Sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, cùng với thực dân Pháp, đại địa chủ và tư sản mại bản trở thành đối tượng của cách mạng, vì:

+ Đại địa chủ: cấu kết chặt chẽ với thực dân Pháp, tăng cường áp bức, bóc lột nông dân.

+ Tư sản mại bản: có quyền lợi gắn liền với đế quốc nên cấu kết chặt chẽ với thực dân Pháp.  

Sau khi chiếm đóng các đô thị ở Nam Bộ và Nam Trung Bộ, thực dân Pháp thực hiện kế hoạch tiến quân ra Bắc nhằm thôn tính cả nước Việt Nam. Để thực hiện ý đồ trên, thực dân Pháp điều đình với Trung Hoa Dân quốc và kí kết Hiệp ước Hoa - Pháp (28/2/1946). Theo đó: Trung Hoa Dân quốc sẽ được Pháp trả lại các tô giới, nhượng địa của Pháp trên đất Trung Quốc và được vận chuyển hàng hóa qua cảng Hải Phòng vào Vân Nam mà không phải đóng thuế. Đổi lại, Pháp được đưa quân ra Bắc thay Trung Hoa Dân quốc làm nhiệm vụ giải giáp quân đội Nhật.

Þ Hiệp ước Hoa - Pháp đã đặt nhân dân Việt Nam đứng trước sự lựa chọn một trong hai con đường:

hoặc cầm súng chiến đấu chống thực dân Pháp, ngăn không cho chúng đổ bộ lên miền Bắc; hoặc hòa hoãn, nhân nhượng có nguyên tắc với Pháp để tránh tình trạng đối phó cùng một lúc với nhiều kẻ thù, mặt khác, có thể mượn tay Pháp để đẩy nhanh 20 vạn quân Trung Hoa Dân quốc về nước.

Þ Trước bối cảnh đó, ngày 3/3/1946, Ban Thường vụ Trung ương họp, do chủ tịch Hồ Chí Minh chủ trì đã lựa chọn giải pháp "hòa để tiến", thực hiện nhân nhượng có nguyên tắc với thực dân Pháp.

Một số thành tựu quan trọng mà con người đạt được trong cuộc cách mạng khoa học công nghệ là:

+ Công cụ sản xuất mới: máy tính điện tử, máy tự động, hệ thống máy tự động...

+ Vật liệu sản xuất mới: chất Polime, các loại vật liệu siêu sạch, siêu cứng, siêu bền...

+ Nguồn năng lượng mới: năng lượng gió, năng lượng mặt trời, năng lượng thủy triều, năng lượng nguyên tử...

- Nội dung đáp án A không phù hợp, vì: phương tiện cơ khí và máy móc chạy bằng động cơ hơi nước (ví dụ: đầu máy xe lửa chạy bằng hơi nước; tàu thủy chạy bằng hơi nước, ...) là thành tựu mà nhân loại đã đạt được trong cuộc cách mạng công nghiệp (cuối thế kỉ XVIII - đầu thế kỉ XIX).

Âm mưu cơ bản của chiến lược Chiến tranh đặc biệt mà Mĩ áp dụng ở miền Nam Việt Nam (1961 - 1965) là thực hiện “dùng người Việt đánh người Việt”.

- Nội dung các đáp án A, C, D không phù hợp, vì:

+ Giành lại thế chủ động trên chiến trường miền Nam Việt Nam là âm mưu của Mĩ khi triển khai chiến lược chiến tranh cục bộ ở miền Nam Việt Nam trong những năm 1965-1968.

+ Ngay sau khi kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống Pháp, nhân dân Việt Nam và Lào phải tiến hành cuộc kháng chiến chống chủ nghĩa thực dân mới của Mĩ. Trong khi đó, từ năm 1954-1970, Campuchia vẫn trong giai đoạn thực hiện đường lối đối ngoại hòa bình, trung lập. Tới tháng 3/1970, chính phủ Xihanuc bị lật đổ bởi các thế lực tay sai của Mĩ Þ cuộc chiến tranh xâm lược của Mĩ đã lan rộng ra toàn bộ bán đảo Đông Dương.

+ Biến miền Nam Việt Nam thành thuộc địa kiểu mới là âm mưu chiến lược, xuyên suốt của Mĩ trong những năm 1954 - 1975.

Việc phân chia thành quả chiến thắng có liên quan trực tiếp tới quyền lợi quốc gia dân tộc cũng như định hướng, chiến lược phát triển của các cường quốc Liên Xô, Mĩ, Anh. Do đó, việc các cường quốc này đều mong muốn giành được những quyền lợi tương xứng với vai trò của mình trong cuộc đấu tranh chống phát xít đã khiến Hội nghị Ianta diễn ra căng thẳng.

Phân tích bối cảnh thế giới và Trung Quốc cuối những năm 70 của thế kỉ XX:

* Tình hình thế giới:

- Xu hướng cải cách đang diễn ra ở nhiều nước trên thế giới:

+ Từ cuối những năm 50 - đầu những năm 60 của thế kỉ XX, mô hình xã hội chủ nghĩa theo kiểu tập trung, quan liêu, bao cấp, kế hoạch hóa cao độ đã bắt đầu bộc lộ một số hạn chế. Trước tình hình đó, tại một số nước xã hội chủ nghĩa, tư tưởng cải cách đã bắt đầu xuất hiện và bước đầu được triển khai. Ví dụ như: Ở Liên Xô, dưới thời kì cầm quyền của Nikita Sergeyevich Khrushchyov (1953-1964) và Leonid Ilyich Brezhnev (1964 - 1982), Liên Xô đã tiến hành hạch toán trong một số doanh nghiệp quốc doanh; cải tiến kế hoạch, điều chỉnh các chi tiêu của kế hoạch pháp lệnh; tăng cường nguyên tắc phân phối theo lao động và sự kích thích vật chất đối với việc tăng năng suất lao động; Ở Nam Tư, chính phủ thực hiện mở cửa cả với các nước tư bản; bãi bỏ kế hoạch pháp 1ệnh, mở rộng quyền tự chủ của các xí nghiệp.....

+ Cuộc khủng hoảng năng lượng năm 1973, đã gây những ảnh hưởng nghiêm trọng tới nền kinh tế, chính trị, xã hội của nhiều quốc gia trên thế giới. Để thích nghi với hoàn cảnh, thoát khỏi tình trạng khủng hoảng, suy yếu và trì trệ, các nước tư bản phát triển như : Mĩ, Anh, Pháp... đã nhanh chóng thực hiện những điều chỉnh chiến lược về kinh tế - chính trị - xã hội... Nhờ vậy, các nước này đã vượt qua khủng hoảng và tiếp tục phát triển. Đến giữa những năm 70 của thế kỉ XX, hầu hết các nước trong khu vực Mĩ Latinh như Chilê, Urugoay, Achentina đã đề ra và tiến hành những chiến lược cải cách, học tập theo mô hình Mĩ.

- Tác động của cuộc cách mạng khoa học - công nghệ: những phát triển phi thường của cuộc cách mạng khoa học - công nghệ do và sự xuất hiện của xu thế quốc tế hóa, khu vực hóa trong mọi lĩnh vực nhất là kinh tế, đã mở ra nhiều cơ hội phát triển cho các quốc gia, nhưng cũng đồng thời đòi hỏi các nước phải tiến hành mở cửa, giao lưu hợp tác với nhau; đẩy mạnh nghiên cứu và ứng dụng những tiến bộ khoa học - công nghệ vào sản xuất và kinh doanh, biến khoa học - công nghệ trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp của nền kinh tế.

- Nền kinh tế Liên Xô bắt đầu bộc lộ những dấu hiệu của sự suy giảm, từ 1976 - 1978 tốc độ tăng trưởng kinh tế của Liên Xô chỉ đạt 3.9%/năm. Do nhiều bước đi trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Trung Quốc có sự học tập, vận dụng một cách máy móc, giáo điều kinh nghiệm của Liên Xô. Vì vậy, trước sự trì trệ của kinh tế Liên Xô, các nhà lãnh đạo Trung Quốc nhận thấy cần phải xem xét, suy tính lại con đường xây dựng và phát triển đất nước của mình.

- Các quốc gia và vùng lãnh thổ trong khu vực Châu Á tiêu biểu như: Hàn Quốc, Đài Loan, Hồng Kông, Singapo... cũng đạt được sự phát triển với nhịp độ cao Þ Trung Quốc đứng trước nguy cơ bị tụt hậu so với các nước này.

* Tình hình Trung Quốc: những sai lầm trong đường lối chỉ đạo và tổ chức thực hiện của Đảng Cộng sản Trung Quốc trong 20 năm (1959-1978) mà đỉnh cao là cuộc “Đại cách mạng văn hóa vô sản” đã kéo lùi sự phát triển của Trung Quốc lại hàng chục năm và đưa chế độ xã hội chủ nghĩa ở Trung Quốc tới sát bên miệng hố của sự sụp đổ.

Ø Kết luận: Đối mặt với cuộc khủng hoảng sâu sắc và toàn diện của đất nước, lại chịu sự tác động của nhiều nhân tố quốc tế, yêu cầu cấp bách đặt ra cho Trung Quốc là phải thực hiện cải cách, đổi mới đất nước.

Khi về Việt Nam (đầu năm 1941), Nguyễn Ái Quốc chọn Cao Bằng để xây dựng căn cứ địa cách mạng vì đó là nơi có lực lượng chính trị được tổ chức và phát triển:

+ Nhân dân Cao Bằng có truyền thống yêu nước, chống ngoại xâm; sớm giác ngộ, tin theo lý tưởng của Đảng. Cao Bằng cũng là nơi sớm có tổ chức cách mạng (Đảng Cộng sản Việt Nam được thành lập ngày 3/2/1930, chi bộ Đảng đầu tiên của Cao Bằng thành lập sau đó ngày 1/4/1930).

+ Cho đến cuối những năm 30 của thế kỷ XX, phong trào cách mạng ở Cao Bằng đã có những bước phát triển đáng kể. Dưới sự lãnh đạo của chi bộ Đảng Cộng sản Đông Dương, cuộc đấu tranh của các tầng lớp nhân dân Cao Bằng chống lại ách áp bức, bóc lột của thực dân Pháp đã phát triển và thu được nhiều kết quả.

Þ Trải qua quá trình thử thách, đấu tranh đầy cam go, quyết liệt, đông đảo nhân dân các dân tộc anh em ở Cao Bằng đã được giác ngộ sâu sắc, ý thức được trách nhiệm và nghĩa vụ của mình trong cuộc đấu tranh giành độc lập; sẵn sàng đứng lên xây dựng cơ sở, xây dựng căn cứ, bảo vệ và nuôi dưỡng cách mạng; các cán bộ cách mạng tại Cao Bằng đã dày dạn kinh nghiệm, bản lĩnh vững vàng.

Nội dung các đáp án A, B, C đều phản ánh đúng nguyên nhân thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế Mĩ sau Chiến tranh thế giới thứ hai.

- Từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai, Chính phủ Mĩ luôn theo đuổi việc thực hiện chiến lược toàn cầu với tham vọng làm bá chủ thế giới. Để thực hiện được chiến lược toàn cầu, Mĩ đã phải tiêu tốn một khoản ngân sách khổng lồ cho các chi phí về quân sự, như: chạy đua vũ trang, nghiên cứu và phát triển khoa học quân sự, duy trì lực lượng quân đội mạnh, thiết lập và duy trì hoạt động của hàng trăm căn cứ quân sự ở khắp các khu vực,.... Do đó, việc đưa ra nhận định cho rằng: chi phí quốc phòng thấp nên Mĩ có điều kiện tập trung vốn cho phát triển kinh tế là nhận định không phù hợp.

Trong cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai ở Việt Nam (1919 - 1929), thực dân Pháp tập trung vốn vào việc lập đồn điền cao su và khai thác than vì nhu cầu của thị trường thế giới về cao su và than lớn, có thể mang lại lợi nhuận cao cho nước Pháp.

Trong quá trình thực hiện đường lối đổi mới đất nước, Việt Nam còn gặp phải một số khó khăn, hạn chế, như:

+ Kinh tế phát triển chưa vững chắc, hiệu quả và sức cạnh tranh thấp.

+ Một số vấn đề văn hóa, xã hội còn bức xúc và gay gắt, chậm được giải quyết.

+ Tình trạng tham nhũng, suy thoái về tư tưởng chính trị ở một bộ phận cán bộ, đảng viên.

- Nội dung đáp án D không phù hợp vì, trong quá trình thực hiện đường lối đổi mới, ở Việt Nam, vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam luôn được củng cố, tăng cường; Việt Nam cũng không thực hiện đa nguyên chính trị.

Nội dung đáp án D không phản ánh đúng ý nghĩa lịch sử của cuộc vận động dân chủ 1936-1939 ở Việt Nam, vì: năng lực lãnh đạo cách mạng của Đảng Cộng sản Đông Dương đã được khẳng định ngay từ phong trào cách mạng 1930-1931.

Bối cảnh Đảng Cộng sản và chính phủ Việt Nam phát động toàn dân kháng chiến chống Pháp:

- Ngày 2/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc “Tuyên ngôn Độc lập”, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, khẳng định quyền độc lập, tự do và vị thế bình đẳng của dân tộc Việt Nam trước toàn thế giới. Ngày 2/3/1946, Quốc hội khóa I họp kì đầu tiên tại Hà Nội, Chính phủ Liên hiệp kháng chiến được thành lập, chính quyền cách mạng của Việt Nam đã có cơ sở pháp lí để tồn tại. ® Việt Nam đã là một quốc gia độc lập, có chủ quyền.

- Tuy nhiên, với âm mưu xâm lược Việt Nam lần thứ hai, thực dân Pháp đã thực hiện nhiều hành động xâm phạm nghiêm trọng đến độc lập, chủ quyền của Việt Nam:

+ Ở Nam Bộ và Nam Trung Bộ, Pháp tấn công các cơ sở cách mạng, vùng tự do, căn cứ địa của Việt Nam.

+ Ở Bắc Bộ, ngày 20/11/1946, Pháp đánh chiếm một số vị trí quan trọng ở thành phố Hải Phòng, nổ súng vào quân ta ở thị xã Lạng Sơn.

+ Tại Hà Nội, từ đầu tháng 12/1946, thực dân Pháp liên tiếp gây ra những cuộc xung đột vũ trang, đốt nhà Thông tin ở phố Tràng Tiền, đánh chiếm cơ quan Bộ Tài chính,...

+ Ngày 18/12/1946, Pháp gửi tối hậu thư buộc Chính phủ ta phải giải tán lực lượng tự vệ chiến đấu, giao quyền kiểm soát Thủ đô cho chúng. Pháp tuyên bố: nếu Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa không chấp nhận thì ngày 20/12/1946, chúng sẽ hành động.

Þ Yêu cầu cấp bách đặt ra cho Đảng, Chính phủ và nhân dân Việt Nam lúc này là phải: đánh đuổi thực dân Pháp, bảo vệ nền độc lập, chủ quyền của dân tộc.

¨ Bối cảnh Đảng Cộng sản và chính phủ Việt Nam phát động toàn dân kháng chiến chống Mĩ:

- Sau Hiệp định Giơnevơ về Đông Dương (1954), Việt Nam tạm thời bị chia cắt thành hai miền Nam Bắc theo vĩ tuyến 17. Miền Bắc đã hoàn toàn giải phóng, trong khi đó, ở miền Nam Việt Nam: Mĩ thay chân Pháp, thiết lập chính quyền tay sai Ngô Đình Diệm, âm mưu chia cắt lâu dài Việt Nam, biến miền Nam Việt Nam thành thuộc địa kiểu mới, căn cứ quân sự của Pháp ở Đông Dương và Đông Nam Á. Þ Nhân dân Việt Nam phải tiếp tục chống Mĩ và tay sai, thực hiện hòa bình, thống nhất nước nhà, hoàn thành cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân trong cả nước.

Þ Đảng Cộng sản và Chính phủ Việt Nam quyết định phát động hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mĩ xâm lược (1945-1975) đều xuất phát từ yêu cầu khách quan của lịch sử dân tộc.

Phân tích tính đúng - sai của các nhận định:

* “Các nước Anh, Pháp, Mĩ phải chiu một phần trách nhiệm khi để chiến tranh nổ ra”. Đây là nhận định chính xác, vì:

- Các nước Anh, Pháp, Mĩ không có thái độ quyết liệt trong việc chống phát xít, chống nguy cơ chiến tranh, ngược lại còn dung dưỡng, thảo hiệp với phát xít.

+ Giới cầm quyền các nước Anh, Pháp đã không liên kết chặt chẽ với Liên Xô để cùng chống phát xít. Trái lại, họ thực hiện chính sách nhượng bộ phát xít, hòng đâyy mũi nhọn chiến tranh về phía Liên Xô để làm suy yếu cả hai kẻ thù (Liên Xô và chủ nghĩa phát xít).

+ Mĩ là nước giàu mạnh nhất, nhưng lại theo “chủ nghĩa biệt lập”, tháng 8/1935, Quốc hội Mĩ thông qua “Đạo luật trung lập”- thực hiện không can thiệp vào các sự kiện bên ngoài châu Mĩ. Hành động này của Mĩ đã gián tiếp tiếp tay cho chủ nghĩa phát xít tăng cường bành trướng ảnh hưởng.

- Thái độ dung dưỡng, thỏa hiệp với của các nước Anh, Pháp, Mĩ đã tạo điều kiện thuận lợi cho phe phát xít tăng cường các hoạt động xâm lược thuộc địa, bành trướng ảnh hưởng, thúc đẩy sự bùng nố của Chiến tranh thế giới thứ hai.

* “Chiến tranh kết thúc đưa tới sự ra đời của trật tư thế giới “đa cực””. Đây là nhận định không chính xác, vì

- Sau khi Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc, một trật tự thế giới mới được thiết lập - trật tự hai cực Ianta với đặc trưng cơ bản là thế giới bị chia thành hai phe tư bản chủ nghĩa và xã hội chủ nghĩa do Mĩ và Liên Xô đứng đầu mỗi phe.

- Sau khi Chiến tranh lạnh chấm dứt, trật tự hai cực Ianta tan rã (1991), một trật tự thế giới mới đang trong quá trình hình thành theo hướng “đa cực, nhiều trung tâm”.

* “Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc đã đưa tới nhiều chuyển biến lớn trong tình hình thế giới”. Đây là nhận định chính xác, vì

- Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, chủ nghĩa xã hội đã vượt ra khỏi phạm vi một nước và trở thành hệ thống thế giới; sau đó, không gian địa lí của chủ nghĩa xã hội không ngừng được mở rộng, trải dài từ châu Âu sang châu Á và khu vực Mĩ Latinh.

- Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc đã làm thay đổi thế và lực trong hệ thống các nước tư bản chủ nghĩa.

- Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc đã tạo điều kiện cho phong trào giải phóng dân tộc phát triển mạnh mẽ, làm sụp đổ hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc, đưa tới sự ra đời của hơn 100 quốc gia độc lập trẻ tuổi ở châu Á, châu Phi và khu vực Mĩ Latinh. Các quốc gia này ngày càng tích cực tham gia và có vai trò quan trọng trong đời sống chính trị thế giới.

- Quan hệ quốc tế sau Chiến tranh thế giới thứ hai có sự thay đổi lớn. Cuộc cách mạng khoa học - kĩ thuật từ trong Chiến tranh thế giới thứ hai (khởi đầu từ Mĩ) đã không ngừng phát triển và mở rộng ra các nước, đưa loài người bước sang nền văn minh mới - văn minh tin học hay văn minh trí tuệ.

* “Tính chất của chiến tranh có sự thay đổi kể từ khi Liên Xô tham chiến”. Đây là nhận định chính xác, vì:

- Trước khi Liên Xô tham chiến (tháng 6/1941), Chiến tranh thế giới thứ hai mang tính chất của một cuộc chiến tranh đế quốc phi nghĩa, diễn ra nhằm mục đích phân chia lại thị trường, thuộc địa và đàn áp phong trào cách mạng thế giới.

- Từ khi Liên Xô tham chiến, tính chất của chiến tranh có sự chuyển biến:

+ Tính chất phi nghĩa thuộc về các nước phát xít.

+ Tính chất chính nghĩa thuộc về các lực lượng dân chủ, yêu chuộng hòa bình, kiên cường đấu tranh chống chủ nghĩa phát xít.

¨ Kết luận: Nội dung đáp án B không phản ánh đúng về Chiến tranh thế giới thứ hai.

Mềm dẻo về sách lược (nhân nhượng một số quyền lợi cho kẻ thù) nhưng cứng rắn về nguyên tắc (không vi phạm chủ quyền dân tộc và sự lãnh đạo của Đảng) để phân hóa, cô lập, chĩa mũi đấu tranh vào kẻ thù chính là chủ trương của Đảng và Chính phủ Việt Nam thực hiện trong những năm 1945-1946.  Đây là bài học kinh nghiệm có thể vận dụng được vào các cuộc đấu tranh ngoại giao sau này.

- Đáp án A không phản ánh đúng bài học kinh nghiệm được rút ra từ cuộc đấu tranh ngoại giao của Đảng và Chính phủ Việt Nam trong những năm 1945 – 1946.