Văn bản Tinh thần yêu nước của nhân dân ta của Chủ tịch Hồ Chí Minh được viết trong bối cảnh nào? (Gợi ý: xem chú thích trong SGK Ngữ văn 7, tập hai, trang 37)

Liên kết và mạch lạc trong văn bản

- Liên kết là.........................................................

của văn bản phương tiện ngôn ngữ thích hợp.

- Mạch lạc là.......................................................................

Một văn bản được coi là có tính mạch lạc.........................................

được sắp xếp theo một trình tự hợp lí.

Đặc điểm của văn bản nghị luận xã hội

Văn bản nghị luận xã hội được viết ra nhằm...............................

nào đó, hướng tới giải quyết.....................................................

Căn cứ lựa chọn vấn đề nghị luận chủ yếu xuất phát từ yêu cầu của thực tế.

Viết một đoạn văn (khoảng 6-8 dòng) trình bày suy nghĩ của em sau khi đọc bài thơ Rồi ngày mai con đi.

Em hiểu nội dung của hai dòng thơ sau như thế nào?

Đi như suối chảy về với biển

Chớ quên mạch đá cội nguồn

Người con trong bài thơ được căn dặn những điều gì?

A. Chăm chỉ học hành để có tương lai tươi sáng 

B. Cần tin tưởng vào bản thân mình

C. Đừng quên mạch đá cội nguồn 

 D. Hãy chảy như suối về với biển 

Phương án nào dưới đây liệt kê đúng và đầy đủ các biện pháp tu từ được sử dụng trong khổ thơ thứ năm?

A. So sánh, liệt kê, ẩn dụ, đảo ngữ 

B. So sánh, tương phản, đảo ngữ 

C. Liệt kê, đảo ngữ, điệp từ, ẩn dụ

D. Ấn dụ, hoán dụ, nhân hoá, so sánh 

Theo tác giả, đâu là hành trang quan trọng nhất đối với người con khi xuống núi?

A. Cán rìu, lưỡi hái do bố mẹ cho

B. Mo cơm, tay nải mà bố mẹ chuẩn bị 

C. Ngọn lửa hồng trong tim con do thầy giáo thắp nên

D. Chiếc gậy, tay nải của người con 

Theo tác giả, khi “con xuống núi", mỗi lần “vấp”, con sẽ nhớ đến ai?

A. Người bố 

B. Người mẹ 

C. Người thầy 

D. Mọi người. 

Nghĩa của từ “ngỡ ngàng" trong bài thơ trên là gì?

A. Không tin vào những gì nhìn thấy, nghe thấy lần đầu tiên 

B. Hết sức ngạc nhiên trước những điều mới lạ 

C. Tỏ ra ngại, không dám làm việc gì

D. Mất cảm giác do bị tác động đột ngột và quá mạnh 

Tác giả sử dụng biện pháp tu từ nào qua cụm từ “con xuống núi?

A. Ẩn dụ

B. Hoán dụ

C. So sánh

D. Nói quá

Tác giả gieo vần nào trong toàn bài thơ?

A. Vần lưng

B. Vần chân

C. Vần liền

D. Vần hỗn hợp

Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào?

A. Lục bát

B. Bốn chữ

C. Năm chữ

D. Tự do

Lập dàn ý cho bài nói bằng cách lựa chọn, sắp xếp các ý theo bố cục ba phần:

Tìm ý cho bài nói bằng cách trả lời các câu hỏi sau:

Đọc mục Định hướng (SGK Ngữ văn 7, tập hai, trang 31) và điền nội dung còn thiếu vào chỗ trống trong các câu sau:

Để trao đổi, thảo luận về một vấn đề, các em cần chú ý:

- Lựa chọn vấn đề cần trao đổi:................................................

- Xác định:...............................................................................

- Chuẩn bị:................................................................................

- Khi trao đổi, cần.....................................................................

Viết đoạn văn theo dàn ý đã lập. Khi viết, cần sử dụng các từ ngữ ghi lại cảm xúc của em một cách trung thực, tránh các câu chữ sáo rỗng.

Viết đoạn văn theo dàn ý đã lập. Khi viết, cần sử dụng các từ ngữ ghi lại cảm xúc của em một cách trung thực, tránh các câu chữ sáo rỗng.

Viết phần thân đoạn

Viết đoạn văn theo dàn ý đã lập. Khi viết, cần sử dụng các từ ngữ ghi lại cảm xúc của em một cách trung thực, tránh các câu chữ sáo rỗng.

 Viết câu mở đoạn

Lập dàn ý

- Mở đoạn: Giới thiệu bài thơ (tên bài thơ, tác giả), nêu cảm nghĩ chung về bài thơ, Dẫn ra khổ thơ, đoạn thơ có nội dung hoặc nghệ thuật đặc sắc mang lại cho em nhiều cảm xúc.

.............................................................................................

- Thân đoạn: Trình bày cụ thể cảm xúc của em về yếu tố nội dung hoặc nghệ thuật đặc sắc (của khổ thơ, đoạn thơ được trích dẫn) khiến em yêu thích.

+ Cảm xúc gợi ra cho em khi đọc khổ thơ, đoạn thơ là gì (em cảm thấy tâm trạng mình như thế nào)?

..................................................................................................

+ Vì sao em có những cảm xúc như vậy (cảm xúc ấy được gợi ra bởi những yếu tố nào: hình ảnh, từ ngữ, nhịp điệu, biện pháp tu từ,...)?

.....................................................................................................

+ Qua khổ thơ, đoạn thơ đó, em nhận thấy tác giả muốn nói lên điều gì (những chia sẻ, gửi gắm, mong ước, nhắn nhủ,...)?

......................................................................................................

+ Kết đoạn: Khái quát lại suy nghĩ của bản thân về yếu tố đã mang lại cảm xúc đó (Cảm xúc đó có tác dụng gì với bản thân em nói riêng và người đọc nói chung: bồi đắp tình yêu thương, niềm tin yêu, sự đồng cảm, tạo sự hấp dẫn cho đoạn thơ,...?)

Cho đề bài: Hãy viết một đoạn văn nêu lên cảm xúc của em sau khi đọc một trong các bài thơ: “Những cánh buồm” (Hoàng Trung Thông), “Mây và sóng” (Ta-go), “Mẹ và quả” (Nguyễn Khoa Điềm)

Tìm ý: Em hãy trả lời các câu hỏi tìm ý sau:

- Bài thơ viết về điều gì? Em thấy ấn tượng nhất với yếu tố nào trong bài thơ?

.........................................................................................

- Yếu tố ấy đặc sắc như thế nào (về nội dung hoặc nghệ thuật)?

...........................................................................................

- Yếu tố ấy đã mang lại cho em những cảm xúc gì? Vì sao?

.............................................................................................

Để viết đoạn văn ghi lại cảm xúc sau khi đọc một bài thơ, các em cần chú ý:

- Đọc kĩ đề....................................................................

Từ đó,............................................................................

- Khi viết đoạn văn, cần nêu rõ:

+ Yếu tố nào...?

+ Đó là...?

+ Vì sao...?

Viết đoạn văn ghi lại cảm xúc sau khi đọc một bài thơ là............................

Đoạn văn có thể nêu....................................................................

Đoạn văn nêu cảm nghĩ về bài thơ Những cánh buồm (Hoàng Trung Thông) trong SGK đã nêu lên cảm xúc của người viết về ................................

Em thích dòng thơ, khổ thơ nào nhất? Bài thơ nói giúp em điều gì khi nghĩ về cha mẹ mình?

Ở hai dòng thơ cuối, vì sao nhà thơ lại “hoảng sợ” khi nghĩ mình vẫn còn là “một thứ quả non xanh”? (Gợi ý: “Quả non xanh” chỉ điều gì? Tại sao điều ấy làm tác giả “hoảng sợ”? Bài thơ thể hiện được vẻ đẹp gì trong suy nghĩ, tình cảm của nhà thơ?

Phân tích nét độc đáo của bài thơ thể hiện qua môt trong các yếu tố: từ ngữ, hình ảnh, vần, nhịp, biện pháp tu từ,...

Người mẹ trong bài thơ không được miêu tả trực tiếp, nhưng người đọc nhận ra được phẩm chất của bà qua những dòng thơ nào?

Bài thơ là lời của ai, nói với ai về điều gì? Tâm trạng và thái độ của người nói như thế nào?

Em hiểu “lớn lên” và “lớn xuống” ở các dòng thơ 5, 6 như thế nào?

Hình ảnh minh họa trong SGK Ngữ văn 7, tập hai, trang 27 thể hiện nội dung nào của bài thơ?

Số tiếng ở mỗi dòng, vần và nhịp của bài thơ có đặc điểm gì? Từ “lặn” và “mọc” trong dòng thơ “Những mùa quả lặn rồi lại mọc” có nghĩa là gì?

Khi nghĩ về cha mẹ, điều gì khiến em xúc động nhất? Hãy viết ngắn gọn về điều đó.

Tìm hiểu từ sách, báo, Internet,...và ghi tóm tắt một số thông tin chính về tác giả Nguyễn Khoa Điềm (ví dụ: năm sinh – năm mất, quê quán; đề tài viết; tác phẩm tiêu biểu, đặc điểm phong cách;...).

Viết một đoạn văn (khoảng 5-7 dòng) giải thích nghĩa của các từ in đậm trong hai dòng thơ dưới đây và cho biết em dựa vào đâu để xác định được nghĩa của mỗi từ đó:

Ngày ngày Mặt Trời đi qua trên lăng

Thấy một Mặt Trời trong lăng rất đỏ.

(Viễn Phương)

Nối đúng để chỉ ra tác dụng của dấu chấm lửng trong những câu dưới đây:

a) Chúng ta có quyền tự hào vì những trang lịch sử vẻ vang thời đại Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung,...(Hồ Chí Minh)

b) Cha mượn cho con buồm trắng nhé.

Để con đi...

(Hoàng Trung Thông)

c) Về đây mới thấy, sen xứng đáng để...ngợp (Văn Công Hùng)

d) Nhưng...xin lỗi... – Từ đầu dây bên kia có giọng kinh ngạc phản đối – Tôi không thể...! (Brét-bơ-ry)

Tìm biện pháp tu từ được sử dụng trong các dòng thơ dưới đây. Nêu tác dụng của biện pháp tu từ đó đối với việc miêu tả sự vật.

Cha lại dắt con đi trên cát mịn

Ánh nắng chảy đầy vai

                   (Hoàng Trung Thông)

Dựa vào ngữ cảnh, nối đúng nghĩa của các từ ngữ in đậm trong khổ thơ dưới đây:

Và chúng tôi, một thứ quả trên đời

Bảy mươi tuổi mẹ đợi chờ được hái

Tôi hoảng sợ ngày bàn tay mẹ mỏi

Mình vẫn còn một thứ quả non xanh?

                             (Nguyễn Khoa Điềm)

Theo em, qua bài thơ, tác giả muốn gửi đến người đọc thông điệp gì?

Những hình ảnh thiên nhiên được nhắc tới trong các trò chơi của em bé có đặc điểm như thế nào? Qua đó, nhà thơ muốn thể hiện điều gì?

Theo em, vì sao những trò chơi do em bé tạo ra lại “thú vị” và “hay hơn”?

Cuộc vui chơi của những người “trên mây” và “trong sóng” hấp dẫn ở chỗ nào? Tại sao em bé không tham gia những cuộc vui chơi đó?

Bài thơ có thể chia làm hai phần (phần 1: từ đầu đến “bầu trời xanh thẳm”; phần 2: còn lại). Em hãy chỉ ra những nét giống nhau và khác nhau của hai phần đó về số dòng, hình ảnh, cách tổ chức mỗi phần.

- Điểm giống nhau:..........................................................

- Điểm khác nhau:............................................................

Về hình thức, văn bản Mây và sóng có điểm khác so với các văn bản thơ em đã học ở Bài 2 trong sách Ngữ văn 7, tập một là:......................................

Bài thơ có sự kết hợp của những phương thức biểu đạt:........................

Lời nói của em bé sau lời mời gọi của những người “trên mây” và “trong sóng” thể hiện điều gì?

Những hình ảnh thiên nhiên nào được nhắc đến trong toàn bộ bài thơ?

Trong năm dòng thơ đầu, em bé tưởng tượng ra điều gì? Ghi lại các hình ảnh đẹp trong năm dòng thơ đó.

Nhớ lại những trò chơi với mẹ hoặc người thân trong gia đình khi em còn nhỏ ghi lại cảm xúc của mình khi chơi những trò chơi đó.

Đọc mục Chuẩn bị (SGK Ngữ văn 7, tập hai, trang 23) và cho biết:

Tìm thông tin trên sách, báo, Internet,...và ghi lại một vài nét chính về nhà thơ Ta-go (ví dụ: thời đại, quê hương, sự nghiệp, phong cách nghệ thuật,...)

Em thích nhất khổ thơ hay hình ảnh nào trong bài thơ? Vì sao?

Ước mơ của người con gợi cho người cha nhớ đến điều gì? Em hãy đóng vai người cha, viết lại những cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật này trước lời đề nghị của người con.