Pháp luật nước ta nghiêm cấm những hành vi nào dưới đây về phòng, chống bạo lực học đường?

(Khoanh tròn chữ cải trước câu em lựa chọn)

A. Đánh nhau trong trường học.

B. Xả rác nơi công cộng.

C. Xúc phạm bạn cùng trường, lớp.

D. Đánh bạn cùng trường.

E. Mất trật tự trong lớp học.

G. Gây rối trật tự an ninh nơi công cộng.

H. Cãi nhau trước cổng trường.

Quan sát các hình ảnh dưới đây và cho biết, các bạn cần làm gì để ứng phó với từng tình huống cụ thể.

Em hãy kể về một bạo lực học đường mà em biết hoặc chứng kiến, trong đó nêu rõ:

- Biểu hiện của vụ việc.

- Nguyên nhân xảy ra vụ việc.

- Hậu quả của vụ việc.

- Biểu hiện, hành vi, thái độ của em và những người chứng kiến hoặc biết về vụ việc này.

Trên đường đi học về, hai bạn học sinh nữ lớp 8 của một trường trung học cơ sở bị một nhóm nữ sinh khác bạo hành. Có 3 nữ sinh đánh liên tiếp vào phần bụng và đầu nạn nhân. Hai trong số nạn nhân đã phải nhập viện trong tình trạng đau đầu, buồn nôn và được chẩn đoán bị chấn thương sọ nào. Được biết, hai nữ sinh bị đánh không hề có mâu thuẫn gì với nhóm nữ sinh kia. Còn nhóm nữ sinh kia khi được hỏi thì trả lời “không quen biết nhưng vì nhìn không thấy thích nên đánh”.

Em có thể nói gì về nguyên nhân dẫn đến bạo lực học đường trong tình huống trên?

b) Em có đồng ý với hành vi, biểu hiện của các bạn chứng kiến không? Vì sao?

Sau buổi học, tại cổng trường một trường trung học cơ sở có hai học sinh nam lao vào đánh một bạn học sinh nam tên N trước sự chứng kiến của đông đảo bạn bè. Sự việc dẫn đến hành vi bạo lực học đường này là do N mặc quần áo cũ, bị hai bạn chê cười, chế giễu; không chịu được N đã nói lại và hai bên lời qua tiếng lại, dẫn đến mâu thuẫn. Có mấy bạn can ngăn nhưng không được. Một trong hai bạn không đồng ý giảng hoà nên đã xảy ra vụ việc này.

a) Em có thể nói gì về nguyên nhân dẫn đến việc hai bạn nam sinh đánh nhau?

b) Nếu là bạn của V trong trường hợp này, em có thể giúp V như thế nào?

V là lớp trưởng lớp T, học giỏi và nhiệt tình trong công tác tập thể nên được các bạn trong lớp quý mến. Nhưng, vì là lớp trưởng nên trong các buổi sinh hoạt lớp, V thường hay nhắc nhở, góp ý với Q là học sinh hay nghỉ học, nói chuyện và trêu chọc các bạn ngồi gần mình trong giờ học. Thấy vậy, Q đã lập một nhóm trên Facebook có tên là “Nhóm Tự do” với mục đích nói xấu, xúc phạm V và kêu gọi các bạn trong lớp tẩy chay V. V bị “sốc” nên cảm thấy rất buồn bã và bất lực.

a) Hành vi bạo lực của nhóm bạn trong lớp T có biểu hiện như thế nào?

b) Theo em, vì sao D lại bị bạo lực học đường?

Buổi học sáng thứ 2, C làm đơn xin nghỉ học với lí do bị ốm không thể đi học được, nhưng C lại nghỉ để đi chơi với mấy bạn lớp khác. Sau đó, cô chủ nhiệm nói với C về sự việc này. Do nghi ngờ D nói với cô giáo chủ nhiệm về việc mình đi chơi, C đã kéo thêm hai bạn nữ khác lớp đón gặp D ở gần cổng trường mắng, xúc phạm D, rồi xông vào đánh hội đồng. D bị thương, phải vào điều trị trong bệnh viên.

a) Hành vi của C và hai bạn khác có phải là biểu hiện của bạo lực học đường không? Vì sao?

N sinh sống và học ở quê từ nhỏ. Đến năm 2022, do yêu cầu công tác của bố mẹ, N theo gia đình đến sống và học tập ở thành phố. Học ở trường mới, N thường bị các bạn chê bai, chế giễu, kì thị về cách ăn mặc, giọng nói cả trên lớp và trên mạng xã hội Facebook. N cảm thấy xấu hổ, lo ngại, sợ đến lớp học, không muốn gặp bạn bè và mọi người. Có hôm N không muốn đi học nên nói dối bố mẹ là bị ốm để được nghỉ ở nhà.

Hành vi bạo lực của các bạn cùng lớp với N có biểu hiện như thế nào? Hành vi đó đã gây ra hậu quả gì đối với N?

c) Những hành vi bạo lực học đường trong thông tin trên đã gây ra những hậu quả gì?

b) Những nguyên nhân nào dẫn đến bạo lực học đường qua thông tin trên

Đọc thông tin

Có lẽ trong chúng ta ít người lại không một lần xem những video clip cảnh học sinh đánh nhau từ nhỏ đến lớn tràn lan trên mạng xã hội. Từ đánh nhau tay đôi đến một nhóm quây lại đánh hội đồng một người. Đáng sợ là không chỉ nam sinh mà các nữ sinh vốn nhu mì, nữ tính cũng tham chiến quyết liệt, không chỉ đánh đập, hành hạ thân xác mà còn nhục mạ tinh thần bằng những ảnh hình thật khó tưởng tượng ở lứa tuổi học trò. Có thể chỉ là tâm lí hiếu động tuổi học trò, xích mích cá nhân thuần tuý, sự ganh ghét, đố kị, tính tình khác biệt, những mâu thuẫn khó tránh trong đời sống học đường, hay ở một cấp độ cao hơn là những xung đột tình cảm như yêu đương tuổi mới lớn,... Tất cả lí do đó dẫn đến bạo lực.

Cũng có khi chẳng vì lí do gì to tát. Gần đây mạng xã hội phát tán một clip ghi lại cảnh một nhóm học sinh nam thay nhau đấm đá, thậm chí còn dùng khúc gỗ đánh và hành hạ một bạn học ở trong lớp. Bạn bị đánh người nhỏ bé rõ ràng không có khả năng tự vệ. Chắc chắn nhiều người lớn không thể xem hết clip bởi mức độ tàn nhẫn của nó. Một em trai nhỏ lớp 7 ngơ ngác chịu những trận đòn của các bạn có vóc dáng lớn hơn, trước sự chứng kiến của rất nhiều bạn cùng lớp khác. Không có một ai tỏ ra cử chỉ để can ngăn, bảo vệ bạn bị đánh. Thậm chí em học sinh là chủ nhân của clip còn dùng điện thoại quay cận cảnh rất chi tiết diễn biến cuộc hành hung. Nhìn mặt bạn học sinh bị đánh, có thể thấy đó là một học sinh lành tính và em thật sự ngơ ngác, không hiểu tại sao bị các bạn hành xử như vậy. Có lẽ đám bạn nghịch ngợm đã chọn một đối tượng yếu thế, nhỏ con để thỏa mãn cơn bốc đồng được nổi tiếng trên mạng kia.

Những vụ đánh nhau đã để lại những nỗi đau cả thể xác và tinh thần khó chữa lành. Chưa kể đến những sang chấn tâm lí dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Người gây bạo lực, nặng thì bị đuổi học, nhẹ thì bị kỉ luật nhưng cũng chẳng thể bằng người bị bạo hành. Có em phải chuyển trường, cá biệt bị trầm cảm, sợ hãi, bị nguy hiểm đến sức khỏe và tính mạng. Bạo lực học đường còn phải tính đến những hành vi sử dụng ngôn ngữ thô tục. Đây là những hình thức bạo hành nguy hiểm gây nhiều hệ lụy mà rõ nhất là nạn học sinh nói tục, chửi bậy đến mức khó chấp nhận, nhất là ở thành phố.

Câu hỏi gợi ý:

a) Em hãy chỉ ra các biểu hiện của bạo lực học đường qua thông tin trên.

Hành vi, biểu hiện nào dưới dây có thể là nguyên nhân dẫn đến bạo lực học đường"

(Khoanh tròn chữ cái trước câu em lựa chọn)

A. Xem nhiều phim ảnh bạo lực.

B. Thích thể hiện mình.

C. Thích nổi tiếng.

D. Thích người khác phục tùng mình.

E. Buồn chán.

G. Bồng bột, thiếu suy nghĩ.

H. Thiếu tính tự chủ.

I. Bị kích động.

K. Hiểu lầm người khác.

L. Vô tổ chức kỉ luật.

M. Thiếu sự giáo dục của gia đình.

Bạo lực học đường gây ra hậu quả nào dưới đây đối với người bị bạo lực và người gây bạo lực?

(Đánh dấu X vào ô em lựa chọn)

Quan sát các hình ảnh dưới đây và cho biết hành vi bạo lực học đường được biểu hiện như thế nào qua mỗi hình ảnh?

Là học sinh, em cần làm gì để không rơi vào trạng thái tâm lí căng thẳng?

b) Việc bị bạn bè xa lánh, tâm lí căng thẳng đã ảnh hưởng đến Vân như thế nào?

Vân học giỏi môn Giáo dục công dân, nên mỗi khi có bài kiểm tra 1 tiết hay 15 phút là mấy bạn ngồi gần lại nhìn bài, hỏi bài làm cho Vân không còn tập trung làm bài được. Rồi những lần sau Vân quyết định không trả lời các bạn và không cho các bạn chép bài của mình. Thấy Vân không còn “dễ dãi” như trước, mấy bạn này bắt đầu tập trung nói xấu, tẩy chay Vân, rồi vận động một số bạn khác không chơi với Vân nữa. Thấy mình bị các bạn xa lánh, Vân rất hụt hẫng, chán nản, không còn muốn giao lưu, tiếp xúc với mọi người xung quanh. Từ đó, việc học hành của Vân cũng giảm sút, không còn được như trước.

a) Biểu hiện của Vân có phải là biểu hiện của tâm lí căng thẳng không? Vì sao?

b) Theo em, ở trạng thái này Vinh cần làm gì để không còn bị căng thăng trong cuộc sống?

Bố của Vinh là một người rất nghiêm khắc với các con. Bố muốn hằng ngày tan học là Vinh phải về nhà ngay, không được đi chơi ở bất cứ nơi nào. Cứ hôm nào Vinh về muộn ít phút là lại bị bố mắng. Không những thế, bố của Vinh còn không cho Vinh đi chơi hay đến nhà các bạn vào ngày nghỉ. Để làm cho bố vui lòng, Vinh chỉ còn biết mỗi việc học hành, không còn được tham gia vào hoạt động nào cùng các bạn. Cuộc sống cứ thế, lặp đi lặp lại theo quy định của bố: ở nhà, đến trường, tan học lại về nhà đúng giờ. Quy định ngặt nghèo của bố làm cho Vinh thấy bị áp lực, căng thẳng, dần dần cảm thấy chán nản, không còn hứng thủ học hành và cũng không muốn chơi với bạn bè.

a) Vì sao Vinh cảm thấy căng thẳng, chán nản trong cuộc sống?

b) Theo em, Mai cần làm gì để không còn căng thẳng và mệt mỏi?

Năm học này là năm học cuối cấp, theo yêu cầu của bố mẹ Mai phải đi học thêm nhiều. Hằng ngày, ngoài giờ học trên lớp, Mai còn phải hoàn thành bài tập về nhà, nay lại phải đi học thêm nên Mai không có thời gian nghỉ ngơi. Đôi lúc, Mai thèm muốn có một buổi nghỉ ngơi trọn vẹn mà không được. Mai luôn cảm thấy người mệt mỏi, đầu óc căng thẳng, không muốn nói chuyện với bạn bè.

a) Vì sao Mai luôn cảm thấy mệt mỏi, căng thẳng?

b) Nguyên nhân nào đã dẫn đến tâm lí căng thẳng của bạn học sinh trên?

Một người mẹ có đứa con gái duy nhất nên hết mực yêu thương và dành thời gian nhiều nhất bên con khi có thể. Từ nhỏ cho đến nay cô gái hầu như được mẹ giám sát và sắp đặt trong mọi hoàn cảnh,... Ngoài việc học tập, vui chơi trong tầm ngắm của mẹ, cô bé còn thường được mẹ kể về những tấm gương cao siêu ở nước ngoài, và mong cho cô cũng thành đạt như những người này.

Thế rồi, cho đến khi đứa con gái cưng duy nhất có biểu hiện “Trầm cảm” ở tuổi 15, sau một cú sốc khi thi trượt vào một trường chuyên mà cô hằng mong muốn, cô cảm thấy tự ti và muốn tìm đến cái chết,... Khi đến với nhà tham vấn tâm lí, người mẹ hiểu ra mình đã đặt ước mơ và kì vọng quá lớn lên đôi vai con gái, tư tưởng phải “giỏi giang, thành tài” đã cắm rễ sâu vào tâm thức đứa trẻ mà không lường trước “năng lực cá nhân” của con mình.

a) Bạn học sinh trong trường hợp trên có biểu hiện tâm lí căng thẳng như thế nào?

b) Nguyên nhân nào đã làm cho bạn học sinh có tâm lí căng thẳng trong cuộc sống?

Bạn M 13 tuổi, học giỏi, ngoan ngoãn, đã chia sẻ trong một buổi tham vấn rằng, bạn thật sự cảm thấy mệt mỏi và chán nản, muốn bỏ học và đi đâu đó thật xa để mà tránh xa sự kiểm soát và phán xét của bố mẹ. Bạn thực sự không muốn đối diện với bố mẹ của mình nữa, vì những người đã gây ra áp lực cho bạn: phải đi học suốt ngày, vừa học ở trường, học ở nhà, lại phải học thêm ở trung tâm ngoại ngữ, học nhạc,... trong đầu bạn lúc nào cũng ám ảnh chữ “học” mà không còn thời gian vui chơi cùng bạn bè. Bạn đã cố gắng hết sức, nhưng dường như bố mẹ không hiểu mà còn suốt ngày chỉ trích, so sánh bạn với người này, người nọ,... Bạn lúc nào cũng nơm nớp lo sợ bị điểm thấp, không đạt danh hiệu sẽ xấu hổ và làm bố mẹ thất vọng,... Rồi bạn cảm thấy mình thật tồi tệ, thấy mình chẳng làm được gì cả, chỉ là kẻ vô tích sự.

a) Trường hợp của bạn M có phải là biểu hiện của tâm lí căng thẳng không? Biểu hiện như thế nào?

Những suy nghĩ, biểu hiện nào dưới đây thể hiện tâm lí căng thẳng hoặc không thể hiện tâm lí căng thẳng?

(Đánh dấu X vào ô em lựa chọn)

Em hãy quan sát các hình ảnh dưới đây và cho biết, tình huống nào trong các hình ảnh là tình huống gây căng thẳng. Biểu hiện căng thẳng trong từng tình huống là gì?

Em hãy lập và thực hiện kế hoạch thực hiện nghĩa vụ của mình đối với các thành viên trong gia đình theo bảng gợi ý sau:

c) Bố mẹ Minh thường đi làm về muộn nên phân công Minh nấu bữa cơm tối nhưng Minh hay lấy lí do bận học, phải tập thể dục,... để không nấu cơm.

b) Cuối tuần, Mai định đi chơi xa cùng một bạn mới quen trên mạng xã hội. Bố mẹ không cho bạn đi vì không biết bạn kia là ai. Mai vùng vằng khó chịu và cho rằng bố mẹ đã không tôn trọng quyền tự quyết của con cái.

Nhận xét hành vi.

a) Kiên rất thích chơi cầu lông, thường được bố mẹ tạo điều kiện cho đi chơi cầu lông vào cuối tuần. Thứ Bảy tuần này, ông ngoại Kiên bị ốm, bố mẹ lại phải đi làm tăng ca. Bố mẹ không cho bạn đi chơi cầu lông và yêu cầu Kiên ở nhà chăm sóc ông. Bạn đã tỏ thái độ không bằng lòng với tranh thủ lúc ông đang ngủ để trốn đi chơi.

b) Em cần làm gì để thực hiện tốt nghĩa vụ của mình đối với ông bà, bố mẹ, anh, chị, em trong gia đình?

Đọc trường hợp sau và trả lời câu hỏi:

Bà nội của Hà năm nay đã ngoài 30 tuổi, vì tuổi cao nên bà hay bị đau ốm mỗi khi trở trời. Hôm đó, trời mưa phùn và lạnh, bà ra vườn hái rau nên đã bị cảm lạnh, Bà bị sốt, Hà đã luôn ở bên để chăm sóc bà. Khi thì Hà mang nước, lúc lại mang thuốc và hoa quả cho bà. Hà giúp mẹ cùng nấu cháo cho bà ăn. Mỗi khi đi học về, Hà lại chạy vào phòng. của bà hỏi thăm tình hình sức khỏe của bà. Sau vài ngày, bà đã khỏi ốm, có thể dậy đi lại và tươi cười, Hà cảm thấy rất vui và hạnh phúc.

a) Hà đã làm gì để thể hiện nghĩa vụ của con cháu đối với ông bà

b) Anh em như thể tay chân/ Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần.

Em hãy cho biết những câu ca dao sau có ý nghĩa gì.

a) Ơn cha nặng lắm ai ơi/ Nghĩa mẹ bằng trời, chín tháng cưu mang

Hãy ghi lại những việc làm thể hiện sự quan tâm lẫn nhau giữa các thành viên trong gia đình em.

c) Thực hiện đúng bổn phận, quyền và nghĩa vụ của bản thân trong gia đình sẽ mang lại những lợi ích nào?

A. Góp phần vào sự phát triển của xã hội.

B. Giúp cho các thành viên trong gia đình sống hoà thuận.

C. Làm điểm tựa vững chắc để chúng ta phấn đấu, vươn lên trong cuộc sống.

D. Làm cho cuộc sống của gia đình thực sự hạnh phúc.

E. Nhận được nhiều tài sản thừa kế từ người thân.

G. Giữ gắn và phát huy được những truyền thống tốt đẹp của gia đình.

H. Góp phần xây dựng nếp sống văn hóa ở cộng đồng dân cư.

I. Xin được nhiều tiền để tiêu xài.

K. Được những người xung quanh tôn trọng, yêu mến.

L. Nhận được sự tôn trọng, chăm sóc và yêu thương của những người thân trong gia đình.

b) Những biểu hiện nào sau đây thể hiện cha mẹ đã thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ đối với con?

A. Cha mẹ đối xử công bằng với các con.

B. Cha mẹ định hướng nghề nghiệp cho con.

C. Cha mẹ cho con tiện để tụ tập bạn bè, ăn chơi lêu lổng.

D. Cha mẹ cấm các con có thái độ vô lễ với người lớn.

E. Cha mẹ không chăm lo, dạy bảo các con.

G. Cha mẹ quan tâm đến con trai hơn con gái.

H. Cha mẹ cải lộn, đánh chửi nhau trước mặt con cái.

I. Cha mẹ yêu thương, chăm lo cho các con.

K. Cha mẹ đọc tin nhắn, nhật kí của con.

L. Cha mẹ yêu cầu các con không được làm những điều trái pháp luật, trái đạo đức.

M. Cha mẹ yêu cầu con tiết kiệm điện, nước.

Khoanh tròn vào chữ cái trước phương án em chọn.

a) Những trường hợp nào sau đây vi phạm quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đình?

A. Tận tình chăm sóc, nuôi dưỡng khi cha mẹ, ông bà già yếu, đau ốm.

B. Con cái bỏ rơi, không chăm sóc bố, mẹ.

C. Con, cháu ngược đãi ông bà, cha mẹ.

D. Cha mẹ tự quyết định lựa chọn nghề nghiệp cho con.

E. Anh, chị, em cãi vã, đánh nhau.

G. Con, cháu kính trọng, vâng lời ông bà, cha mẹ.

H. Anh, chị, em chiếm đoạt tài sản của nhau.

I. Cha mẹ khuyên răn, dạy bảo khỉ con không vâng lời.

K. Con lấy trộm tiền của cha mẹ để ăn chơi, tiêu xài.

L. Vô lễ với mọi người trong gia đình.

M. Cho rằng ông bà là gánh nặng của gia đình.

Tình huống 2: Mùng Hạ Tết, S được anh trai dẫn qua nhà một người bạn chơi. Khi đến nơi, S thấy một số người đang tụ tập đánh bài ăn tiền. Anh trai S không mang tiền nên ngỏ ý muốn mượn tiền mừng tuổi của S để chơi cùng mọi người. Anh còn hứa sẽ cho 5 tất cả số tiền thắng được,

Nếu là S, em sẽ xử lí như thế nào?

Xử lí tình huống.

Tình huống 1: Thời gian gần đây, trong bản của Á có một số trẻ nhỏ bị sốt và nổi ban đỏ trên cơ thể khiến người dân vô cùng lo lắng. Thầy mo bảo rằng trong bản đang bị nhiều ma quỷ quấy rối và yêu cầu mọi người làm lễ cúng trừ tà.

Nếu là A, em sẽ làm gì?

b) Ngoài ra, học sinh có thể làm gì khác để phòng, chống tệ nạn xã hội?

Em hãy quan sát các tranh dưới đây và trả lời câu hỏi:

a) Em hãy nêu những việc các bạn đã làm để phòng, chống tệ nạn xã hội trong những bức tranh trên.