Cơ thể sống có những đặc điểm như: có sự trao đổi chất với môi trường

(lấy các chất cần thiết và loại bỏ các chất thải ra ngoài) thì mới tồn tại được;

có khả năng lớn lên (gia tăng về kích thước); có khả năng sinh sản (tạo ra các

cá thể mới); một số cơ thể sống có khả năng di chuyển (thay đổi vị trí trong môi trường sống).

Như vậy đặc điểm nổi trội đặc trưng cho thế giới sống như: chuyển hóa vật

chất và năng lượng, sinh sản, sinh trưởng và phát triển, cảm ứng, khả năng

tự điều chỉnh, khả năng tiến hóa thích nghi với môi trường sống.

- Mô: Là tập hợp các tế bào giống nhau (cùng đặc điểm cấu trúc),

cùng phối hợp thực hiện các chức năng nhất định.

- Cơ quan: nhiều mô kết hợp với nhau tạo thành cơ quan, thực hiện hiện chức năng nhất định.

- Nhiều cơ quan kết hợp tạo thành hệ cơ quan.

- Cơ thể: được cấu tạo từ các cơ quan và hệ cơ quan.

- Quần thể: tập hợp các cá thể cùng loài cùng sống trong một khoảng

không gian, thời gian nhất định, có khả năng giao phối với nhau tạo ra

thế hệ con hữu thụ, cách li sinh sản với các cá thể của loài khác.

- Quần xã sinh vật là một tập hợp các quần thể sinh vật thuộc nhiều

loài khác nhau, cùng sống trong một khoảng không gian và thời gian

nhất định. Các sinh vật trong quần xã có mối quan hệ gắn bó với nhau

như một thể thống nhất và do vậy quần xã co cấu trúc tương đối ổn định.

- Hệ sinh thái bao gồm quần xã sinh vật và sinh cảnh của quần xã. Trong

hệ sinh thái, các sinh vật luôn luôn tác động lẫn nhau và tác động qua lại

với các nhân tố vô sinh của môi trường tạo nên một hệ thống hoàn chỉnh và tương đối ổn định.

+ Tổ chức thế giới sống: Thế giới sống được tổ chức theo nguyên tắc thứ

bậc rất chặt chẽ, trong đó tế bào là đơn vị cơ bản cấu tạo nên mọi cơ thể sinh vật.

+ Có 5 cấp độ tổ chức sống cơ bản: tế bào – cơ thể - quần thể - quần xã – hệ sinh thái.

- Đặc tính nổi trội của các cấp độ tổ chức sống:

+ Có sự chuyển hóa vật chất và năng lượng: Động vật sử dụng thực vật làm

thức ăn, như vậy năng lượng từ các liên kết cấu tạo nên cơ thể thực vật sẽ

được biến đổi để trở thành năng lượng duy trì hoạt động sống của động vật.

+ Sinh trưởng và phát triển: Ví dụ: khi cây sinh trưởng, thân cây to ra,

dài ra, lúc này sẽ phát triển thêm lá, hoa,…

+ Sinh sản: các cơ thể sống cần sinh sản để duy trì giống loài.

+ Tiến hóa thích nghi với môi trường sống. Ví dụ: cá voi và sư tử đều

thuộc lớp thú. Chúng đều có tim 4 ngăn, sinh con và nuôi con bằng sữa.

Tuy nhiên cá voi có cơ thể thuôn dài, mắt kém phát triển, hai chi trước

biến thành vây bơi, không có lông mao,… còn sư tử thì có thị giác phát

triển, 4 chi khỏe mạnh, có lông mao,…

+ Cảm ứng: ví dụ: các loài hoa nở vào những thời điểm khác nhau trong

ngày, trong năm là nhờ sự cảm nhận vào nhiệt độ, chu kì quang.

+ Khả năng tự điều chỉnh. Ví dụ: khi môi trường sống không cung cấp đủ

thức ăn, nơi ở thì các đàn động vật có xu hướng di cư hoặc phân đàn. Ở các

cây cao, phần cành lá phía dưới thấp không lấy được ánh sáng thì sẽ có

xu hướng tự chết để giảm thoát hơi nước qua lá.

Một số ví dụ về khả năng tự điều chỉnh của cơ thể người:

- Khi cơ thể ở môi trường có nhiệt độ cao, hệ mạch dưới da sẽ dãn ra,

lỗ chân lông giãn mở, mồ hôi tiết ra làm mát cơ thể.

- Khi cơ thể ở môi trường có nhiệt độ thấp, các mạch máu dưới da co

lại, xuất hiện hiện tượng run để làm ấm cơ thể.

- Mắt người khi nhìn không rõ có xu hướng khép nhỏ lại, làm thay đổi

cầu mắt, giúp ảnh hiện chính xác ở khoảng tiêu cự để nhìn rõ vật.

- Khi có một tác động quá lớn đến tâm lí con người, não có xu hướng xóa bỏ đoạn kí ức đó.

- Ở hoạt động bài tiết bình thường, cơ thể sẽ thu lại đường- chất có lợi

cho cơ thể và bài thải nitrat – chất gây độc cho cơ thể.

Đáp án C