Thi Online (2023) Đề thi thử Ngữ văn THPT soạn theo ma trận đề minh họa BGD (Đề 12) có đáp án
Thi Online (2023) Đề thi thử Ngữ văn THPT soạn theo ma trận đề minh họa BGD (Đề 12) có đáp án
-
339 lượt thi
-
6 câu hỏi
-
45 phút
Danh sách câu hỏi
Câu 1:
Mưa Đồng Lộc, gió Truông Bồn
Gương mồ côi
Lược mồ côi
Dáng
Bao liệt nữ
Dưới trời bom tuôn
Mưa Đồng Lộc
Gió Truông Bồn
Miền trung dằng dặc
Cát cồn thương đau
Giờ này
Các chị về đâu
Tóc mây xanh mướt
Một màu thuỷ chung
Thương Đồng Lộc
Nhớ Truông Bồn
Dáng
Bao liệt nữ
Vẫn còn đâu đây
Xanh vào cỏ
Trắng vào mây
Thân thương áo bạc
Vai gầy các em.
5-2015
(Nguyễn Việt Chiến, Tạp chí Văn nghệ quân đội, số 822, tháng 6-2015)
Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản.
Câu 2:
Theo văn bản, các nữ liệt sĩ được miêu tả qua những hình ảnh nào?
Theo văn bản, những liệt nữ được thể hiện qua các hình ảnh:
- tóc mây
- áo bạc
- vai gầy…Câu 3:
Phân tích hiệu quả của biện pháp điệp được sử dụng trong văn bản.
+ điệp từ: mồ côi, Đồng Lộc, Truông Bồn
+ điệp cấu trúc: Dáng/ Bao liệt nữ…
-Tác dụng
+ Tạo nhịp điệu da diết, sâu lắng cho lời thơ
+ Ca ngợi vẻ đẹp, sự bền bỉ, kiên cường của những nữ liệt sĩ Đồng Lộc, Truông Bồn khi vượt qua mọi khó khăn, thử thách khắc nghiệt của chiến tranh để chiến đấu và hi sinh cho Tổ quốc.
+ Thể hiện tình yêu, sự trân trọng, cảm phục của tác giả đối với những liệt nữ.
Câu 4:
Anh/chị suy nghĩ gì về hình ảnh những nữ liệt sĩ được thể hiện trong văn bản?
- Suy nghĩ: khâm phục, trân trọng, biết ơn…
Câu 5:
Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp, móc xích hoặc song hành.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
điều bản thân cần làm để xứng đáng với sự hi sinh của những anh hùng liệt sĩ
c. Triển khai vấn đề nghị luận
Thí sinh có thể lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách nhưng phải làm rõ vấn đề
Có thể theo hướng:
- Mỗi chúng ta khi sinh ra được sống trong nền hòa bình, thừa hưởng thành quả chiến đấu và hi sinh của bao thế hệ anh hùng, liệt sĩ, chính vì vậy chúng ta cần phải xứng đáng với những công lao to lớn đó
- Tích cực học tập, lao động, tạo lập cho mình một cuộc sống tốt đẹp, biết sống vì tập thể, đoàn kết với mọi người để tạo thành khối sức mạnh to lớn.
- Biết ơn thế hệ đi trước, trân trọng những công ơn to lớn của cha ông, lấy đó làm gương để sống cuộc sống của mình, trở thành công dân tốt giúp cho nước nhà phát triển văn minh hơn
- Có nhận thức đúng đắn về việc giữ gìn và bảo vệ Tổ quốc; phê phán những bạn trẻ chưa có nhận thức đúng đắn về trách nhiệm của mình đối với quê hương, đất nước, cũng như những thế hệ đi trước; chỉ biết đến bản thân mình, coi việc chung là việc của người khác,……
d. Chính tả, ngữ pháp
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.
e. Sáng tạo
Thể hiện sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.
Câu 6:
...Thạch trận dàn bày vừa xong thì cái thuyền vụt tới. Phối hớp với đá, nước thác reo hò làm thanh viện cho đá, những hòn bệ vệ oai phong lẫm liệt. Một hòn ấy trông nghiêng thì y như là đang hất hàm hỏi cái thuyền phải xưng tên tuổi trước khi giao chiến. Một hòn khác lùi lại một chút và thách thức cái thuyền có giỏi thì tiến gần vào. Ông đò hai tay giữ mái chèo khỏi bị hất lên khỏi sóng trận địa phóng thẳng vào mình. Mặt nước hò la vang dậy quanh mình, ùa vào mà bẻ gãy cán chèo võ khí trên cánh tay mình. Sóng nước như thể quân liều mạng vào sát nách mà đá trái mà thúc gối vào bụng và hông thuyền. Có lúc chúng đội cả thuyền lên. Nước bám lấy thuyền như đổ vật túm thắt lưng ông đò đòi lật ngửa mình ra giữa trận nước vang trời thanh la não bạt. Sóng thác đã đánh đến miếng đòn hiểm độc nhất, cả cái luồng nước vô sở bất chí ấy bóp chặt lấy hạ bộ người lái đò […]. Mặt sông trong tích tắc loà sáng lên như một cửa bể đom đóm rừng ùa xuống mà châm lửa vào đầu sóng. Nhưng ông đò cố nén vết thương, hai chân vẫn kẹp chặt lấy cuống lái, mặt méo bệch đi như cái luồng sóng đánh hồi lung, đánh đòn tỉa, đánh đòn âm vào chỗ hiểm. Tăng thêm mãi lên tiếng hỗn chiến của nước của đá thác. Nhưng trên cái thuyền sáu bơi chèo, vẫn nghe rõ tiếng chỉ huy ngắn gọn tỉnh táo của người cầm lái. Vậy là phá xong cái trùng vi thạch trận vòng thứ nhất. Không một phút nghỉ tay nghỉ mắt, phải phá luôn vòng vây thứ hai và đổi luôn chiến thuật. Ông lái đã nắm chắc binh pháp của thần sông thần đá. Ông đã thuộc quy luật phục kích của lũ đá nơi ải nước hiểm trở này. Vòng đầu vừa rồi, nó mở ra năm cửa trận, có bốn cửa tử một cửa sinh cửa, sinh nằm lập lờ phía tả ngạn sông. Vòng thứ hai này tăng thêm nhiều cửa tử để đánh lừa con thuyền vào, và cửa sinh lại bố trí lệch qua phía bờ hữu ngạn. Cưỡi lên thác Sông Đà, phải cưỡi đến cùng như là cưỡi hổ. Dòng thác hùm beo đang hồng hộc tế mạnh trên sông đá. Nắm chặt lấy được cái bờm sóng đúng luồng rồi, ông đò ghì cương lái, băm chắc lấy luồng nước đúng mà phóng nhanh vào cửa sinh, mà lái miết một đường chéo về phía cửa đá ấy. Bốn năm bọn thuỷ quân cửa ải nước bên bờ trái liền xô ra cảnh níu thuyền lôi vào tập đoàn cửa tử. Ông đò vẫn nhớ mặt bọn này, đứa thì ông tránh mà rảo bơi chèo lên, đứa thì ông đè sấn lên mà chặt đôi ra để mở đường tiến. Những luồng tử đã bỏ hết lại sau thuyền. Chỉ còn vẳng reo tiếng hò của sóng thác luồng sinh. Chúng vẫn không ngớt khiêu khích, mặc dầu cái thằng đá tướng đứng chiến ở cửa vào đã tiu nghỉu cái mặt xanh lè thất vọng thua cái thuyền đã đánh trúng vào cửa sinh nó trấn lấy. Còn một trùng vây thứ ba nữa. Ít cửa hơn, bên phải bên trái đều là luồng chết cả. Cái luồng sống ở chặng ba này lại ở ngay giữa bọn đá hậu vệ của con thác. Cứ phóng thẳng thuyền, chọc thủng cửa giữa đó. Thuyền vút qua cổng đá cánh mở cánh khép. Vút, vút, cửa ngoài, cửa trong, lại cửa trong cùng, thuyền như một mũi tên tre xuyên nhanh qua hơi nước, vừa xuyên vào từ động lái được lượn được. Thế là hết thác.
(Trích Người lái đò Sông Đà – Nguyễn Tuân, Ngữ văn 12, tập một, Nxb GD, 2019, tr 188, 189, 190)
Mở bài nêu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài khái quát được vấn đề.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
Phân tích đoạn trích; nhận xét về vẻ đẹp của con người lao động Việt Nam được thể hiện trong đoạn trích.
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm
Thí sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lý lẽ và dẫn chứng; bảo đảm các yêu cầu sau:
* Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm và đoạn trích.
* Phân tích vẻ đẹp ông lái đò qua đoạn trích
- Vượt trùng vây thứ nhất
+ Sông Đà hiện lên như kẻ thù nham hiểm, xảo quyệt, đó là chân trời đá. Đá ở con thác này mai phục hàng ngàn năm, biết bày binh bố trận như Binh pháp Tôn Tử, gồm năm cửa trận, trong đó có bốn cửa tử, một của sinh, chia làm ba tuyến: tiền, trung, hậu vệ ... đòi ăn chết con thuyền đơn độc.
Khi thạch trận bày xong, đá phối hợp với thác nước. Thác nước hò la vang dậy làm thanh viện cho đá. Đá oai phong lẫm liệt, tiến lùi, thách thức. Nước thì như quân liều mạng đá trái, thúc gối vào bụng, vào hông thuyền, lại như đòi túm lấy thắt lưng ông đò mà lật ngửa đánh những đòn hiểm độc.
+ Hình ảnh ông đò vẫn giữ chặt mái chèo để khỏi bị hất tung ra khỏi trận địa sóng và việc ông cố nén vết thương, mặt méo bệch nhưng vẫn kiên cường vượt qua cơn hỗn chiến là những chi tiết nghệ thuật đắt giá được Nguyễn Tuân xây dựng nhằm ngợi ca sự kiên cường, bản lĩnh, dũng cảm của con người lao động khi đối mặt với thiên nhiên hung bạo.
- Vượt trùng vây thứ hai
+ Sông Đà lập tức thay đổi chiến thuật, tăng thêm nhiều cửa tử còn cửa sinh bố trí lệch qua bờ hữu ngạn nhằm đánh lừa con thuyền. Dòng thác hùm beo hồng hộc tế mạnh trên sông đá. Bốn năm bọn thủy quân cửa ải nước ... liền xô ra định níu thuyền vào cửa tử. Dòng sông như con thú hoang đang lồng lộn đòi ăn chết con thuyền. Nó là hiện thân của sức mạnh thiên nhiên khó chế ngự.
+ Ông đò nắm chắc binh pháp, nhớ mặt từng đứa, nắm chắc quy luật của thần sông thần đá, không hề nao núng, luôn tỉnh táo, sáng tạo, thay đổi chiến thuật, ứng phó kịp thời. Mặc cho sông Đà giang hung dữ, ác hiểm, ông vẫn bám chặt dòng sông, bờm sóng, ghì cương lái như bám chặt vào sự sống.
Để chiến thắng, ông đò không chỉ dũng cảm mà còn mưu trí, tài hoa . Ông như người anh hùng trong cuộc vật lộn với thiên nhiên.
- Vượt trùng vây thứ ba
+ Trùng vi thứ ba này, dòng thác càng trở nên điên cuồng, dữ dội hơn. Ít cửa ra vào, bên phải bên trái đều là cửa tử. Cái luồng sống ở ngay giữa bọn đá hậu vệ khiến cuộc chiến của ông đò càng thêm khó khăn.
+ Chính giữa ranh giới của sự sống và cái chết, người đọc càng thấy tài nghệ chèo đò vượt thác của ông lái thật tuyệt, ông cứ phóng thẳng, chọc thủng, vút qua cổng đá ... để rồi chiến thắng vinh quang. Ngôn ngữ miêu tả nhanh, gọn mà nhẹ nhàng như ông đò đang lướt trên băng, khiến người đọc vô cùng cảm phục những con người lao động bình thường, giản dị mà rất đỗi phi thường.
- Kết quả: Người lái đò đã chiến thắng thiên nhiên hung bạo bằng tài trí, lòng dũng cảm và sự tài hoa.
- Nghệ thuật xây dựng nhân vật
+ Nguyễn Tuân tạo nên tình huống đầy thử thách để nhân vật bộc lộ rõ phẩm chất của mình. Nhà văn đã miêu tả cuộc vượt thác như một trận “ thủy chiến”. Càng nhấn mạnh thách thức ghê gớm của “ thạch trận” sông Đà, tác giả càng khắc họa được sinh động sự từng trải, mưu mẹo và gan dạ của ông lái đò.
+ Nguyễn Tuân đã sử dụng một ngôn ngữ đầy cá tính, giàu chất tạo hình, hoàn toàn phù hợp với đối tượng qua nhiều từ dùng mới mẻ cùng lối nhân hóa độc đáo và những ví von bất ngờ mà vô cùng chính xác: nắm chặt được cái bờm sóng, ông đò ghì cương lái, thuyền như một mũi tên tre xuyên nhanh qua hơi nước...
*Nhận xét vẻ đẹp của con người lao động Việt Nam
- Qua đoạn trích, Nguyễn Tuân có cách nhìn mang tính phát hiện về người lao động Việt Nam. Ông đò tiêu biểu là người anh hùng, cũng là nghệ sĩ trong môi trường làm việc và trong công việc của mình khi dám đương đầu với thử thách và đạt tới trình độ điêu luyện trong công việc. Nhà văn đã phát hiện ra “chất vàng mười đã qua thử lửa” của ông đò bằng phong cách nghệ thuật tài hoa, uyên bác với thể tuỳ bút vừa giàu tính hiện thực, vừa tràn ngập cái tôi phóng túng đầy cảm hứng, say mê…
- Qua cách nhìn nhân vật ông đò, nhà văn bày tỏ tình cảm yêu mến, trân trọng, tự hàovề con người lao độngViệt Nam. Nếu trước đây, ông thường khắc họa người anh hùng trong chiến đấu, người nghệ sĩ trong nghệ thuật và thuộc về quá khứ “vang bóng một thời” thì đến tác phẩm này, ông tìm thấy anh hùng và nghệ sĩ ngay trong con người lao động thường ngày, trong công việc bình thường và trong nghề nghiệp cũng bình thường. Nguyễn Tuân còn khẳng định với chúng ta rằng chủ nghĩa anh hùng cách mạng đâu phải chỉ dành riêng cho cuộc chiến đấu chống ngoại xâm mà còn thể hiện sâu sắc trong việc xây dựng đất nước và chinh phục thiên nhiên.
d. Chính tả, ngữ pháp
Bảo đảm chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.
e. Sáng tạo
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.