Cách giải:

Giống dâu tằm tam bội (3n) là thành tựu của phương pháp gây đột biến nhân tạo.

Chọn D.

Thể song nhị bội là thể đột biến chứa bộ NST của 2 loài khác nhau.

Cách giải:

Thể song nhị bội thuộc dạng đột biến dị đa bội.

Chọn C.

Nhân tố sinh thái

Vô sinh: Ánh sáng nhiệt độ, độ ẩm...

Hữu sinh: Sinh vật, các mối quan hệ.

Cách giải:

Vật ăn thịt, vật kí sinh là nhân tố sinh thái hữu sinh.

Chọn D.

Phân loại: Có 3 loại ARN

+ mARN – ARN thông tin, làm khuôn cho quá trình dịch mã.

+ tARN – ARN vận chuyển: mang bộ ba đối mã vận chuyển axit amin tới riboxom để tổng hợp chuỗi polipeptit.

+ rARN – ARN riboxom: Kết hợp với prôtêin để tạo nên ribôxôm.

Riboxom thực hiện dịch mã để tổng hợp protein.

Cách giải:

mARN đóng vai trò làm khuôn tổng hợp chuỗi pôlipeptit.

Chọn D.

Giới hạn sinh thái: Là khoảng giá trị xác định của một nhân tố sinh thái mà trong khoảng đó sinh vật có thể tồn tại và phát triển ổn định theo thời gian.

Bao gồm

Khoảng chống chịu: Gây ức chế cho hoạt động sinh lí của sinh vật.

Khoảng thuận lợi: Sinh vật sống tốt nhất. Khoảng thuận lợi nằm vùng giữa của giới hạn sinh thái.

VD:

Cách giải:

Cá rô phi nuôi ở Việt Nam có giới hạn sinh thái về nhiệt độ từ 5,6°C đến 42°C. Nhiệt độ 5,6°C gọi là giới hạn dưới.

Chọn C.

Các đặc trưng cơ bản của quần thể:

Tỉ lệ giới tính: Tỉ lệ đực/cái trong quần thể

Cấu trúc tuổi: gồm tuổi trước sinh sản, đang sinh sản và sau sinh sản.

Mật độ cá thể: Số lượng cá thể trên một đơn vị diện tích hay thể tích

Kích thước: Số lượng cá thể hay khối lượng, năng lượng tích lũy trong các cá thể

Sự phân bố cá thể: gồm phân bố đều, theo nhóm và ngẫu nhiên.

Cách giải:

Tỉ lệ đực/cái là đặc trưng của quần thể, các phương án còn lại là đặc trưng của quần xã.

Chọn B.

Quá trình nhân đôi cần nhiều loại enzim, trong đó enzim ADN polimeraza không có khả năng tháo xoắn ADN mẹ.

ADN polimeraza có vai trò tổng hợp mạch ADN mới.

Cách giải:

Trong quá trình nhân đôi ADN ở vi khuẩn E. coli, loại enzim ADN polymeraza có vai trò tổng hợp mạch ADN mới.

Chọn A.

Gen trong nhân nằm trên NST

Gen ngoài nhân nằm trong ti thể, lạp thể.

Cách giải:

Gen trong ti thể được coi là gen ngoài nhân.

Chọn D.

Các nguyên tố khoáng:

Đa lượng: C,H,O,N,S... là thành phần của các đại phân tử, cấu trúc nên tế bào.

Vi lượng: Fe, Cu, Zn, Bo...có vai trò hoạt hóa enzyme,...

Cách giải:

Trong các nguyên tố trên thì Mo là nguyên tố vi lượng.

Chọn D.10

Cách giải:

Đặc điểm chung của mối quan hệ hợp tác và quan hệ cộng sinh trong quần xã là cả hai loài đều có lợi.

Chọn C.

Đột biến cấu trúc NST

+ Mất đoạn

+ Lặp đoạn

+ Đảo đoạn

+ Chuyển đoạn

Cách giải:

Đột biến cấu trúc NST gồm những dạng: Mất đoạn, lặp đoạn, đảo đoạn, chuyển đoạn.

Chọn C.

Cơ quan tương đồng: là những cơ quan nằm ở những vị trí tương ứng trên cơ thể, có cùng nguồn gốc trong quá trình phát triển phôi nên có kiểu cấu tạo giống nhau.

Cơ quan tương tự: những cơ quan khác nhau về nguồn gốc nhưng đảm nhiệm những chức năng giống nhau nên có kiểu hình thái tương tự.

Cách giải:

Cặp cơ quan tương tự là: Gai xương rồng và gai hoa hồng.

Hai cơ quan này không cùng nguồn, gai xương rồng có nguồn gốc từ lá, gai hoa hồng có nguồn gốc biểu bì.

Các cặp cơ quan còn lại là cơ quan tương đồng.

Chọn B.11

Restrictaza và ligaza tham gia vào công đoạn cắt, nối ADN của tế bào cho và plasmit ở những điểm xác định tạo nên ADN tái tổ hợp của quy trình chuyển gen.

Dựa vào vai trò của restrictaza và ligaza

+ Restrictaza: Cắt giới hạn, tạo các đầu nối trên ADN.

+ Ligaza: Nối các đoạn ADN.

Cách giải:

Trong kĩ thuật chuyển gen, enzim ligaza được dùng để gắn gen cần chuyển và thể truyền để tạo ADN tái tổ hợp.

Chọn C.

Dựa vào khái niệm của các quá trình trên.

Cách giải:

Trong tế bào, quá trình tổng hợp ARN dựa trên mạch khuôn ADN được gọi là phiên mã.

Chọn C.

Quá trình phát sinh và phát triển của sự sống trên Trái Đất gồm các giai đoạn:

- Tiến hoá hoá học: Hình thành các hợp chất hữu cơ từ chất vô cơ theo phương thức hóa học.

- Tiến hoá tiền sinh học: Hình thành nên các tế bào sơ khai, sau đó hình thành nên những tế bào sống đầu tiên

- Tiến hoá sinh học: Hình thành các loài sinh vật như ngày nay.

Cách giải:

Theo quan điểm học thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại, giai đoạn hình thành nên tế bào sơ khai (protobiont) trong quá trình tiến hoá của sự sống trên Trái Đất là tiến hoá tiền sinh học.

Chọn B.12

Cách giải:

Lừa giao phối với ngựa sinh ra con la bất thụ. Đây là ví dụ về cơ chế cách li sau hợp tử.

Chọn A.

Thể ba có bộ NST 2n + 1

Cách giải:

2n = 24 → 2n + 1 = 25 NST.

Chọn A.

Phân loại hệ tuần hoàn (HTH)

HTH hở: Thân mềm, chân khớp

HTH kín:

+ HTH đơn: Mực ống, bạch tuộc, giun đốt, cá

+ HTH kép: Lưỡng cư, bò sát, chim, thú.

Cách giải:

Cá rô phi hô hấp bằng mang, có hệ tuần hoàn đơn.

Các loài còn lại có hệ tuần hoàn kép.

Chọn D.

Quần thể có thành phần kiểu gen : xAA:yAa:zaa

Tần số alen $p_A=x+\frac{y}{2};q_a=z+\frac{y}{2};p_A+q_a=1$ 

Cách giải:

Quần thể có cấu trúc di truyền: 0,2A1A1 : 0,2A1A2 : 0,1A1A3 : 0,1A2A2 : 0,2A2A3 : 0,2A3A3.

→ Tần số alen $A_1=\mathrm{0,2}\left(A_1{A}_1\right)+\frac{\mathrm{0,2}\left(A_1{A}_2\right)}{2}+\frac{\mathrm{0,1}\left(A_1{A}_3\right)}{2}=\mathrm{0,35}$ 

Chọn B.

Khống chế sinh học là hiện tượng số lượng cá thể của một loài bị loài khác khống chế ở một mức độ nhất định. Con người sử dụng các loài thiên địch để phòng trừ các sinh vật gây hại cho cây trồng.

Cách giải:

Việc sử dụng ong kí sinh diệt loài bọ dừa là ứng dụng của hiện tượng khống chế sinh học.

Chọn C.

Các gen cùng nhóm gen liên kết sẽ cùng nằm trên 1 cặp NST tương đồng.

Cách giải:

Các cặp gen Aa, Bb, Cc, Dd thuộc cùng một nhóm gen liên kết → cách viết đúng là $\frac{ABCD}{abcd}$.

Chọn A.

Áp dụng công thức: Kích thước của quần thể = mật độ × diện tích khu phân bố.

Cách giải:

Trong một khu vườn trồng cỏ có diện tích 20m², quần thể của loài X có mật độ 2 cá thể/1m².

Kích thước của quần thể X này là 2 × 20 = 40 cá thể.

Chọn C.

Gen nằm trên NST giới tính X di truyền chéo, nằm trên Y di truyền thẳng.

Xác định kiểu gen của P → kiểu hình đời con.

Cách giải:

Bố bình thường × mẹ bị bệnh: X^AY × X^aX^a → X^AX^a: X^aY

→ Tất cả con trai đều bị mù màu, tất cả con gái đều không bị mù màu.

Chọn A.

Các nhân tố tiến hóa:

Đột biến: Thay đổi tần số alen rất chậm, làm xuất hiện alen mới, cung cấp nguồn biến dị sơ cấp, tăng đa dạng di truyền.

Di nhập gen: Tăng hoặc giảm tần số alen, làm tăng hoặc giảm sự đa dạng di truyền.ọc tự nhiên: Giữ lại kiểu hình thích nghi, loại bỏ kiểu hình không thích nghi, làm thay đổi tần số alen, thành phần kiểu gen theo một hướng xác định.

Các yếu tố ngẫu nhiên: có thể loại bỏ bất kì alen nào. Thay đổi tần số alen mạnh và đột ngột.

Giao phối không ngẫu nhiên: Không làm thay đổi tần số alen.

Cách giải:

Đột biến làm thay đổi tần số alen rất chậm, chậm hơn so với các nhân tố khác.

Chọn C.

Áp dụng nguyên tắc bổ sung trong quá trình dịch mã: A-U; U-A; G-X; X-G.

Cách giải:

Bộ ba mã hóa trên mARN: 5’AGG3’

Bộ ba đối mã trên tARN: 3’UXX5’ hay 5’XXU3’.

Chọn D.

Dựa vào vai trò của các hormone:

+ Testosterone: Hình thành các đặc điểm giới tính ở người nam.

+ ADH: chống bài niệu.

+ Glucagon: Chuyển glycogen → glucose → tăng đường huyết.

+ Insulin: Chuyển glucose → glycogen → giảm đường huyết.

Cách giải:

Ở người, khi áp suất thẩm thấu của máu tăng cao, hormone ADH được tiết ra nhiều làm tăng tốc độ tái hấp thu nước ở ống thận, góp phần cân bằng áp suất thẩm thấu máu.

Chọn B.15

Là quá trình sử dụng năng lượng ánh sáng mặt trời để tổng hợp cacbohidrat và giải phóng oxi từ khí CO₂ và H₂O

Phương trình:

                                       $6C{O}_2+12H_{2}O\stackrel{Asmt,diepluc}{\to }{C}_6{H}_{12}{O}_6+6O_2$ 

2 pha của quá trình quang hợp

Pha sáng: giống nhau ở các nhóm TV,

Pha tối: Khác nhau ở các nhóm thực vật.

Cách giải:

Phát biểu sai về quang hợp là D, các sinh vật có chất diệp lục trong tế bào có thể quang hợp.

Chọn D.

Nguyên nhân gây hiệu ứng nhà kính chính là các hoạt động tạo ra nhiều khí CO₂ vào khí quyển.

Cách giải:

Trồng rừng, phủ xanh đất trống đồi trọc không phải là nguyên nhân gây hiệu ứng nhà kính vì cây xanh giúp cân bằng lượng CO₂, O₂ trong khí quyển.

Chọn B.

Sinh vật sản xuất thuộc bậc dinh dưỡng cấp 1.

Cách giải:

Trong lưới thức ăn trên thì thực vật là sinh vật sản xuất thuộc bậc dinh dưỡng cấp 1.

Chọn C.

Cơ thể lưỡng bội có bộ NST 2n (mỗi cặp NST tương đồng có 2 chiếc)

Cách giải:

Quần thể có 5 alen nhưng trong 1 cơ thể lưỡng bội có tối đa 2 alen của gen đó.

Chọn A.

Viết phép lai.16

Cách giải:

P: AaBb × AaBb → (1AA:2Aa:1aa)(1BB:2Bb:1bb)

→ KH: 9A-B-:3A-bb:3aaB-:1aabb.

Chọn A.

Chuỗi thức ăn: các loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau, mỗi loài là một mắt xích ứng với một bậc dinh dưỡng

Lưới thức ăn: Gồm nhiều chuỗi thức ăn có các mắt xích chung.

Đọc kĩ các phát biểu.

Cách giải:

I đúng.

II sai, trong 1 lưới thức ăn thì nhiều loài ăn thịt có thể thuộc 1 hoặc nhiều bậc dinh dưỡng.

III sai, số lượng con mồi và vật ăn thịt chi phối nhau, con mồi sẽ không bị vật ăn thịt tiêu diệt hoàn toàn.

IV sai, mỗi loài vật ăn thịt có thể dùng nhiều loài khác làm thức ăn. VD: Hổ ăn hươu, nai,...

Chọn A.17

Thể ba được tạo ra từ sự kết hợp giữa giao tử n +1 và giao tử n.

Cách giải:

Phát biểu sai là B, không thể kết luận nguyên nhân gây bệnh Đao ở con là từ mẹ.

Có thể do rối loạn trong phân li NST khi hình thành tinh trùng ở bố.

Chọn B.

Cách giải:

A sai, quần thể 1 thuộc dạng quần thể ổn định.

B sai, quần thể 3 có số lượng cá thể giảm → mật độ giảm.

C sai, quần thể 1 thuộc dạng quần thể suy thoái.

D đúng.

Chọn D.

Bước 1: Dựa vào cặp vợ chồng 3,4 để biện luận tính trội lặn của alen gây bệnh.

Bước 2: Quy ước gen, xác định kiểu gen của những người trong phả hệ.

Bước 3: Xét các phát biểu.

Cách giải:

Bố mẹ 3, 4 bình thường sinh con 8 bị bệnh → bệnh do gen lặn quy định.

- Quy ước A: Không bị bạch tạng, a: Bị bạch tạng → Tất cả các cá thể bị bệnh đều có kiểu gen aa.

Xét các phát biểu:

A sai.

Kiểu gen của 6 là Aa; 3 và 4 có kiểu gen Aa → Xác suất kiểu gen của 7: 1/3AA :2/3Aa

→ Xác suất cá thể 6 và 7 có kiểu gen giống nhau (đều là Aa) là 2/3.

B đúng.

- Các cá thể đã xác định được kiểu gen gồm:

+ Cá thể: 1, 8, 10, 14 có kiểu gen aa

+ Các cá thể: 3, 4, 5, 6, 9, 13 đều có kiểu gen Aa do có bố hoặc mẹ hoặc con bị bệnh.

→ Đã xác định được kiểu gen của 10 cá thể trong phả hệ.

C đúng.

D đúng. Các cá thể 1, 8, 10, 14 có kiểu gen giống nhau, đều là aa.

Chọn A.19

Quan sát, phân tích đồ thị và xét các phát biểu.

Cách giải:

I. Sai. Vì từ giai đoạn 1 đến giai đoạn 2, số lượng loài thực vật tăng, nhưng giai đoạn 3 số lượng loài thực vật giảm dần.

II. Đúng. Vì trong giai đoạn 1, số lượng loài tăng nên ổ sinh thái của các loài thực vật có xu hướng hẹp dần.

III. Đúng. Vì trong giai đoạn 2, số lượng loài tăng lên đạt cực đại nên mức độ cạnh tranh giữa các loài ngày càng gay gắt.

IV. Đúng. Ở giai đoạn 3, số lượng loài thực vật giảm dần, không phải do động vật xâm lấn, do vậy nguyên nhân một vài loài thực vật phát triển quá mạnh làm ức chế sự phát triển của loài khác.

Chọn C.

Từ sơ đồ và dữ liệu đề bài → Kiểu gen quy định các kiểu hình.

Viết phép lai P.

Xét các phát biểu.

Cách giải:

Từ sơ đồ sinh hóa ta có kiểu gen quy định các kiểu hình như sau:

A-B-, aa -- : Hoa đỏ; A- bb: Hoa vàng.

P: AaBb × AaBb → (1AA:2Aa:1aa)(1BB:2Bb:1bb)

Xét các phát biểu

I sai. Số kiểu gen quy định hoa đỏ là 2(A-) × 2(B-) +3 aa(BB,Bb,bb) =7 kiểu gen.

II đúng. Các cá thể P có kiểu gen AaBb cho kiểu hình hoa đỏ.

III đúng. Các cá thể hoa vàng có kiểu gen A-bb → chứa ít nhất một alen A.

IV sai. F_l có tỉ lệ kiểu gen: 9 A-B- : 3A-bb : 3aaB- : 1aabb → tỉ lệ kiểu hình là 13 hoa đỏ : 3 hoa vàng.

Có 2 phát biểu đúng.

Chọn C.

Operon Lac có 3 thành phần:

+ Các gen cấu trúc (Z, Y, A) quy định tổng hợp prôtêin tham gia chuyển hóa và sử dụng đường lactozơ.

+ Vùng vận hành: O: gen chỉ huy chi phối hoạt động của cụm gen cấu trúc.

+ P: vùng khởi động (nơi ARN – pôlimeraza bám vào và khởi đầu phiên mã).

+ R: gen điều hòa kiểm soát tổng hợp prôtêin ức chế

Gen điều hòa không thuộc cấu trúc operon Lac.

Cách giải:

Có 2 phát biểu đúng, đó là phát biểu II và III.

I. Sai. Trong điều kiện có Lactôzơ, chủng 2 vẫn tổng hợp được mARN nhưng không tổng hợp được prôtêin

→ Đột biến xảy ra ở các gen cấu trúc, không thể xảy ra ở vùng P hoặc vùng O.

II. Đúng. Chủng 3 không tổng hợp được mARN ngay cả khi có Lactôzơ và không có Lactôzơ → nhiều khả năng chủng này bị đột biến hỏng vùng P, ARN polymeraza không bám vào được vùng P nên không thể phiên mã được.

III. Đúng. Chủng 4 có thể tổng hợp mARN ngay cả khi không có Lactôzơ → có thể đã bị đột biến mất vùng O, làm cho tế bào mất khả năng ức chế phiên mã.

Chọn A.