Hướng dẫn giải:

Một số biện pháp giúp cây trồng dễ dàng hấp thụ dinh dưỡng từ đất:

- Tưới đủ nước và bón phân hợp lí cho cây.

- Đảm bảo độ thoáng khí của đất: sục bùn, xới đất làm đất tơi xốp để tăng độ thoáng khí cho đất.

- Đảm bảo mật độ gieo trồng để cung cấp đủ ánh sáng cho cây.

- Đảm bảo nhiệt độ ổn định cho cây: ủ ấm gốc cây khi lạnh, che chắn cho cây khi trời nóng.

- Bón vôi để xử lí đất chua.

- Bón phân bón hoặc chế phẩm vi sinh để tăng cường hệ vi sinh vật có lợi ở vùng rễ.

Hướng dẫn giải:

Ở bộ xương người phát triển hơn xương thú là:

- Hộp sọ phát triển, tỉ lệ sọ/mặt nhỏ hơn lớp thú đồng nghĩa với sự phát triển não bộ; có lồi cằm giúp cho sự vận động ngôn ngữ.

- Cột sống có 4 chỗ cong, lồng ngực phát triển sang hai bên tạo dáng đứng thẳng.

- Xương tay có các khớp linh hoạt, ngón cái đối diện với 4 ngón còn lại giúp bàn tay linh hoạt để phù hợp với chức năng cầm nắm.

- Xương chậu rộng, xương đùi phát triển, bàn chân hình vòm, xương gót phát triển giúp nâng đỡ cơ thể khi đứng thẳng.

Hướng dẫn giải:

- Tiến hành: Menđen đã tiến hành giao phấn giữa các giống đậu Hà Lan khác nhau về một cặp tính trạng thuần chủng tương phản.

+ Cắt bỏ nhị từ khi chưa chín ở hoa của cây chọn làm mẹ để ngăn ngừa sự tự thụ phấn.

+ Khi nhị đã chín, ông lấy phấn của các hoa trên cây được chọn làm bố rắc vào đầu nhụy hoa của các hoa đã được cắt nhị ở trên cây được chọn làm mẹ.

+ F₁ được tạo thành tiếp tục tự thụ phấn để cho ra F₂.

- Kết quả: F₁ đồng tính về tính trạng của bố hoặc mẹ, còn F₂ có tỉ lệ phân li tính trạng theo tỉ lệ 3 trội : 1 lặn. Dù thay đổi vị trí của các giống làm cây bố và cây mẹ như giống hoa đỏ làm bố và giống hoa trắng làm mẹ hay ngược lại, kết quả thu được của 2 phép lai đều như nhau.

Hướng dẫn giải:

Những hoạt động của NST trong giảm phân và thụ tinh đã tạo ra biến dị tổ hợp là:

- Trong quá trình giảm phân, nhờ hoạt động trao đổi chéo ở kì đầu giảm phân I, phân li độc lập và tổ hợp tự do ở kì sau giảm phân I của các cặp NST đã tạo ra vô số loại giao tử khác nhau.

- Trong quá trình thụ tinh, nhờ hoạt động tổ hợp tự do của các loại giao tử đã tạo ra vô số loại biến dị tổ hợp khác nhau.

Hướng dẫn giải

- Cơ sở khoa học của việc tưới nước hợp lí cho cây trồng: Dựa vào sự cân bằng nước của cây trồng (tương quan giữa sự hấp thụ và quá trình thoát hơi nước). Nếu trạng thái cân bằng nước âm thì phải tưới nước cho cây.

- Để tưới nước hợp lí cho cây cần căn cứ vào:

+ Xác định được khi nào cần tưới nước (dựa vào chỉ tiêu sinh lí về nước của cây như sức hút nước của lá, nồng độ hay áp suất thẩm thấu của dịch tế bào, trạng thái của khí khổng, cường độ hô hấp lá,…).

+ Xác định được lượng nước tưới (dựa vào nhu cầu nước của cây và tính chất lí hóa của đất).

+ Xác định được cách tưới phù hợp với từng nhóm cây.

Hướng dẫn giải:

Sự khác nhau trong sự hấp thụ nước của cây trên cạn và cây thủy sinh:

- Cây trên cạn chủ yếu hấp thụ nước nhờ lông hút ở rễ. Một số cây như thông, sồi,… không có tế bào lông hút thì có nấm sống cộng sinh bao quanh rễ để thực hiện chức năng hấp thụ nước.

- Thực vật thủy sinh hấp thụ nước qua toàn bộ bề mặt cơ thể như rễ, thân, lá,… của cây.

Hướng dẫn giải:

- Cấu tạo của cacbohiđrat: Cacbohiđrat là hợp chất hữu cơ chỉ chứa 3 loại nguyên tố là cacbon, hiđrô, ôxi. Cacbohiđrat được cấu tạo theo nguyên tắc đa phân tạo thành 3 loại đường khác nhau là đường đơn, đường đôi và đường đa.

- Chức năng của cacbohiđrat: Cacbohiđrat là nguồn cung cấp, dự trữ năng lượng của tế bào và cơ thể, đồng thời, tham gia cấu tạo nên tế bào và các bộ phận của cơ thể.

→ Mối quan hệ giữa cấu tạo và vai trò của cacbohiđrat: Nhờ cấu tạo đa phân đã tạo nhiều loại cacbohiđrat với cấu trúc không gian khác nhau dẫn đến tính chất hóa học và vật lí khác nhau phù hợp với chức năng cung cấp, dự trữ năng lượng và chức năng cấu tạo nên tế bào và các bộ phận của cơ thể.

Hướng dẫn giải:

- Ứng dụng tính hướng đất: làm cho đất tơi xốp, thoáng khí, đủ ẩm để rễ cây sinh trưởng ăn sâu vào đất; cần vun gốc cho cây khoai tây để tạo nhiều củ;…

- Ứng dụng tính hướng sáng: dựa vào nhu cầu ánh sáng của mỗi loại cây là khác nhau, có thể trồng xen canh cây ưa sáng và cây ưa bóng để nâng cao hiệu quả kinh tế; đảm bảo mật độ cây trồng để đáp ứng đủ nhu cầu ánh sáng của từng cây; chiếu sáng sát mặt đất cho cây và cành thấp phát triển, tạo ra nhiều quả;…

- Ứng dụng tính hướng nước: tưới nước tại các rãnh để rễ cây lan rộng, phun trực tiếp vào cây để nước thấm sâu vào lòng đất giúp rễ cây ăn sâu;…

- Ứng dụng tính hướng hoá: bón phân theo tán lá hoặc nơi có nhiều rễ phụ và lông hút làm phát triển bộ rễ theo chiều sâu; khi bón phân, cần chú ý đến đặc điểm của bộ rễ: bón phân nông cho cây có rễ chùm, bón phân sâu cho cây có rễ cọc;…

Hướng dẫn giải:

Tên gọi chung của các vật sống, bao gồm động vật, thực vật và vi sinh vật là sinh vật.

Hướng dẫn giải:

 - Có thể nhận biết các thể đa bội bằng mắt thường qua các dấu hiệu như kích thước tế bào của cây tăng, cơ quan sinh dưỡng to, sinh trưởng phát triển mạnh, chống chịu tốt với điều kiện môi trường không thuận lợi.

- Ứng dụng các đặc điểm của thể đa bội trong chọn giống cây trồng: tăng kích thước thân, cành cây lấy gỗ để tăng sản lượng gỗ cây rừng; tăng kích thước thân, lá, củ, quả đối với cây rau, ăn củ, ăn quả; dựa vào đặc điểm sinh trưởng mạnh và chống chịu tốt để chọn được giống có năng suất cao và sức chống chịu tốt với điều kiện bất lợi của môi trường;…

- Một giống cây trồng đa bội ở Việt Nam: Cây chuối ở nhà trồng là giống cây đa bội có nguồn gốc từ cây chuối rừng. Quá trình hình thành như sau: do điều kiện không bình thường trong quá trình phát sinh giao tử các cặp NST tương đồng ở chuối rừng không phân li trong giảm phân, hình thành giao tử 2n. Giao tử 2n này kết hợp với giao tử bình thường n tạo ra hợp tử tam bội 3n. Hợp tử này có quả to, ngọt, không hạt nên con người đã giữ lại trồng và nhân lên bằng hình thức sinh sản sinh dưỡng (vì không có hạt) để tạo thành chuối nhà.

Hướng dẫn giải:

Phân biệt NST thường với NST giới tính:

Hướng dẫn giải

- Hiện tượng co nguyên sinh: Khi cho dung dịch muối vào tiêu bản, môi trường bên ngoài trở lên ưu trương, nước thấm từ tế bào ra ngoài làm tế bào mất nước, chất nguyên sinh co lại. Lúc này, màng sinh chất tách khỏi thành tế bào gây ra hiện tượng co nguyên sinh.

- Hiện tượng phản co nguyên sinh: Khi cho thêm nước cất vào tiêu bản, môi trường ngoài trở lên nhược trương, nước lại thấm vào trong tế bào làm tế bào từ trạng thái co nguyên sinh trở lại trạng thái bình thường tạo nên hiện tượng phản co nguyên sinh.

Hướng dẫn giải:

Biện pháp để hạn chế hô hấp kị khí trong trồng trọt:

- Cày, xới kĩ đất trước khi gieo trồng.

- Vun gốc cho cây trồng.

- Có biện pháp tưới tiêu nước hợp lí, tránh tình trạng ngập úng.

- …

Hướng dẫn giải:

Phương pháp phân tích thế hệ lai của Menđen gồm có các nội dung cơ bản sau:

- Lai các cặp bố mẹ thuần chủng khác nhau về cặp hay một số cặp tính trạng tương phản.

- Theo dõi sự di truyền riêng rẽ của từng cặp tính trạng ở đời con cháu.

- Dùng tính toán thống kê để phân tích số lượng thu được.

- Rút ra quy luật di truyền các tính trạng.

Hướng dẫn giải:

Vai trò của đột biến cấu trúc NST:

- Cung cấp nguồn nguyên liệu sơ cấp cho quá trình chọn giống và tiến hoá.

- Sử dụng đột biến cấu trúc NST (đột biến mất đoạn) để xác định vị trí của gen trên NST nhằm lập bản đồ gen.

Hướng dẫn giải:

Cây thường mọc nghiêng về hướng có ánh sáng là do ngọn cây có tính hướng sáng. Nguyên nhân của tính hướng sáng là do sự tác động không đều của ánh sáng ở 2 phía của chồi đỉnh, dẫn đến sự phân bố không đều auxin ở hai phía của chồi đỉnh (auxin tập trung ở phía nhận được ít ánh sáng hơn). Kết quả, phía nhận được ít ánh sáng hơn có tốc độ sinh trưởng nhanh hơn, gây nên sự uốn cong thân cây về hướng có ánh sáng.

Hướng dẫn giải:

Sự khác nhau giữa lông ống và lông tơ của chim bồ câu:

- Lông ống: có các sợi lông làm thành phiến mỏng, giúp cho cánh chim có một diện tích rộng khi dang ra.

- Lông tơ: có các sợi lông mảnh làm thành chùm lông xốp, giúp giữ nhiệt, làm nhẹ cơ thể.

Hướng dẫn giải:

- Giữa hai biện pháp tăng thể tích co tim và tăng nhịp tim, biện pháp tăng thể tích co tim có lợi cho hệ tim mạch hơn.

- Giải thích: Tăng thể tích co tim có lợi hơn vì nếu tăng nhịp tim thì tim phải tăng thời gian hoạt động, giảm thời gian nghỉ ngơi dẫn đến tim mệt mỏi, suy yếu; còn nếu tăng thể tích co tim thì mỗi lần co sẽ tống được một lượng máu lớn hơn vào trong hệ mạch dẫn sẽ làm giảm nhịp co tim giúp tim có thời gian nghỉ ngơi dài hơn để phục hồi sức làm việc.

Hướng dẫn giải:

Phân biệt virus trần và virus có vỏ ngoài:

- Virus trần: được cấu tạo từ 2 thành phần là lõi axit nucleic và vỏ capsit, không có vỏ ngoài bao bọc bên ngoài.

- Virus có vỏ ngoài: được cấu tạo từ 3 thành phần là lõi axit nucleic, vỏ capsit và có vỏ ngoài bao bọc bên ngoài. Trên mặt vỏ ngoài có các gai glicoprotein làm nhiệm vụ kháng nguyên và giúp virus bám lên bề mặt tế bào chủ.

Hướng dẫn giải:

Mỗi tế bào lúa nước có 2n = 24 NST.

- Khi ở kì sau của giảm phân I, mỗi tế bào chứa 2n NST kép → Ở kì sau của giảm phân I, tế bào chứa 24 NST kép.

- Khi ở kì cuối của giảm phân I, mỗi tế bào chứa n NST kép → Ở kì cuối của giảm phân I, tế bào chứa 12 NST kép.

- Khi ở kì cuối của giảm phân II, mỗi tế bào chứa n NST đơn → Ở kì cuối của giảm phân II, tế bào chứa 12 NST đơn.

Hướng dẫn giải:

Quá trình hình thành tế bào không nhân: Tế bào không nhân hình thành tế bào một nhân như bao tế bào khác, sau đó sẽ được biệt hóa bằng cách một loại enzim vào và phân giải nhân để hình thành tế bào không nhân.

Quá trình hình thành tế bào nhiều nhân: Tế bào nhiều nhân hình thành tế bào một nhân, trải qua quá trình nguyên phân bình thường nhưng ở kì cuối thì thành tế bào không co thắt lại (tế bào thực vật) hoặc không hình thành vách ngăn tế bào (tế bào thực vật) làm tế bào chất không phân chia và tế bào trở thành tế bào lớn với hai nhân. Quá trình trên tiếp tục đến khi đạt số nhân mong muốn.

Hướng dẫn giải:

- Phân biệt cấu trúc và chức năng của prôtêin xuyên màng và prôtêin bám màng:

- Nói 2 loại prôtêin này có ảnh hưởng đến tính linh động của màng sinh chất vì: 2 loại prôtôin trên có thể thay đổi vị trí (các phân tử prôtêin có khả năng chuyển động quay, chuyển dịch lên xuống giữa 2 lớp màng) hoặc thay đổi hình thù trong không gian tạo nên tính linh hoạt mềm dẻo cho màng. Ngoài ra, khi bình thường các phân tử prôtêin phân bố tương đối đồng đều trên màng, nhưng khi có sự thay đổi nào đó của môi trường thì các prôtêin lại có khả năng di chuyển tạo nên những tập hợp lại với nhau.

Hướng dẫn giải:

Phơi khô hoặc sấy khô giúp làm giảm hàm lượng nước trong thực phẩm. Hàm lượng nước thấp giúp hạn chế được sự phát triển của vi sinh vật gây thối hỏng thực phẩm. Nhờ đó, kéo dài được thời gian bảo quản thực phẩm.

Hướng dẫn giải:

● Các nguyên nhân làm gián đoạn hô hấp và cách xử lí:

- Các nguyên nhân làm gián đoạn hô hấp là:

+ Tất cả các nguyên nhân làm tắc nghẽn đường thở đều làm gián đoạn hô hấp như chết đuối, mắc dị vật,...

+ Nguyên nhân làm tắc nghẽn đường thở còn có môi trường không có không khí để thở như thiếu O₂ hoặc nhiều CO,...

- Các cách xử lí là:

+ Cần phải loại bỏ các nguyên nhân làm gián đoạn hô hấp: Trường hợp chết đuối, loại bỏ nước khỏi phổi bằng cách vừa cõng nạn nhân (ở tư thế dốc ngược đầu). Trường hợp điện giật, tìm vị trí cầu dau hay công tắc điện để ngắt điện. Trường hợp bị lâm vào môi trường thiếu khi để thở thì cần khiêng nạn nhân ra khỏi khu vực đó.

+ Thực hiện các biện pháp khôi phục hô hấp: Hà hơi thổi ngạt, thở oxygen, thở máy, mở ống nội khí quản,…

● Các tác nhân gây hại cho hệ hô hấp và các biện pháp bảo vệ hệ hô hấp:

- Các tác nhân gây hại cho hệ hô hấp là: bụi, khí độc, các chất độc (nicotin, nitrozamin,...), các loại vi sinh vật gây hại,...

- Biện pháp bảo vệ hệ hô hấp: trồng nhiều cây xanh; thường xuyên dọn dẹp vệ sinh; không khạc nhổ bừa bãi; không hút thuốc, hạn chế dùng các thiết bị thải khí độc; đeo khẩu trang khi dọn vệ sinh, khi đi đường; đảm bảo nơi ở và nơi làm việc sạch sẽ, đủ nắng, gió, tránh ẩm thấp;…

Hướng dẫn giải:

- Cần phải ăn đa dạng và phối hợp hợp lí giữa các nhóm thực phẩm vì: Cơ thể cần đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng với hàm lượng phù hợp để thực hiện các hoạt động sống. Mà mỗi loại thức ăn chỉ cung cấp một số nhóm chất dinh dưỡng với hàm lượng nhất định, không một loại thức ăn nào có thể cung cấp đầy đủ nhu cầu dinh dưỡng cần thiết của cơ thể. Do đó, cần phải ăn đa dạng và phối hợp giữa các nhóm thực phẩm để cung cấp đầy đủ nhu cầu dinh dưỡng cần thiết của cơ thể. Ngoài ra, việc ăn đa dạng và phối hợp hợp lí giữa các nhóm thực phẩm cũng tạo cảm giác ngon miệng, kích thích việc tiêu hóa hiệu quả hơn.

- Không nên ăn thật nhiều một nhóm thực phẩm vì: Cơ thể cần đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng với hàm lượng phù hợp để thực hiện các hoạt động sống. Mà mỗi nhóm thực phẩm chỉ cung cấp một số nhóm chất dinh dưỡng với hàm lượng nhất định, không một nhóm thực phẩm nào có thể cung cấp đầy đủ nhu cầu dinh dưỡng cần thiết của cơ thể. Do đó, việc ăn thật nhiều một nhóm thực phẩm sẽ khiến cơ thể bị mất cân bằng dinh dưỡng, dẫn đến cơ thể không thể thực hiện các hoạt động sống một cách bình thường.

Hướng dẫn giải:

Không nên ăn tiết canh và các loại thực phẩm chưa chế biến kĩ vì: Tiết canh và các loại thực phẩm chưa chế biến kĩ chứa nhiều loại mầm bệnh khác nhau như các loại vi trùng, vi khuẩn gây bệnh. Do đó, khi ăn tiết canh và các loại thực phẩm chưa chế biến kĩ, cơ thể sẽ có nguy cơ nhiễm bệnh, gây hại cho sức khỏe.

Hướng dẫn giải:

● Giống nhau: Tế bào người và tế bào thực vật đều là tế bào nhân thực. 

● Khác nhau: 

Hướng dẫn giải:

- Giống nhau: Mô biểu bì và mô liên kết đều cấu tạo từ tế bào.

- Khác nhau:

Hướng dẫn giải:

- Vai trò của các phân tử lipit trong việc quy định tính ổn định của màng: Lớp kép photpholipit nhờ liên kết cộng hóa trị tạo nên bộ khung liên tục tương đối ổn định. Đồng thời, lớp kép photpholipit còn làm tăng tính ổn định của màng bằng cách xen kẽ với các phân tử cholesterol và tăng tỉ lệ phân tử photpholipit no.

- Vai trò của các phân tử lipit trong việc quy định tính mềm dẻo của màng: Các phân tử lipit có thể dịch chuyển lên xuống và dịch chuyển ngang, thay đổi tính thấm đáp ứng với các hoạt động thích nghi của tế bào. Đồng thời, lớp kép photpholipit còn làm tăng tính mềm dẻo của màng bằng cách giảm tỉ lệ các phân tử cholesterol và tăng tỉ lệ phân tử photpholipit không no.

Hướng dẫn giải:

Các sự kiện quan trọng nhất trong quá trình giảm phân và thụ tinh có ý nghĩa trong việc duy trì ổn định bộ NST đặc trưng của loài chính là hoạt động phân li và tổ hợp của NST:

- Trong giảm phân, NST nhân đôi 1 lần nhưng có 2 lần phân chia vào kì sau I và kì sau II dẫn tới giao tử được tạo thành mang bộ NST giảm đi một nửa so với tế bào mẹ ban đầu (bộ NST đơn bội).

- Trong thụ tinh, sự kết hợp 2 bộ NST đơn bội giữa giao tử đực và giao tử cái đã giúp bộ NST lưỡng bội đặc trưng cho loài được phục hồi.

Hướng dẫn giải:

Điểm khác nhau về cấu trúc và chức năng giữa mỡ và photpholipit:

Hướng dẫn giải:

- Khi bẻ khớp ngón tay thì không gian trống giữa các khớp xương giãn ra, áp suất giảm khiến chất hoạt dịch bị hút vào các khoảng trống gây ra tiếng rắc rắc mà chúng ta thường nghe.

- Việc bẻ khớp ngón tay không gây quá nhiều hậu quả nghiêm trọng. Nhưng nếu thực hiện bẻ khớp tay quá nhiều sẽ dẫn đến làm tổn thương các mô nang liên kết xung quanh, làm khớp ngón tay bạn to lên trông thấy, đồng thời, hệ lụy kéo theo là nó sẽ làm giảm sức cầm nắm của bản thân người bẻ khớp.

Hướng dẫn giải:

Số nu trên gen là: 5100 × 2 : 3,4 = 3000 (nu). 

Ta có: %rG - %rU = 20% 

           %rX - %rA = 40% 

⇒ %rG - %rU + %rX - %rA = %G - %A = (20% + 40%) : 2 = 30% (1) 

Mà %G + %A = 50% (2) 

Từ (1) và (2) suy ra: %A = %T = 10%

                                  %G = %X = 40%

⇒  Số nu mỗi loại của gen là: 

A = T = 10% × 3000 = 300 (nu) 

G = X = 40% × 3000 = 1200 (nu) 

Hướng dẫn giải:

ADP (Adenosine Diphosphat) được hình thành từ ATP sau bị đứt một liên kết cao năng, giải phóng một gốc phosphat để cung cấp năng lượng (7,3 cal/mol) cho mọi hoạt động sống của tế bào.

Hướng dẫn giải:

Có thể thiết kế theo hướng dẫn sau:

- Dùng len để làm NST. Chú ý ở kì trung gian, sau và giữa của nguyên phân và giảm phân II, các kì của giảm phân I cần hai màu len đan vào nhau để thể hiện hai nhiễm sắc thể trong cặp tương đồng.

- Màu len thứ ba được sử dụng làm thoi phân bào.

- Dán NST lên giấy bằng keo dán.

- Sử dụng bút lông (nhiều màu) để thể hiện màng tế bào, nhân tế bào, tế bào chất. Chú ý màng tế bào dần biến mất ở kì đầu, biến mất hoàn toàn ở kì sau và kì giữa, hình thành lại dần ở kì cuối.

Hướng dẫn giải:

- Sự lớn lên của tế bào tạo thành các tế bào trưởng thành làm nguyên liệu cho quá trình sinh sản của tế bào.

- Sự sinh sản của tế bào tạo thành các tế bào con (nguyên liệu cho sự lớn lên) nhờ quá trình trao đổi chất tạo thành các tế bào trưởng thành.

→ Sự lớn lên và sinh sản của tế bào có ý nghĩa làm tăng số lượng tế bào, giúp cơ thể sinh vật lớn lên và thay thế các tế bào bị tổn thương hoặc chết.

Hướng dẫn giải:

Loài có 23 nhóm gen liên kết → 2n = 46. Đây chính là bộ NST của loài người.

Hướng dẫn giải:

Hướng dẫn giải:

- Xác định số liên kết hiđrô ở gen thứ nhất:

+ Số nu của gen là: 4080 : 3,4 × 2 = 2400 → Mỗi mạch của gen có 2400 : 2 = 1200 nu.

+ Mạch thứ nhất của gen có số nu loại A, T, G, X lần lượt phân chia theo tỉ lệ 1: 2: 3: 4. Do đó:

A₁ = T₂ = \(\frac{1}{{10}} \times 1200 = 120\) nu; T₁ = A₂ = \(\frac{2}{{10}} \times 1200 = 240\) nu

G₁ = X₂ = \(\frac{3}{{10}} \times 1200 = 360\) nu; X₁ = G₂ = \(\frac{4}{{10}} \times 1200 = 480\) nu

→ A = T = 120 + 240 = 360 nu; G = X = 360 + 480 = 840 nu

→ Số liên kết hiđrô của gen thứ nhất là: H = 2A + 3G = 360 × 2 + 840 × 3 = 3240.

- Xác định số liên kết hiđrô ở gen thứ hai:

+ Gen thứ hai dài bằng gen thứ nhất → Mỗi mạch của gen thứ hai có 1200 nu.

+ Mạch thứ hai của gen này có số nu loại A = 2T = 3G = 4X. Do đó:

\({A_2} + \frac{1}{2}{A_2} + \frac{1}{3}{A_2} + \frac{1}{4}{A_2} = 1200 \to {A_2} = 576 = {T_1}\)

→ T₂ = A₁ = \(\frac{1}{2} \times 576 = 288\) nu

→ G₂ = X₁ = \(\frac{1}{3} \times 576 = 192\) nu

→ X₂ = G₂ = \(\frac{1}{4} \times 576 = 144\) nu

→ A = T = 576 + 288 = 864 nu; G = X = 192 + 144 = 336 nu

→ Số liên kết hiđrô của gen thứ hai là: H = 2A + 3G = 864 × 2 + 336 × 3 = 2736.

Vậy số liên kết hiđrô của gen thứ nhất có nhiều hơn gen thứ hai là: 3240 – 2736 = 504.

Hướng dẫn giải:

Trong 4 bậc cấu trúc của prôtêin, bậc cấu trúc là quan trọng nhất là cấu trúc bậc 1. Vì cấu trúc bậc 1 là trình tự các axit amin trên chuỗi polypeptit sẽ xác định nên tính đặc thù, đa dạng của protein đồng thời quyết định cấu trúc bậc hai, bậc 3 và bậc 4 (nếu có) của protein.

Hướng dẫn giải:

- Môi trường ưu trương là môi trường mà nồng độ chất hòa tan lớn hơn so với môi trường nội bào. Nếu tế bào lông hút được đặt trong môi trường ưu trương thì sẽ xảy ra hiện tượng co nguyên sinh – nước từ trong tế bào sẽ đi ra ngoài làm cho tế bào co lại và nếu co quá nhiều sẽ làm tế bào lông hút không có khả năng phục hồi rồi chết.

- Môi trường axit sẽ làm biến tính các cấu trúc của tế bào, dẫn đến tế bào lông hút bị tiêu biến.

Hướng dẫn giải:

- Cấu tạo tế bào gồm 3 thành phần chính: nhân, chất tế bào và màng sinh chất.

- Chức năng của 3 thành phần chính của tế bào:

+ Màng sinh chất: bảo vệ tế bào, tham gia vào quá trình trao đổi chất giữa tế bào và môi trường.

+ Chất tế bào: là nơi diễn ra các hoạt động sống của tế bào.

+ Nhân: là nơi chứa vật chất di truyền, điều khiển mọi hoạt động sống của tế bào.

Hướng dẫn giải:

- Số nuclêôtit của gen là: \(N = \frac{{L \times 2}}{{3,4}} = \frac{{5100 \times 2}}{{3,4}} = 3000\)

- Xác định số nu mỗi loại của gen:

A = T = 30% × N = 30% × 3000 = 900 nu.

G = X = 3000 : 2 – 900 = 600 nu.

- Khi gen nhân đôi 3 lần thì số nu từng loại môi trường là:

A_mtcc = T_mtcc = (2³ - 1) × Agen = 7 × 900 = 6300 nu.

G_mtcc = X_mtcc = (2³ - 1) × Agen = 7 × 600 = 4200 nu.

Hướng dẫn giải:

Sơ đồ phản ánh mối quan hệ cho và nhận giữa các nhóm máu để không gây kết dính hồng cầu:

Hướng dẫn giải:

- Quy ước gen: A − cây cao trội hoàn toàn a − thân thấp; B − lá chẻ trội hoàn toàn b − lá nguyên.

- Xác định kiểu gen của P: Cây cao, lá nguyên thuần chủng có kiểu gen AAbb, cây thấp, lá chẻ thuần chủng có kiểu gen aaBB.

- Sơ đồ lai:

P(t/c):     AAbb (cây cao, lá nguyên)    ×    aaBB (cây thấp, lá chẻ)

G_P:                    Ab                                                       aB

F₁:                                         AaBb (100% cây cao, lá chẻ)

F₁ × F₁:  AaBb (cây cao, lá chẻ)            ×   AaBb (cây cao, lá chẻ)

G_F1:           AB, Ab, aB, ab                                AB, Ab, aB, ab

F₂: 

+ Tỉ lệ kiểu gen: 9 A-B- : 3A-bb : 3aaB- : 1aabb

+ Tỉ lệ kiểu hình: 9 cây cao, lá chẻ : 3 cây cao, lá nguyên : 3 cây thấp, lá chẻ : 1 cây thấp, lá nguyên

Hướng dẫn giải:

Các biện pháp để vệ sinh và bảo vệ hệ tuần hoàn:

- Cần hạn chế các nguyên nhân tăng nhịp tim và huyết áp không mong muốn.

- Không sử dụng các chất kích thích: rượu bia, thuốc lá, herôin,…

- Băng bó kịp thời các vết thương không để cơ thể mất nhiều máu.

- Hạn chế ăn các thức ăn có hại cho hệ tim mạch: mỡ động vật, thức ăn quá mặn,…

- Cần tiêm phòng các bệnh có hại cho tim mạch: cúm, thương hàn, bạch hầu,… và điều trị kịp thời các chứng bệnh khác như cúm, thấp khớp,…

- Khám bệnh định kì để phát hiện sớm và chữa trị kịp thời các khuyết tật liên quan hệ tim mạch.

- Có đời sống tinh thần thoải mái, vui vẻ; tránh các cảm xúc âm tính.

- Cần rèn luyện hệ tim mạch thường xuyên, đều đặn bằng các hình thức thể dục thể thao, lao động đều đặn, vừa sức kết hợp với xoa bóp ngoài da.

Hướng dẫn giải:

Giải thích câu tục ngữ nhai kĩ no lâu về mặt sinh học: Khi nhai càng kĩ thì thức ăn được nghiền nhỏ, trộn đều dịch tiêu hóa giúp hiệu suất tiêu hóa càng cao. Nhờ đó, cơ thể hấp thụ được nhiều chất dinh dưỡng hơn nên no lâu hơn. 

Hướng dẫn giải:

Có thể xác định tuổi của cây gỗ bằng cách đếm số vòng gỗ của cây (qua mặt cắt ngang thân cây). Mỗi năm, tầng sinh trụ sẽ sinh ra thêm 1 tầng mạch gỗ và một tầng mạch rây. Như vậy, mỗi năm cây sẽ cho thêm một chút gỗ ở vòng ngoài. Dựa vào số lượng vòng gỗ ta có thể đoán được số tuổi của cây.

Hướng dẫn giải:

● Giống nhau:

- Đều là pha cố định CO₂ để tổng hợp các chất hữu cơ.

- Diễn biến có thực hiện chu trình Canvin.

● Khác nhau:

Hướng dẫn giải:

Các loài sinh sản hữu tính biến dị tổ hợp lại phong phú hơn nhiều so với những loài sinh sản vô tính vì:

- Ở loài sinh sản hữu tính, cơ chế sinh sản là sự kết hợp của giảm phân và thụ tinh. Thông qua giảm phân, sự trao đổi chéo, phân li và tổ hợp tự do của NST đã tạo ra vô số các loại giao tử khác nhau. Thông qua thụ tinh, sự kết hợp ngẫu nhiên giữa các loại giao tử đực và giao tử cái đã tạo ra vô số biến dị tổ hợp phong phú.

- Ở loài sinh sản vô tính, cơ chế sinh sản là nguyên phân. Thông qua nguyên phân, bộ NST của cơ thể mẹ được truyền đạt nguyên vẹn cho cơ thể con nên không dẫn tới xuất hiện biến dị tổ hợp.

Hướng dẫn giải:

Quá trình trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng là điều kiện cơ bản giúp duy trì sự sống, sinh trưởng, phát triển và sinh sản ở các loài sinh vật:

- Cung cấp nguyên liệu cấu tạo nên tế bào và cơ thể. Ví dụ: Protein – sản phẩm của quá trình trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng là thành phần cấu tạo nên màng sinh chất, lipid là thành phần cấu tạo nên mô mỡ,…

- Cung cấp nguyên liệu thực hiện chức năng của tế bào và cơ thể. Ví dụ: Diệp lục - sản phẩm của quá trình trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng tham gia quá trình quang hợp,…

- Cung cấp năng lượng cho các hoạt động sống của cơ thể như vận động, vận chuyển các chất, sinh trưởng và phát triển, cảm ứng, sinh sản,… Ví dụ: Quá trình phân giải đường glucose tạo ra năng lượng ATP cung cấp cho các hoạt động sống của cơ thể.

- Đào thải các chất thải, dư thừa ra khỏi cơ thể để đảm bảo duy trì cân bằng nội môi.

Hướng dẫn giải:

Có 3 loại khớp:

- Khớp động (ví dụ khớp chân, tay): giúp cơ thể có những cử động linh hoạt đáp ứng được những yêu cầu lao động và hoạt động phức tạp.

- Khớp bán động (ví dụ khớp giữa các đốt sống): là loại khớp có cử động hạn chế, giúp cơ thể mềm dẻo trong dáng đi thẳng và lao động phức tạp.

- Khớp bất động (ví dụ khớp hộp sọ, khớp xương sườn – xương ức): là loại khớp không cử động được, có vai trò bảo vệ các cơ quan phía trong nó. 

Hướng dẫn giải:

Con người ta có khả năng miễn dịch sau khi được tiêm vacxin hoặc sau khi mắc một số bệnh nhiễm khuẩn nào đó vì: Sau khi được tiêm vacxin hoặc sau khi mắc một số bệnh nhiễm khuẩn nào đó, cơ thể sẽ được tiếp xúc với kháng nguyên gây ra bệnh đó. Khi đó, cơ thể sẽ hình thành kháng thể phù hợp để liên kết và làm bất hoạt kháng nguyên. Đồng thời, cơ thể cũng tạo ra các tế bào ghi nhớ để nếu sau này có kháng nguyên tương tự (mầm bệnh) xuất hiện thì cơ thể sẽ hình thành kháng thể để tiêu diệt ngay. Nhờ đó tạo ra khả năng miễn dịch cho cơ thể.

Hướng dẫn giải:

- Vai trò của quá trình thoát hơi nước đối với thực vật:

+ Là động lực đầu trên của dòng mạch gỗ giúp vận chuyển nước và các ion khoáng từ rễ lên lá và đến các bộ phận khác của cây, tạo môi trường liên kết các bộ phận của cây; tạo độ cứng cho thực vật thân thảo.

+ Giúp hạ nhiệt độ của lá vào những ngày nắng nóng đảm bảo cho các quá trình sinh lí xảy ra bình thường. 

+ Tạo điều kiện cho CO₂ khuếch tán vào lá cung cấp cho quang hợp.

- Vai trò của quá trình thoát hơi nước đối với môi trường: Thoát hơi nước tạo ra hơi nước giúp điều hòa nhiệt độ, độ ẩm trong môi trường. Ngoài ra, quá trình thoát hơi nước tạo điều kiện cho CO₂ khuếch tán vào lá giúp điều hòa hàm lượng CO₂ trong không khí, giảm hiệu ứng nhà kính.

Hướng dẫn giải:

- Tế bào là đơn vị cấu tạo của cơ thể vì: Mọi cơ thể từ đơn bào đến đa bào đều có cấu tạo từ tế bào.

- Tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể vì: Tất cả những hoạt động sống như trao đổi chất gắn liền với chuyển hóa năng lượng, sinh trưởng, phát triển, cảm ứng và sinh sản của cơ thể đều được thực hiện ở tế bào.

Hướng dẫn giải:

- Nội dung quy luật phân li độc lập: Các cặp nhân tố di truyền (cặp gen) đã phân li độc lập trong quá trình phát sinh giao tử.

- Ý nghĩa của quy luật phân li độc lập:

+ Về mặt lí luận: Quy luật phân li độc lập đã chỉ ra một trong những nguyên nhân làm xuất hiện những biến dị tổ hợp vô cùng phong phú ở các loài sinh vật giao phối. Loại biến dị này là một trong những nguồn nguyên liệu quan trọng đôi với chọn giống và tiến hoá.

+ Về mặt thực tiễn: Quy luật phân li độc lập giúp dự đoán được tỉ lệ phân li kiểu gen, kiểu hình ở đời sau, từ đó, giúp con người tìm ra các tổ hợp lai cho năng suất cao.

Hướng dẫn giải:

Một số sinh vật được cấu tạo nên chỉ từ một tế bào: vi khuẩn lam, vi khuẩn E.coli, trùng roi, trùng giày, trùng kiết lị, nấm men,…

Hướng dẫn giải:

Gen có 90 vòng xoắn → Số nu của gen là: 90 × 20 = 1800 → Số nu ở mỗi mạch của gen là: 1800 : 2 = 900.

Ta có: \({A_1} + {T_1} + {X_1} + {G_1} = 900\)mà A₁ = G₁; T₁/X₁ = 7/2; T₁/A₁ = 7/3 → A₁ = G₁= 3/7T₁; X₁ = 2/7T₁. Do đó:

\(\begin{array}{l}\frac{3}{7}{T_1} + {T_1} + \frac{2}{7}{T_1} + \frac{3}{7}{T_1} = 900 \to {T_1} = 420\\ \to {A_1} = {G_1} = \frac{3}{7}{T_1} = \frac{3}{7} \times 420 = 180\\ \to {X_1} = \frac{2}{7}{T_1} = \frac{2}{7} \times 420 = 120\end{array}\)

Vậy số lượng từng loại nu của gen trên là:

A = T = A₁ + T₁ = 180 + 420 = 600.

G = X = G₁ + X₁ = 180 + 120 = 300.

Hướng dẫn giải:

Hướng dẫn giải:

P:         AaBb (vàng, trơn)    ×    aabb (xanh, nhăn)

G_P:         AB, Ab, aB, ab                         ab

F₁:                                      

+ Tỉ lệ kiểu gen: 1 AaBb : 1 Aabb : 1 aaBb : 1aabb

+ Tỉ lệ kiểu hình: 1 vàng, trơn : 1 vàng, nhăn : 1 xanh, trơn : 1 xanh, nhăn.

Hướng dẫn giải:

Hướng dẫn giải:

Phân biệt máu, nước mô và bạch huyết:

- Máu gồm huyết tương và các tế bào máu (hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu), máu được vận chuyển trong hệ mạch máu và không thực hiện trao đổi chất trực tiếp với các tế bào.

- Nước mô là một số thành phần của máu (gồm huyết tương, bạch cầu, tiểu cầu) thẩm thấu qua thành mạch máu, nước mô bao quanh và tiếp xúc trực tiếp với các tế bào.

- Bạch huyết là nước mô thẩm thấu qua thành mạch bạch huyết, bạch huyết lưu chuyển trong mạch bạch huyết rồi đổ về tĩnh mạch và hoà vào máu.

Hướng dẫn giải:

- P thuần chủng: hạt vàng, trơn lai với hạt xanh, nhăn → F₁ thu được 100% hạt vàng, trơn → Hạt vàng là trội hoàn toàn so với hạt xanh, hạt trơn là trội hoàn toàn so với hạt nhăn → Quy ước gen: A – hạt vàng >> a – hạt xanh; B – hạt trơn >> b – hạt nhăn.

- P thuần chủng: hạt vàng, trơn lai với hạt xanh, nhăn → Kiểu gen của P: AABB × aabb → Kiểu gen của F₁ là: AaBb.

- Cho F₁ lai phân tích: AaBb × aabb. Ta có sơ đồ phép lai:

P:         AaBb (vàng, trơn)    ×    aabb (xanh, nhăn)

G_P:         AB, Ab, aB, ab                         ab

F₁:                                     

+ Tỉ lệ kiểu gen: 1 AaBb : 1 Aabb : 1 aaBb : 1aabb

+ Tỉ lệ kiểu hình: 1 vàng, trơn : 1 vàng, nhăn : 1 xanh, trơn : 1 xanh, nhăn.

Vậy F₁ lai phân tích, tỉ lệ kiểu hình ở F₂ là: 1 vàng, trơn : 1 vàng, nhăn : 1 xanh, trơn : 1 xanh, nhăn.