Có ý kiến cho rằng “Gia đình, dòng họ nào cũng có những truyền thống tốt đẹp”. Em đồng tình hay phản đối ý kiến đó? Vì sao?

Em hiểu thế nào là giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ? Ý nghĩa của việc giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ.

Em hãy lựa chọn các dữ kiện bên dưới để điền vào chỗ trống.

a. nhà sàn                     b. thành thị                        c. Hin-đu giáo                               

d. Phật giáo                   e. bức chạm nổi                 f. ghe thuyền

g. gỗ                              h. kim hoàn                       i. Ấn Độ                            

j. sông nước                  k. chữ Phạn

Đời sống hằng ngày gắn bó với....................... là đặc trưng dễ nhận biết nhất của văn hoá Phù Nam. Người Phù Nam ở................, làm nhà trên kênh rạch, xây ..............ở những vùng đất nổi, đi lại chủ yếu bằng mảng,......................đã du nhập vào Phù Nam.Trong bốn bia khắc bằng............... tồn tại đến ngày nay, bia Đồng Tháp Mười (Đồng Tháp) còn khá nguyên vẹn. ..................và Phật giáo đều được du nhập từ .......................và phát triển ở Phù Nam. Thế kỉ V - VI, ..................chiếm ưu thế. Nhiều pho tượng Phật bằng đủ chất liệu, đá, đồng và đặc biệt là .............vẫn còn tổn tại đến ngày nay.

Bên cạnh một nền nghệ thuật .............tinh tế, phát triển cao, Phù Nam còn nổi tiếng với những ..............trên đá, đất nung.

Em hãy hoàn thành sơ đồ bên dưới:

Em hãy nối các dữ kiện dưới đây sao cho phù hợp.

Các nhà sử học phải sử dụng tư liệu lịch sử, để có được một bức tranh lịch sử gần đúng nhất với những gì xảy ra, hoặc đã từng có trong quá khứ. Trải nghiệm công việc của một nhà sử học, em hãy quan sát và sắp xếp những nhân vật (từ số 1 đến số 6) vào sơ đồ 1 (trang 65). Khi đã chắc chắn rồi, em hãy viết tên những thành phần trong xã hội Chăm-pa tương ứng với các nhân vật trong các tác phẩm đó của nghệ thuật cổ Chăm-pa.

Em hãy điền những từ hay cụm từ vào chỗ trống về hoạt động kinh tế của cư dân Chăm-pa.

a. sắt                        b. trâu bò                          c lâm sản

d. biển                     e. thuyền buôn                  f. sản xuất nông nghiệp

g. lúa                        h. khoáng sản                   i. đánh cá                    

j. trầm hương

Em hãy điền các chi tiết phù hợp với bảng thống kê các thông tin sau về vương quốc Chămpa.

Dựa vào sơ đồ và các thông tin dưới đây, hãy sắp xếp thời gian, kết quả đúng với tên các cuộc đấu tranh giành độc lập mà em được tìm hiểu trong hai bài 18 và 19.

Điền sự kiện vào các chỗ trống trong sơ đồ bên dưới

Đánh giá về chiến thắng Bạch Đằng, hai bộ cổ sử lớn nhất của thời kì phong kiến Việt Nam viết như sau.

“Tiền Ngô Vương có thể lấy quân mới họp của nước Việt ta mà đánh tan được trăm vạn quân của Lưu Hoằng Tháo, mở nước xưng vương. Làm cho người phương Bắc không dám sang lại nữa. Có thể nói là một lần nổi giận mà yên được dân, mưu giỏi mà đánh giặc cũng giỏi vậy”

(Đại Việt sử kí toàn thư, tập I, NXB. Khoa học xã hội, Hà Nội, 1998, tr. 203 - 204)

“Ngô Quyền gặp được nguỵ triều Nam Hán là một nước nhỏ, Hoằng Tháo là thằng hèn kém nên mới có được trận thắng trên sông Bạch Đằng. Đó là một việc may, có gì đáng khen”

(Khâm định Việt sử thông giám cương mục, tập 1, NXB. Giáo dục, 2007, trang 211)

Em đồng ý với nhận định nào? Vì sao?

 Hai tư liệu dưới viết về trận Bạch Đằng năm 938. Cả hai đều được viết vào thế kỉ XIII - XV.

“Định kế rồi (Ngô Quyền) bèn cho đóng cọc ở hai bên cửa biển. Khi nước triều lên, Quyền sai người đem thuyền nhẹ ra khiêu chiến, giả thua chạy để dụ địch đuổi theo. Hoằng Tháo quả nhiên tiến quân vào. Khi binh thuyền đã vào trong vùng cắm cọc, nước triều rút, cọc nhô lên, Quyền bèn tiến quân ra đánh, ai nấy đều liều chết. [Quân Hoằng Tháo] không kịp sửa thuyền mà nước triều rút xuống rất gấp, thuyền đều mắc vào cọc mà lật úp, rối loạn tan vỡ, quân lính chết đuối quá nửa. Quyền thừa thắng đuổi đánh, bắt được Hoằng Tháo giết đi. Vua Hán thương khóc, thu nhặt quân lính còn sót rút về”

(Đại Việt sử kí toàn thư, tập I, NXB. Khoa học xã hội, Hà Nội, 1 998, tr. 203 - 204)

“Khi Hoằng Tháo tới Giao Châu, Ngô Quyền đã giết Công Tiễn, rồi đem quân đón đánh Tháo. Trước đó, Ngô Quyền đã cho cắm cọc vót nhọn và bọc sắt ở cửa biển rồi, khiến người đem thuyền nhẹ, chờ khi nước thuỷ triều dâng lên thì khiêu chiến, giả thua, chạy trốn. Hoằng Tháo đuổi theo, một lát sau, thuỷ triều xuống, các chiến thuyền của Tháo bị mắc cọc, không trở về được, khiến cho quân bị tan rã và chết đuối. Khi ấy, Nghiêm (tên của vua Nam Hán - người dẫn) tới đồn trú ở cửa biển để cứu trợ, nhưng nghe nói Tháo bị thất trận, bèn trở về”.

(Lê Tắc, An Nam chí lược, thế kỉ XIV - bản dịch tiếng Việt)

Hoàn thành các câu hỏi dưới đây sẽ giúp em xác minh tính chính xác về những gì đã xảy ra trong trận Bạch Đằng năm 938.

Yêu cầu số 1. Điểm gì khác nhau trong nội dung hai văn bản?

Yêu cầu số 2. Những thông tin gì mô tả trận đánh mà hai tư liệu đều giống nhau?

Yêu cầu số 3. Em hãy viết ra 5 câu mà em có ấn tượng nhất, rút từ hai tư liệu đó để mô tả về trận chiến trên sông Bạch Đằng năm 938.

Ghi Ð vào trước câu đúng, S trước câu sai

(  ) Mùa đông năm 930, quân Nam Hán xâm lược nước ta.

(  ) Dương Đình Nghệ, một vị tướng cũ của Khúc Hạo, lãnh đạo nhân dân tiếp tục đấu tranh chống Nam Hán.

(  ) Từ Mê Linh, Dương Đình Nghệ xây dựng lực lượng ngày càng lớn mạnh.

(  ) Năm 931, Dương Đình Nghệ đem quân ra tấn công thành Đại La.

(  ) Quân Nam Hán lo sợ, vội cho người về nước xin viện binh.

(  ) Viện binh đến bao vây và uy hiếp thành Đại La

(  ) Quân Nam Hán đại bại, chủ tướng Hốt Tất Liệt bị chém đầu.

(  ) Sau khi đánh tan quân Nam Hán, Dương Đình Nghệ tự xưng Hoàng đế, khôi phục nền tự chủ.

Chọn các dữ kiện điền vào chỗ trống

a. tự chủ                            b. suy yếu                         c. cải cách

d. phong chức                    e. Khúc Hạo                      f. Đại La

g. xây dựng                       h. độc lập                          i. Tiết độ sứ

Từ cuối thế kỉ IX, nhà Đường................. Nhân cơ hội đó, Khúc Thừa Dụ, một hào trưởng ở Hải Dương ngày nay đã đánh chiếm thành................ và tự xưng........................., xây dựng một chính quyền..................... Năm 906, nhà Đường buộc phải .................... Tiết độ sứ cho Khúc Thừa Dụ. Năm 907, Khúc Thừa Dụ mất, con trai là .................. lên thay. Trong 10 năm (907 - 917), chính quyền Khúc Hạo đã tiến hành nhiều ...................tiến bộ, đặt nền móng cho việc ................ chính quyền tự chủ của một nhà nước …….………….......... với phương Bắc.

Em hãy điền tên cuộc khởi nghĩa với bản đồ tương ứng:

Em hãy nối các dữ liệu bên dưới sao cho phù hợp với các cuộc đấu tranh của nhân dân ta trong thời Bắc thuộc.

Em hãy hoàn thành bảng sau về các cuộc đấu tranh giành độc lập tiêu biểu trước thế kỉ X.

Em hiểu thế nào về câu thơ: “Tiếng chẳng mất khi Loa thành đã mất”? (Tiếng Việt, Lưu Quang Vũ). Theo em, yếu tố nào là quan trọng nhất giúp “Ta vẫn là ta” sau hơn mười thế kỉ mất nước?

Đánh dấu (X) vào cột B những đáp án đúng với nguyên nhân các triều đại phong kiến phương Bắc không thực hiện được mục đích đồng hoá nhân dân ta trong thời Bắc thuộc.

Chọn những từ cho sẵn để điền vào chỗ trống trong đoạn văn bên dưới.

Thời Bắc thuộc, người Việt vừa bảo tốn văn hoá truyền thống vừa …...... tiếp thu có chọn lọc và......................... những giá trị văn hoá bên ngoài để phát triển nền văn hoá dân tộc. Người Việt chủ động tiếp thu chữ Hán nhưng vẫn sử dụng........................, dùng âm Việt để đọc chữ Hán, tạo cơ sở hình thành vốn từ........................... ngày càng phong phú và đặc sắc. Những tín ngưỡng truyền thống như............... thờ các vị thần tự nhiên,......................tiếp tục được duy trì. Ẩn mình sau những luỹ tre,............................là thành trì kiên cố bảo tồn phong tục, tập quán Việt như tục nhuộm răng, ăn trầu, xăm mình.

Dựa vào mục 1 phần II trong SGK, em hãy vẽ một sơ đồ tư duy theo gợi ý bên dưới để trình bày về tình hình kinh tế của nước ta trong thời Bắc thuộc.

Dựa vào thông tin ở cột A, em hãy điền vào cột B tên của các chính sách cai trị trong lĩnh vực chính trị, xã hội, văn hoá của chính quyền phong kiến phương Bắc ở nước ta.

Hoàn thành sơ đồ tư duy theo mẫu bên dưới về các chính sách cai trị của phong kiến phương Bắc đối với Giao Châu - An Nam trong thời Bắc thuộc.

Em hãy điền vào chỗ trống những từ và cụm từ thể hiện chính sách bóc lột kinh tế của chính quyền phong kiến đô hộ phương Bắc đối với nước ta.

Dựa vào thông tin trong cột A, em hãy đánh dấu (X) vào cột B các chính sách thể hiện chính sách đồng hoá về văn hoá của chính quyền đô hộ phương Bắc đối với nước ta.

Để “đọc” được những hình chạm khắc trên trống đồng thời kì văn hoá Đông Sơn thật sự không đơn giản.

Ví dụ, chúng ta biết đó là những con chim đang bay thành vòng tròn trên mặt trống nhưng không rõ đó có phải là chim Lạc như ý kiến của nhiều nhà nghiên cứu hay không? Nhiều hình khắc có thể được nhận biết và mô tả nhưng không dễ giải mã ý nghĩa của chúng. Dù vậy, trải nghiệm quá khứ bằng cách quan sát và phân tích những hình chạm khắc của người xưa vẫn là một phương pháp thực sự thú vị và hiệu quả khi các em học lịch sử.

Nhìn vào một số hình chạm khắc trên mặt trống đồng Ngọc Lũ (xem trang 48), hãy chọn một hình mà em thích, sau đó mô tả nó theo những gợi ý sau:

1. Tìm hiểu xuất xứ của trống đồng Ngọc Lũ (tham khảo thêm mục Em có biết trang 78 SGK).

2. Hình ảnh đó diễn tả cảnh gì hay vật gì?

3. Những thông tin gì về đời sống vật chất và tinh thân của cư dân Văn Lang, Âu Lạc được thể hiện qua những hình ảnh đó?

Hoàn thành sơ đồ tư duy theo mẫu bên dưới về đời sống vật chất và tinh thần của cư dân Văn Lang, Âu Lạc.