Hình thức hô hấp ở động vật.

+ Qua bề mặt cơ thể: ruột khoang, giun tròn, giun dẹp, lưỡng cư.

+ Bằng ống khí: Côn trùng.

Ống khí phân nhánh và tiếp xúc trực tiếp với tế bào để đưa khí đến tế bào

+ Bằng mang: Trai, ốc, tôm, cua, cá.

+ Bằng phổi: Lưỡng cư, Bò sát, chim, thú.

Cách giải:

Cá voi thuộc lớp Thú, hô hấp bằng phổi.

Chọn D.

Quần thể sinh vật là tập hợp những cá thể cùng loài, sinh sống trong một khoảng không gian nhất định, ở một thời điểm nhất định. Những cá thể trong quần thể có khả năng sinh sản tạo thành những thế hệ mới.

Cách giải:

Những con tê giác một sừng sống trong Vườn Quốc gia Cát Tiên được coi là quần thể sinh vật.

Tập hợp A,D gồm nhiều loài sinh vật.

Tập hợp B thì không có khả năng sinh sản.

Chọn C.

Lá là cơ quan quang hợp, lục lạp là bào quan thực hiện.

Cách giải:

Ở thực vật, lục lạp thực hiện quá trình quang hợp.

Chọn D.

Môi trường sống của sinh vật: Đất, nước, không khí, sinh vật.

Cách giải:

Môi trường sống của các sinh vật kí sinh là môi trường sinh vật.

Chọn D.10

ADN cấu tạo theo nguyên tắc đa phân, đơn phân là các nucleotit A,T,G,X.

Cách giải:

Uraxin không tham gia cấu tạo nên ADN.

Chọn B.

Trên mỗi phân tử mARN thường có một số ribôxôm cùng hoạt động được gọi là pôliribôxôm.

Cách giải:

Một nhóm ribôxôm đồng thời hoạt động trên một phân tử mARN trong quá trình dịch mã được gọi là pôlixôm.

Chọn D.

Phiên mã là quá trình tổng hợp ARN từ mạch gốc của gen trên ADN.

Enzyme ARN polimeraza tổng hợp mạch ARN từ mạch ADN.

Cách giải:

Enzyme ARN polimeraza tổng hợp mạch ARN từ mạch ADN trong quá trình phiên mã.

Chọn C.

Cấu trúc siêu hiển vi của NST: NST gồm: ADN và prôtêin (loại histôn), xoắn theo các mức khác nhau.

Cách giải:

Ở sinh vật nhân thực, nhiễm sắc thể được cấu tạo từ chất nhiễm sắc bao gồm chủ yếu là ADN và prôtêin histôn.

Chọn C.11

Phép lai phân tích là phép lai giữa cơ thể mang tính trạng trội cần xác định kiểu gen với cơ thể mang tính trạng lặn.

Cách giải:

Phép lai AA × aa là phép lai phân tích.

Chọn A.

Gen trên vùng không tương đồng của Y sẽ không có alen tương ứng trên X.

Cách giải:

Cách viết kiểu gen đúng là XY^A.

Chọn C.

Cơ thể có n cặp gen dị hợp, phân li độc lập, trội là trội hoàn toàn

→ Tự thụ phấn cho đời con: 3ⁿ kiểu gen; 2ⁿ kiểu hình

Cách giải:

P: AaBb × AaBb → P có 2 cặp gen dị hợp → số kiểu gen là 3²=9.

Chọn B.

Công nghệ gen là quy trình tạo ra những tế bào hoặc sinh vật có gen bị biến đổi hoặc có thêm gen mới.

Quy trình:

Tạo ADN tái tổ hợp

Đưa ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận: Dùng xung điện cao áp hoặc muối CaCl₂ để làm giãn màng sinh chất.

Phân lập dòng tế bào chứa ADN tái tổ hợp.

Cách giải:

Kĩ thuật tạo ADN tái tổ hợp có trong phương pháp tạo giống nhờ công nghệ gen.

Chọn A.

Cách giải:

A: Công nghệ gen

B: Gây đột biến

C: Công nghệ gen

D: Công nghệ tế bào.

Chọn D.

Quần thể có thành phần kiểu gen : xAA:yAa:zaa

Tần số alen $p_A=x+\frac{y}{2}\to q_a=1-p_A$

Cách giải:

Quần thể có thành phần kiểu gen : 0,2AA : 0,2Aa : 0,6aa

Tần số alen $p_A=\mathrm{0,2}+\frac{\mathrm{0,2}}{2}=\mathrm{0,3}$ 

Chọn D.

Các nhân tố tiến hóa:

Đột biến: Thay đổi tần số alen rất chậm, làm xuất hiện alen mới, cung cấp nguồn biến dị sơ cấp, tăng đa dạng di truyền.

Di nhập gen: Tăng hoặc giảm tần số alen, làm tăng hoặc giảm sự đa dạng di truyền.ọc tự nhiên: Giữ lại kiểu hình thích nghi, loại bỏ kiểu hình không thích nghi, làm thay đổi tần số alen, thành phần kiểu gen theo một hướng xác định.

Các yếu tố ngẫu nhiên: có thể loại bỏ bất kì alen nào. Thay đổi tần số alen mạnh và đột ngột.

Giao phối không ngẫu nhiên: Không làm thay đổi tần số alen.

Cách giải:

Theo thuyết tiến hóa hiện đại, giao phối không ngẫu nhiên chỉ làm thay đổi tần số kiểu gen mà không làm thay đổi tần số alen của quần thể.

Chọn A.

Cách giải:

Hình thành loài bằng lai xa và đa bội hóa là con đường hình thành loài nhanh nhất.

Chọn B.14

Quan điểm của Đacuyn

+ Các cá thể sinh vật luôn phải đấu tranh sinh tồn, chỉ những cá thể nào mang nhiều biến dị có lợi thì + mới sống sót và sinh sản ưu thế.

+ Đấu tranh sinh tồn chính là động lực thúc đẩy sự tiến hóa của loài.

+ Nguyên liệu của quá trình tiến hóa là biến dị cá thể

Cách giải:

Theo quan điểm của Đacuyn, đối tượng của chọn lọc tự nhiên là cá thể.

Chọn D.

Dựa vào lịch sự phát triển của sinh giới qua các đại địa chất.

Cách giải:

Trong lịch sử phát triển của sinh giới qua các đại địa chất, bò sát cổ ngự trị ở kỉ Jura thuộc đại Trung sinh.

Chọn C.

Cách giải:

Hóa thạch là bằng chứng trực tiếp có thể giúp chúng ta xác định được loài nào xuất hiện trước, loài nào xuất hiện sau trong lịch sử phát sinh và phát triển của sự sống trên Trái Đất.

Chọn D.15

- Tim có tính tự động, hoạt động theo chu kì và hoạt động theo quy luật “tất cả hoặc không có gì”. Tính tự động của tim là do hoạt động của hệ dẫn truyền tim.

Nhịp tim tỉ lệ nghịch với khối lượng cơ thể.

Cách giải:

I đúng.

II sai, vận tốc máu tỉ lệ nghịch với tổng tiết diện của mạch.

III đúng.

IV sai. Huyết áp giảm dần từ động mạch → mao mạch → tĩnh mạch

Chọn D.

Ở cây lúa, quá trình hô hấp hiếu khí diễn ra mạnh mẽ nhất ở giai đoạn hạt lúa đang nảy mầm.

Chọn A.

Phiên mã là quá trình tổng hợp ARN từ mạch gốc của gen trên ADN.

Áp dụng nguyên tắc bổ sung trong quá trình phiên mã: A-U; T-A; G-X; X-G.

Cách giải:

Hình ảnh trên mô tả quá trình phiên mã tạo ra ARN từ mạch gốc trên ADN.

A đúng. ARN polimeraza vừa có khả năng tháo xoắn vừa có khả năng tổng hợp mạch mới.

B đúng.

C sai, quá trình này tổng hợp nên các loại ARN.

D đúng.

Chọn C.

Tìm trình tự mARN → trình tự ADN.

Áp dụng nguyên tắc bổ sung trong quá trình phiên mã: A-U; T-A; G-X; X-G.

Cách giải:

Đoạn polipeptid : Val – Trp – Lys – Pro

→ mARN : 5’ GUU – UGG – AAG – XXA 3’

→ mạch mã gốc : 3’ XAA – AXX – TTX – GGT 5’

↔ 5’ TGG – XTT – XXA – AAX 3’

Chọn C.

Lai xa và đa bội hóa tạo thể song nhị bội mang bộ NST của 2 loài, là dòng thuần.

Thể đột biến có khả năng sinh sản hữu tính.

Cách giải:

Loài A: AaBb × Loài B →F₁: n_A + n_B = 5 NST → đa bội hóa.

A đúng.                           B đúng.                       C đúng.

D sai, thể song nhị bội này đồng hợp tất cả các cặp gen nên chỉ tạo 1 loại giao tử.

Chọn D.

Phân tích tỉ lệ kiểu hình thấp, trắng thành các tỉ lệ nhỏ để tìm kiểu gen của P phù hợp.

Cách giải:

Để tạo cây thấp, trắng = 25% = 0,5 × 0,5 = 0,25 × 1 có thể có 2 phép lai:

AaBb × aabb hoặc Aabb × aaBb.

Chọn B.

Ở gà XX- con trống; XY-con mái.

Để phân biệt được giới tính của gà dựa trên màu lông thì con trống và con mái phải có kiểu hình khác nhau.

Phép lai: X^aX^a × X^AY → X^AX^a : X^aY → Cho con trống lông vằn: con mái không vằn.

Kiểu hình của P: Con trống không vằn × con mái lông vằn.

Chọn D.

Bước 1: Tính tần số HVG

Sử dụng công thức

+ P dị hợp 2 cặp gen :A-B- = 0,5 + aabb; A-bb/aaB - = 0,25 – aabb

+ Tính ab/ab → ab = ?

+ Tính f khi biết ab

Bước 2: Tính tỉ lệ các giao tử của P → Tính tỉ lệ kiểu hình cần tìm.7

Cách giải:

F1 có 10 kiểu gen → P có HVG ở 2 giới.

Ta có $\left\{\begin{array}{l}A-bb+aaB-=\mathrm{0,18}\\ A-bb=aaB-=\mathrm{0,25}-aabb\end{array}\right.\to \frac{ab}{ab}=\mathrm{0,16}\to ab=\mathrm{0,4}$ 

$\to P:\frac{AB}{ab}\times \frac{AB}{ab};f=20\%\to G_P:\mathrm{0,4}AB:\mathrm{0,1}Ab:\mathrm{0,1}aB:\mathrm{0,4}ab$ 

Tỉ lệ loại kiểu gen có 2 alen trội ở F1 chiếm tỉ lệ: 2 ´ 0,42 + 4 ´ 0,12 = 0,36

Chọn B.

Trong 1 chu kì tế bào, số lần nhân đôi của các gen trong nhân là như nhau, số lần phiên mã phụ thuộc vào nhu cầu sản phẩm của gen.

Cách giải:

I đúng, các gen trên cùng 1 NST sẽ có lần nhân đôi bằng nhau.

II đúng, vì gen C và M không cùng nhóm gen liên kết.

III sai, chỉ có 3 nhóm gen liên kết.

IV sai, số lần phiên mã của gen phụ thuộc vào nhu cầu sản phẩm của gen.

Chọn B.

Cách giải:

A: Cách li trước hợp tử.

B: Cách li tập tính.

C: Cách li thời gian.

D: Cách li sau hợp tử.

Chọn D.8

Xét quá trình giảm phân của 3 tế bào, tìm tỉ lệ giao tử.

Một tế bào có kiểu gen $\frac{AB}{ab}$ giảm phân:

+ Không có HVG tạo 2 loại giao tử liên kết: AB, ab.

+ Có HVG tạo 4 loại giao tử với tỉ lệ 1:1:1:1;

GT liên kết: AB, ab; GT hoán vị: Ab, aB.

Cách giải:

Có 3 tế bào sinh tinh có kiểu gen $\frac{AB}{ab}$ giảm phân:

+ Một tế bào xảy ra HVG: tạo 4 loại giao tử tỉ lệ 1:1:1:1

+ Một tế bào xảy ra đột biến, không có HVG tạo 2 loại giao tử đột biến với tỉ lệ 2:2.

+ Một tế bào không xảy ra HVG: tạo 2 loại giao tử tỉ lệ 2:2

Xét các phát biểu:

I đúng, nếu 2 tế bào giảm phân bình thường cho các loại giao tử khác nhau → 6 loại giao tử bình thường, 1 tế bào bị đột biến cho 2 loại giao tử đột biến.

II sai, tạo tối thiểu 6 loại giao tử: 4 giao tử bình thường, 2 loại giao tử đột biến.

III đúng, nếu tạo 6 loại giao tử thì 2 tế bào giảm phân bình thường cho các giao tử liên kết giống nhau.

IV đúng, ở tế bào có đột biến, Dd → 1/2Dd: 1/2O

Có 3 tế bào, 1 tế bào bị đột biến → tỉ lệ giao tử mang Dd là $\frac{1}{3}\times \frac{1}{2}=\frac{1}{6}$.

Chọn C.

Có a phân tử ADN chỉ có N¹⁵ nhân đôi k lần trong môi trường chỉ có N¹⁴:

- Số phân tử ADN con: a´2^k

- Số phân tử ADN chỉ có N¹⁴: a ´ (2^k - 2)

- Số phân tử ADN có cả N¹⁴ và N¹⁵: 2a

Công thức tính thời gian thế hệ: $g=\frac{t}{n}$ 

với: t: thời gian; n: số lần phân chia trong thời gian t.

Cách giải:

A đúng, trong 1h có 60:20 = 3 thế hệ. Số phân tử ADN thu được sau 3 thế hệ là: 3 × 2³ = 24.

B sai, trong 3h có 3×60:20 = 9 thế hệ (9 lần nhân đôi ADN)

Số mạch đơn có N¹⁴ sau 3h là 2×3×(2⁹ – 1) = 3066

C đúng, số phân tử ADN chỉ chứa N¹⁴ sau 3h là 3×(2⁹ – 2) = 1530

D đúng, số mạch đơn có N¹⁵ là 2×3 = 6

Chọn B.

Nhận biết di truyền ngoài nhân:

+ Kết quả lai thuận, nghịch khác nhau.

+ Đời con có kiểu hình giống nhau và giống kiểu hình mẹ.

Gen ngoài nhân ở ĐV (trong ti thể) ở thực vật (trong ti thể, lục lạp).

Cách giải:

I đúng, phép lai thuận – nghịch cho kết quả khác nhau, đời con 100% kiểu hình giống mẹ → gen nằm ngoài nhân (trong ti thể) quy định.

II sai, trong trường hợp X^AX^a × X^AY cũng cho đời con tỉ lệ 75% lông đen : 25% lông xám.

III sai, nếu P: Aa × aa → F₁: 1Aa:1aa → F₂: (1A:3a)(1A:3a) → 1AA:6Aa:9aa → 6 lông đen: 9 lông xám.

IV đúng, nếu gen nằm trên vùng tương đồng của NST X và NST Y:

+ Giới cái: X^AY^A; X^AY^a; X^aY^A; X^aY^a.

+ giới đực: X^AX^a; X^AX^A; X^aX^a.

Chọn B.

Phân tích tỉ lệ đề cho thành các tỉ lệ nhỏ hơn, xét các trường hợp có thể xảy ra.

Cách giải:

9/16 A-B-D- được phân tích thành 2 trường hợp:

+ TH1: 9/16 A-B- × 1D-

Hai cặp đầu là AaBb × AaBb và cặp sau là $\left[\begin{array}{l}DD\times DD\\ DD\times Dd\\ DD\times dd\end{array}\right.$, vậy có 3 phép lai.

+ TH2: 3/4 A-B- × 3/4D-

Hai cặp đầu được phân tích thành 2 TH: 3/4A-×1B- hoặc 1A-×3/4B- (tính 1 trường hợp rồi nhân 2)

3/4A chỉ có phép lai Aa × Aa, cặp sau 1B- có 3 TH là $\left[\begin{array}{l}BB\times BB\\ BB\times Bb\\ BB\times bb\end{array}\right.$ 

Cặp sau D- chỉ có 1 TH là Dd×Dd.

Như vậy có 3×2 = 6 phép lai.

Tổng các phép lai là 3 + 6=9.

Chọn D.21

P: xAA:yAa:zaa sau n thế hệ tự thụ phấn có thành phần kiểu gen

$x+\frac{y\left(1-1/2^n\right)}{2}AA:\frac{y}{2^n}Aa:z+\frac{y\left(1-1/2^n\right)}{2}aa$ 

Giao phối không làm thay đổi tần số alen.

Cách giải:

P: 0,25 AA : 0,5 Aa : 0,25 aa.

I đúng, trong tổng số các cá thể lông đen ở thế hệ P, số cá thể có kiểu gen đồng hợp chiếm tỉ lệ:

$\frac{\mathrm{0,25}AA}{\mathrm{0,25}AA+\mathrm{0,5}Aa}=\frac{1}{3}$ 

II sai, khi các con Aa giao phối với nhau sẽ tạo con lông trắng với tỉ lệ: 0,52 ´ 0,25aa = 0,0625 

→ Tỉ lệ lông đen ở đời con = tỉ lệ lông đen ở P – tỉ lệ lông trắng tạo ra từ Aa  =0,75 – 0,0675=0,6875 = 11/16.

III đúng, giao phối không làm thay đổi tần số alen.

IV sai, quần thể không giao phối ngẫu nhiên nên không cân bằng di truyền.

Chọn B.

Dựa vào phân li kiểu hình ở F₁ → kiểu gen của P.

Viết sơ đồ lai, tìm kiểu gen của cây hoa trắng quả dài ở F₁ cho lai với P.

Cách giải:

F₁ phân li theo tỉ lệ 9:3:3:1 → P dị hợp về 2 cặp gen.

P: BbDd × BbDd → (1BB:2Bb:1bb)(1DD:2Dd:1dd)

Cây hoa trắng, quả dài ở F₁ có kiểu gen: bbdd.

Cho cây hoa trắng, quả dài F₁ × P: bbdd × BbDd → 1BbDd:1Bbdd:1bbDd:1bbdd.

Vậy chỉ có 1 trường hợp xảy ra.

Chọn A.

Để gen lặn được biểu hiện thì có các trường hợp:

+ Đồng hợp lặn

+ Đột biến gen trội → gen lặn ở cơ thể dị hợp.

+ Chỉ có 1 alen lặn trong tế bào.

Cách giải:

I sai, nếu P: Ww × ww thì đời con có 50% chuột nhảy van khác với đề cho.

II đúng, P: WW × ww → Ww và w.

Chuột nhảy van được hình thành từ sự kết hợp giao tử mang đột biến mất đoạn NST mang gen W với giao tử w.

III đúng, P: WW × ww → Ww và ww.

Chuột nhảy van được hình thành từ sự kết hợp giao tử mang đột biến gen W → w với giao tử w.

IV đúng, P: WW × ww → Ww và w.

Nếu cơ thể WW giảm phân có sự không phân li của NST sẽ tạo thành giao tử O và WW

Chuột nhảy van được hình thành từ sự kết hợp giao tử không mang gen W với giao tử w.

Vậy có 3 cách giải thích phù hợp.

Chọn C.

Bước 1: Biện luận các trường hợp có thể xảy ra: phân li độc lập, liên kết gen

+ 2 loại kiểu hình → P cùng chứa 1 loại alen lặn.

+ 7 loại kiểu gen → cần xét trường hợp các gen liên kết với nhau, có HVG ở 1 bên, P dị hợp 2 cặp gen.

+ 10 loại kiểu gen → cần xét trường hợp các gen liên kết với nhau, có HVG ở 2 bên, P dị hợp 2 cặp gen.

Bước 2: Viết sơ đồ lai và xét tính đúng/sai của phát biểu.

Cách giải:

I đúng, F1 có 7 loại kiểu gen → P có HVG ở 1 giới: $\frac{Ab}{aB}\times \frac{Ab}{aB}\to A-B-:\frac{AB}{Ab};\frac{AB}{aB};\frac{Ab}{aB}$ 

II sai, nếu F1 có 10 loại kiểu gen thì phép lai có thể xảy ra: $\frac{AB}{ab}\times \frac{AB}{ab};f\to$ kiểu hình trội về 1 tính trạng: $\frac{Ab}{Ab};\frac{Ab}{ab};\frac{aB}{aB};\frac{aB}{ab}\to$ 4 kiểu gen

III đúng, nếu có 2 loại kiểu hình, các phép lai có thể là: $\frac{AB}{ab}\times \frac{AB}{Ab}\to A-B-=75\%$ 

IV sai: Để có 4 loại kiểu gen, tỉ lệ kiểu gen giống tỉ lệ kiểu hình ta xét các trường hợp có thể xảy ra như sau:

$\left[\begin{array}{l}PLDL:AaBb\times aabb\\ LKG:\left[\begin{array}{l}\frac{AB}{ab}\times \frac{ab}{ab}\\ \frac{Ab}{aB}\times \frac{ab}{ab}\\ \frac{Ab}{ab}\times \frac{aB}{ab}\end{array}\right.\end{array}\right.$ → P không thể có kiểu gen giống nhau.

Chọn B.