Một số chi tiết Dế Mèn miêu tả, nhận xét về bản thân và Dế Choắt:

- Dế Mèn tự nhận xét, miêu tả về mình: Chàng dế thanh niên cường tráng; đôi càng mẫm bóng, cái vuốt ở chân nhọn hoắt, hai cái răng đen nhánh nhai ngoàm ngoạp như lưỡi liềm máy, râu dài và cong, rất hùng dũng; đi đứng oai vệ, điệu dún dẩy, cho mình là tài giỏi; quát mấy chị Cào Cào, đá anh Gọng Vó,...

"Câu chuyện ân hận đầu tiên" mà Dế Mèn "ghi nhớ suốt đời" được kể trong phần (3) của văn bản, có thể tóm tắt như sau:

Một buổi chiều, Dế Mèn ra đứng ở cửa hang xem cảnh hoàng hôn. Thấy chị Cốc từ dưới mặt nước bay lên, Dế Mèn rủ Dế Choắt trêu chị Cốc. Dế Choắt sợ hãi, khuyên Dế Mèn đừng trêu chị Cốc nhưng Dế Mèn không nghe. Chị Cốc nghe thấy tiếng hát trêu mình. Không thấy Dế Mèn mà chỉ thấy Dế Choắt đang loay hoay ở cửa hang, chị Cốc đã mổ chết Dế Choắt.

Người kể chuyện trong đoạn trích là Dế Mèn.

Kể theo ngôi thứ nhất.

Những hành động của nhân vật " tôi" trong đoạn trích:

- Cà khịa, thậm chí to tiếng với tất cả bà con trong xóm.

- Quát mấy chị Cào Cào.

- Đá, trêu ghẹo anh Gọng Vó.

Những hành động đó của nhân vật “tôi” thể hiện sự ngạo mạn, ngông cuồng, hống hách, thích bắt nạt người khác.

Nhận xét về nhân vật "tôi": Có thái độ tự tin, ngạo mạn, vô lễ, hống hách với mọi bà con trong xóm và hay bắt nạt kẻ yếu thế,...

- Em thích nhân vật Dế Mèn ở điểm tự tin, phải tự tin thì mới có thể làm tốt những công việc của mình, cố gắng phấn đấu để bản thân mình trở nên tốt hơn. - Còn điểm em không thích ở nhân vật Dế Mèn chính là thói ngạo mạn, vô lễ, hống hách với mọi bà con trong xóm và hay bắt nạt kẻ yếu. Thói kiêu căng, ngạo mạn, dễ khiến bản thân vấp ngã; sống với mọi người thì phải biết hòa đồng, giúp đỡ những người yếu thế hơn mình thay vì bắt nạt họ.

Từ láy trong các câu là:

a. Mỗi bước đi, tôi làm điệu dún dẩy các khoeo chân, rung lên rung xuống hai

chiếc râu: Dún dẩy.

Đặt câu: Dế Mèn làm điệu dún dẩy các khoeo chân, rung rung hai chiếc râu nhìn đến oai vệ.

b. Bởi vì quanh quẩn, ai cũng quen thuộc mình cả: Quanh quẩn

Đáp án:

Trò "nghịch ranh" của Dế Mèn xuất phát từ ý nghĩ "vui chơi" tưởng là vô hại nhưng đã gây nên hậu quả nghiêm trọng: Dế Choắt bị mổ chết. Từ trải nghiệm này, nhân vật "tôi" đã rất hối hận, ăn năn và rút ra bài học: hung hăng, hống hách láo chỉ tổ đem thân mà trả nợ những cử chỉ ngu dại của mình; nếu đã trót không suy tính, lỡ xảy ra việc dại dột, dù về sau có hối cũng không thể làm lại được.

Bài học này rất có ý nghĩa với em. Nó giúp em hiểu rằng sống không nên hung hăng, hống hách mà cần phải khiêm tốn để tránh rước họa vào thân; làm việc gì cũng cần suy tính trước sau để tránh hối hận không thể làm lại được.

Từ láy và nghĩa của từ láy trong các câu:

a. Loay hoay: thử đi thử lại bằng nhiều cách để cố làm cho được một việc gì đó.

b. Mon men: tiến đến, nhích lại từng quãng ngắn một cách dè dặt, thận trọng.

Đoạn trích được kể bằng lời của người kể chuyện ở ngôi thứ nhất.

Người kể chuyện xưng "tôi" và kể về những gì mình trực tiếp chứng kiến, tham gia vào câu chuyện.

Đoạn trích trên nằm ở vị trí sau đoạn trích Bài học đường đời đầu tiên.

Những chi tiết nào giúp em nhận biết được điều đó là:

- Thời gian, không gian: mấy hôm sau, về tới quê nhà.

- Hình ảnh cái hang bị bỏ hoang của Dế Mèn.

- Sự việc đầu tiên mà Dế Mèn kể lại cho mẹ nghe: Bắt đầu từ chuyện anh Dế Choắt khốn khổ bên hàng xóm.

Cảm nhận về Dế Mèn qua hai đoạn trích:

- Dế Mèn trong đoạn trích Bài học đường đời đầu tiên kiêu căng, ngạo mạn, bắt nạt, coi thường người khác, nghịch ranh gây ra hậu quả nặng nề,...

- Dế Mèn trong đoạn trích ở bài tập 4 đã trải qua nhiều hiểm nguy, thử thách và cả những sai lầm. Đặc biệt, Dế Mèn đã biết nhận ra những lỗi lầm, biết học hỏi để tự hoàn thiện bản thân, để trưởng thành: "rèn được tấm lòng chín chắn thật đáng làm trai".

Kẻ bảng và điền các từ vào ô phù hợp.

Gợi ý:

Giải thích nghĩa các từ:

a. Trứng nước: ở thời kỳ mới sinh ra chưa được bao lâu, đang còn non nớt, cần được chăm sóc, bảo vệ.

b. Tu tỉnh: nhận ra lỗi lầm của bản thân và tự sửa chữa.

Những câu văn thể hiện cảm giác ngạc nhiên của hoàng tử bé khi nhìn thấy cả một vườn hoa hồng:

- Các bạn là ai? - Cậu ngơ ngác hỏi chúng.

- A! - Hoàng tử bé thốt lên...

Sự việc được kể trong đoạn trích diễn ra trước cuộc gặp gỡ giữa hoàng tử bé và cáo.

Vì khi hoàng tử bé vừa đặt chân tới Trái Đất, nhìn thấy khu vườn đầy hoa hồng, đau khổ vì thấy bông hồng của cậu không phải là duy nhất. Sau khi kết bạn, trò chuyện với cáo, hoàng tử bé đã hiểu ra rằng năm ngàn bông hồng kia không hề giống với bông hồng trên hành tinh của cậu; rằng bông hồng của cậu là duy nhất trên đời.

Giải thích nghĩa của ba từ láy:

- Ngơ ngác: trạng thái ngạc nhiên, hoang mang trước sự việc quá bất ngờ hoặc trước quang cảnh xa lạ.

- Buồn bã: cảm giác, tâm trạng buồn.

- Lúng túng: không biết nói năng, xử trí, hành động như thế nào.

Đặt câu:

- Hoàng tử bé ngơ ngác trước khu vườn tràn ngập hoa hồng.

- Hoàng tử bé buồn bã khi nhận ra bông hoa của mình không phải là duy nhất.

- Hoàng tử bé lúng túng khi chú cáo nhỏ nói lên sự phiền toái của loài người.

"Thấy rõ với trái tim" là biết quan sát, cảm nhận, đánh giá về bạn bè và mọi người xung quanh với thái độ tôn trọng, cảm thông, thấu hiểu; với tình cảm yêu thương, gắn bó.

"Mắt trần" là hình ảnh ẩn dụ cho cái nhìn hời hợt, nông cạn, thiếu sự cảm thông, thấu hiểu nên chỉ thấy được vẻ bề ngoài. Trong khi đó những điều quan trọng nhất (cảm xúc, tình cảm, tâm hồn của mỗi con người) lại tồn tại "vô hình" . Vì vậy, nếu chỉ "nhìn" bằng con mắt bình thường, không có sự gắn kết, chia sẻ, thì sẽ không thể thấy được "điều cốt lõi" ấy.

Từ ghép: trách nhiệm, cảm hoá

Từ láy: mãi mãi.

Tham khảo một số từ như:

- Vô biên: rộng lớn đến mức như không có giới hạn.

- Vô bổ: không mang lại lợi ích gì.

- Vô lý: không có lí, không hợp lẽ phải.

- Vô lễ: không có lễ độ với người trên.

Nhân vật “tôi” đối với nhân vật Lai-ca:

- Ngay lần đầu gặp gỡ, "tôi" và thằng Lai-ca đã sung sướng nhìn nhau như thể nhìn vào gương.

-"Tôi"  và Lai-ca hào hứng thi nhau gặm đồ vật.

- "Tôi" đánh giá Lai-ca là một đứa bạn hấp dẫn, thú vị.

Em có thể đồng tình hoặc không đồng tình với suy nghĩ của nhân vật "tôi" trong đoạn trích. Nhưng em cần lý giải được quan điểm của mình.

Gợi ý:

- Em đồng tình với suy nghĩ của nhân vật "tôi" vì Lai-ca và "tôi" rất giống nhau (hai đứa tôi giống nhau quá sức) và một người bạn tinh nghịch, hiếu động thường mang đến cho ta nhiều điều bất ngờ, thú vị,...

- Em không đồng tình vì nhân vật Lai-ca nghịch ngợm quá sức, quậy phá đồ đạc trong nhà.

Đọc các câu và tìm từ láy.

a. Hớn hở

b. Nhớp nháp

c. Chồm chồm, ngắn ngủi

Tỉnh bơ: tỏ ra như hoàn toàn không có gì xảy ra trước việc lẽ ra phải chú ý, phải có phản ứng.

Các từ đồng nghĩa: tỉnh khô, tỉnh queo, phớt lờ,...

. Biện pháp tu từ so sánh trong đoạn trích từ Những hạt mưa đến đè bẹp chúng tôi:

- Âm thanh tiếng mưa gõ vào mái tôn được so sánh như hàng ngàn con ngựa phi ngay trên đầu, như ông trời đứng rải đá từ trên cao, như ai đó đang thét gào giận dữ, như mái nhà sắp sập xuống,...

Một buổi sáng đáng nhớ

           Câu chuyện xảy ra vào một buổi sáng sớm đầu mùa hạ. Tôi bị đánh thức bởi tiếng "Meo! Meo!" của Miu Xám và vội chạy xuống bếp thì thấy Miu Xám tha về một chú chim. Tôi vội chạy đến cứu chú chim tội nghiệp nhưng Miu Xám lại chui tọt vào gầm bàn không chịu thả chú chim ra. Tôi đã phải dỗ dành Miu Xám rồi lừa túm chặt lấy gáy khiến nó phải nhả con mồi ra. Chú chim chào mào vô cùng đẹp, nằm lả ra, không cựa quậy khiến tôi rất buồn và nghĩ là chú chim đã chết. Không ngờ chú chim chào mào giả chết bay vút qua ô cửa sổ. Tôi vô cùng kinh ngạc, sung sướng khi chú chim bay vút qua ô cửa thoát thân, sống lại khỏe mạnh. Giờ thì mỗi khi nghe tiếng chim, tôi lại mong được gặp lại chú chim chào mào má đỏ thông minh, can đảm. Tôi cũng đeo vào cổ Miu Xám một cái vòng có gắn ba quả chuông nhỏ xíu để không chú chim nào bị trở thành con mồi của nó nữa.

  Chắc chắn trong số chúng ta ai cũng đã từng trải qua rất nhiều những trải nghiệm. Lần trải nghiệm đáng nhớ mà cũng mang đến cho em nhiều cảm xúc nhất chính là lần chúng em được tham gia khóa học ngoại khóa hè 3 ngày ở một vùng quê vô cùng yên bình.

           Em vẫn còn nhớ như in những kỉ niệm của 3 ngày ấy. Em đã vô cùng háo hức, mong từng ngày một để tới ngày chuyến đi được thực hiện. Em đã về quê nhiều lần nhưng cảm xúc lần này rất khác. Em sẽ phải tự lo cho bản thân mình mà không có bố mẹ ở bên cạnh. Đi cùng em trong lần này còn có Vân, người bạn thân thiết nhất của em.

         Ngồi trên ô tô, chúng em hát vang lên bài hát yêu thích của mình, không khí trên xe nhộn nhịp vô cùng. Đường đi hai bên ngập tràn những cánh đồng lúa vàng óng, dưới ánh mặt trời chói chang, màu vàng càng thêm rực rỡ, óng ả. Trên triền đê còn có từng đàn trâu, đàn bò thung thăng gặm cỏ. Lũy tre làng thì đung đưa, rì rào trong gió. Không khí thật sự trong lành, yên bình vô cùng.

           Các cô giáo trong đoàn đi hướng dẫn chúng em rất chu đáo cách sắp xếp đồ đạc để chuẩn bị cho những trải nghiệm thú vị trong 3 ngày ở quê. Các bạn ở quê chào đón chúng em rất nhiệt tình. Bạn nào cũng hiền, cũng đáng yêu mà bạo lắm. Nhìn các bạn trèo tót lên cây hái quả ổi, quả sấu mà cứ nhanh thoăn thoắt như con sóc nhỏ vậy. Chúng em được ra đồng xem các bác nông dân làm ruộng. Em còn được lội thử xuống ruộng nữa, cảm giác thật lạ, em thấy mình như sắp biến thành người nông dân thực thụ ấy. Buổi chiều chúng em được chạy thả diều trên những triền đê xanh cỏ, hun hút gió.

           Ba ngày trôi qua thật nhanh, lúc về chúng em có tặng lại các bạn ở quê mấy món quà mà chúng em tự chuẩn bị từ trước. Lưu luyến lắm, chúng em chẳng muốn rời đi và còn hẹn năm sau sẽ quay lại.

          Chuyến đi thật sự mang đến cho em rất nhiều cảm xúc. Em chỉ ước năm nào cũng sẽ có một chuyến đi như thế này để bản thân có thêm nhiều tích lũy mới cho bản thân, có thêm nhiều cơ hội kết bạn mới.