấy giá thú, giấy khai sinh cho các cháu sau này và những cái võng nhỏ của trẻ con tết bằng ruột dây dù rất óng mượt.

Bài học ý nghĩa nhất mà anh/chị rút ra sau khi đọc văn bản là gì?

Phân tích hiệu quả của biện pháp tu từ được sử dụng trong hai câu thơ:

   Mùa xuân như một phong thư ngỏ
    Tôi đọc lời cha ông đất đai

Trong khổ thơ thứ nhất, tác giả đã sử dụng những hình ảnh nào để gợi tả vẻ đẹp, sức sống của mùa xuân?

Anh/ chị có đồng tình với ý kiến Có những sự kính trọng bị miễn cưỡng trong những nguyên tắc ràng buộc như tuổi tác, vai vế hay địa vị. Tuy nó có thể tạo nên sự điều hợp hữu hiệu trong chừng mực nào đó, nhưng vì thiếu ý thức tự nguyện nên sự kính trọng ấy không phải là chất liệu để nuôi dưỡng mối liên hệ tình cảm lâu bền không? Vì sao?

Theo anh/ chị tại sao tác giả lại cho rằng  càng kính trọng nhiều đối tượng thì thói quen tự hào và kiêu ngạo trong ta sẽ càng bị cô lập và rơi rụng bớt trong đoạn trích?

Theo tác giả, tại sao ai trong chúng ta cũng cần được kính trọng?

Đọc văn bản:

Ai trong chúng ta cũng cần được kính trọng, vì khi được kính trọng ta sẽ thấy rõ hơn những giá trị sâu sắc và đích thực của mình. Dù ta đang chịu nhiều thất bại nặng nề, đến nỗi suy sụp niềm tin vào bản thân, nhưng thái độ kính trọng của một ai đó sẽ ngầm nhắc ta nhìn lại những giá trị quan trọng khác của mình. Trong bất cứ mối liên hệ tình cảm nào, niềm kính trọng cũng là nền tảng quyết định nên sự tồn tại lâu bền. Không có sự kính trọng, tình cảm ấy chỉ còn là sự dựa dẫm cảm xúc qua lại mà thôi.

Có những sự kính trọng bị miễn cưỡng trong những nguyên tắc ràng buộc như tuổi tác, vai vế hay địa vị. Tuy nó có thể tạo nên sự điều hợp hữu hiệu trong chừng mực nào đó, nhưng vì thiếu ý thức tự nguyện nên sự kính trọng ấy không phải là chất liệu để nuôi dưỡng mối liên hệ tình cảm lâu bền. Bởi vì bản chất của sự kính trọng phải xuất phát từ lòng chân thành, do thấy được giá trị chân thật của nhau hay sự tương tác sâu sắc với nhau.

 Quả thật, càng kính trọng nhiều đối tượng thì thói quen tự hào và kiêu ngạo trong ta sẽ càng bị cô lập và rơi rụng bớt. Niềm kính trọng nếu vượt qua khỏi những khuôn thước định kiến của xã hội, có thể trải lòng với mọi đối tượng dù đó là những kẻ bị liệt vào tầng lớp thấp hay xấu xa, thì không gian bình yên và tự do trong ta sẽ vô cùng rộng lớn. Vì khi kính trọng đối tượng nào là ta đã chính thức thiết lập sự liên kết và tiếp nhận năng lượng từ nơi đối tượng ấy, dù ta không có chủ ý. Huống chi, kính trọng nhau tức là tôn trọng sự có mặt của nhau trong cuộc đời này, đó là cấu trúc cân bằng giữa các cá thể trong vũ trụ.

Đời sống luôn có quá nhiều mối lo toan nên ta ít có cơ hội nhìn lại mình để giữ tâm quân bình và trong sáng. Theo đó, ta cũng dần đánh mất khả năng nhìn sâu sắc vào bản chất của từng đối tượng để thấy rằng ai cũng đáng kính trọng. Bởi suy cho cùng thì ai cũng có cái hay cái đẹp. Có khi những cái hay cái đẹp của họ đang hiện ra sờ sờ, nhưng vì mắt ta bị nhuộm lên những màu sắc của thành kiến nên ta không thể thấy được. Cũng có khi nó đang tiềm ẩn hay tạm thời bị vài năng lượng tiêu cực che khuất, mà nếu ta không có cái nhìn khám phá và cảm thông thì ta cũng không thể nào phát hiện ra được. Cho nên, ta hãy luôn tự hỏi mình vì sao ta lại thiếu kính trọng đối với người ấy? Tại ta hay tại họ?

(Hiểu về trái tim, Minh Niệm, NXB Tổng hợp TP. HCM, Năm 2019)

Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên.

Cảm nhận của anh/chị về đoạn thơ 

Nhớ gì như nhớ người yêu 

Trăng lên đầu núi, nắng chiều lưng nương 

Nhớ từng bản khói cùng sương 

Sớm khuya bếp lửa người thương đi về. 

Nhớ từng rừng nứa bờ tre 

Ngòi Thia, sông Đáy, suối Lê vơi đầy. 

Ta đi ta nhớ những ngày 

Mình đây ta đó, đắng cay ngọt bùi… 

Thương nhau chia củ sắn lùi 

Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng 

Nhớ người mẹ nắng cháy lưng 

Địu con lên rẫy, bẻ từng bắp ngô 

Nhớ sao lớp học i tờ 

Đồng khuya đuốc sáng, những giờ liên hoan 

Nhớ sao ngày tháng cơ quan 

Gian nan đời vẫn ca vang núi đèo 

Nhớ sao tiếng mõ rừng chiều 

Chày đêm nện cối đều đều suối xa… 

(Trích Việt Bắc, Tố Hữu, Ngữ văn 12, Tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2020, tr.110-111)

Cảm nhận của anh/chị về đoạn thơ trên. Từ đó nhận xét về phong cách nghệ thuật của nhà thơ Tố Hữu được  thể hiện qua đoạn thơ.

Từ nội dung phần đọc hiểu, anh / chị hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 200  chữ) trình bày suy nghĩ của mình về việc cần làm để “tỏa sáng trong vở diễn đời mình” của thanh niên hiện nay.

Anh/chị có đồng tình với quan điểm: “Mục đích chính đáng nhất của con người trong đời là  nhận thức bản thân mình một cách toàn diện” không? Vì sao? 

Anh/chị hiểu thế nào về câu “Nếu không nỗ lực, thì những tố chất bên trong mỗi người chúng  ta sẽ không thể nào hé lộ, mãi mãi tiềm ẩn phí hoài.” ? 

Theo tác giả, mục tiêu lớn nhất của đời người là gì? 

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi: 

Triết gia Aristotle quan niệm rằng: “Mục đích chính đáng nhất của con người trong đời là nhận thức  bản thân mình một cách toàn diện, phát triển các tiềm năng của mình đến độ viên mãn, và từ đó hoàn thiện  mình. Cuộc sống tốt đẹp là kết quả của sự phát triển toàn mãn năng lực, thiên tư và nhân cách của con người.  Một cá nhân không thực hiện được điều này sẽ luôn dằn vặt, tự bất mãn với chính mình. Sự suy sụp tinh thần  ấy bộc lộ qua các biểu hiện buồn chán, đau khổ, những dấu hiệu của một cuộc sống bất hạnh. Còn người nào  nhận thức và phát huy được bản chất cũng như năng lực tiềm ẩn của mình sẽ có được cuộc sống thỏa nguyện”.  

Như vậy, mục tiêu lớn nhất của đời người là sống đúng với tiềm năng của bản thân.  Nhưng nếu chỉ ngồi yên, thì tiềm năng không thể nào trở thành tài năng. Ngôi sao trong ta sẽ lụi tàn  theo năm tháng. Nếu không hành động, thì ta không thể nào có được cuộc sống viên mãn theo đúng khả năng  của mình. Nếu không nỗ lực, thì những tố chất bên trong mỗi người chúng ta sẽ không thể nào hé lộ, mãi mãi  tiềm ẩn phí hoài. Nuôi dưỡng ngôi sao trong mình, vun trồng những tiềm năng tố chất. Để một ngày nào đó,  tỏa sáng rực rỡ. Cuộc đời là một bộ phim mà trong đó ai cũng phải đóng một vai nào đó.  Vậy sao không tỏa sáng trong vở diễn đời mình?  

(Trích “Tuổi trẻ đáng giá bao nhiêu?” – Rosie Nguyễn, NXB Hội Nhà văn, 2019, trang 77-78)

Con Sông Đà tuôn dài tuôn dài như một áng tóc trữ tình, đầu tóc chân tóc ẩn hiện trong mây trời tây Bắc  bung nở hoa ban hoa gạo tháng hai va cuồn cuộn mù khói Mèo đốt nương xuân. Tôi đã nhìn say sưa làn mây  mùa xuân bay trên Sông Đà, tôi đã xuyên qua đám mây mùa thu mà nhìn xuống dòng nước Sông Đà. Mùa  xuân dòng xanh ngọc bích, chứ nước Sông Đà không xanh màu xanh canh hến của Sông Gâm Sông Lô. Mùa  thu nước Sông đà lừ lừ chín đỏ như da mặt một người bầm đi vì rượu bữa, lừ lừ cái màu đỏ giận dữ ở một  người bất mãn bực bội gì mỗi độ thu về. Chưa hề bao giờ tôi thấy dòng Sông Đà là đen như thực dân Pháp  đã đè ngửa con sông ta ra đổ mực Tây vào mà gọi bằng một cái tên Tây láo lếu, rồi cứ thế mà phiết vào bản  đồ lai chữ. 

    Con Sông Đà gợi cảm. Đối với mỗi người, Sông Đà lại gợi một cách. Đã có lần tôi nhìn Sông Đà như một cố nhân. Chuyến ấy ở rừng đi núi cũng đã hơi lâu đã thấy thèm chỗ thoáng. Mải bám gót anh liên lạc, quên đi  mất là mình sắp đổ ra Sông Đà. Xuống một cái dốc núi, trước mắt thấy loang loáng như trẻ con nghịch chiếu  gương vào mắt mình rồi bỏ chạy. Tôi nhìn cái miếng sáng lóe lên một màu nắng tháng ba Đường thi “Yên  hoa tam nguyệt há Dương Châu”. Bờ sông Đà, bãi Sông Đà, chuồn chuồn bươm bướm trên Sông Đà. Chao  ôi, trông con sông, vui như thấy nắng giòn tan sau kì mưa dầm, vui như nối lại chiêm bao đứt quãng. Đi rừng  dài ngày rồi lại bắt ra Sông Đà, đúng thế, nó đằm đằm ấm ấm như gặp lại cố nhân, mặc dầu người cố nhân  ấy mình biết là lắm bệnh mà chứng, chốc dịu dàng đấy, rồi lại bản tính và gắt gỏng thác lũ ngay đấy. 

(Ngữ văn 12, tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam, tr 191 – 192) 

Cảm nhận vẻ đẹp của hình tượng sông Đà qua đoạn văn trên. Từ đó nhận xét về phong cách nghệ thuật của  nhà văn.

Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200  chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về sự cần thiết của việc vun đắp những giá trị tinh thần trong cuộc sống.

Thế hệ con đừng quên trồng cây, hoa, mở lại những đồng quê đang thu hẹp và biến mất Làm bạn, mến thương loài vật, người sẽ tử tế hơn với đồng loại của mình 

Đấy là tài khoản tâm hồn thiết yếu để tạo dựng tương lai cho các con, cho Trái Đất!

Lời dặn của người mẹ đối với con trong những dòng thơ trên có ý nghĩa gì đối với anh/chị?

Anh /chị hiểu như thế nào về nội dung của những dòng thơ sau: 

Tính tuổi, đếm những mùa xuân 

Ngân hàng tinh thần dồi dào chúng ta sống nhiều vượt qua hữu hạn. 

Chỉ ra những cách mà người mẹ trong đoạn thơ đã làm để nạp tài khoản tinh thần cho đứa con  của mình? 

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi: 

…Mẹ nạp tài khoản tinh thần cho con 

Hằng ngày, qua truyện, tranh ảnh, 

Mẹ chú ý diễn tả về cuộc sống xung quanh 

Con gia tăng vốn từ, trí tưởng tượng, lòng nhân hậu 

Thặng dư niềm tin cùng giá trị ước mơ 

Hằng tuần, đưa con đến với thiên nhiên, nhà hát, rạp chiếu phim 

Không vì dòng máu truyền đời muốn con thành nghệ sĩ 

Con hãy làm gì con muốn, nhưng phải biết yêu nghệ thuật như một chìa - khóa - sống 

Tính tuổi, đếm những mùa xuân 

Ngân hàng tinh thần dồi dào chúng ta sống nhiều vượt qua hữu hạn 

Gia tài quý giá này, con sẽ chuyển số dư luân lưu cho cháu, chắt 

Thế hệ con đừng quên trồng cây, hoa, mở lại những đồng quê đang thu hẹp và biến mất

Làm bạn, mến thương loài vật, người sẽ tử tế hơn với đồng loại của mình 

Đấy là tài khoản tâm hồn thiết yếu để tạo dựng tương lai cho các con, cho Trái Đất! 

(Trích Tài khoản tương lai - Vi Thùy Linh, Báo điện tử Quân đội nhân dân cuối tuần, số ra ngày 19-1-2020)

Phân tích hiệu quả của biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn sau:

Ngày xưa lên rừng ngan ngát hương say

Ngày nay lên rừng nước mắt cay cay

Tìm hoài, mày ở đâu? Sao chưa thấy?